بازرگانان نیوز: مرتضی افقه با تاکید بر اهمیت تجارت در اقتصاد به بازرگانان نیوز گفت: هیچ کشوری در هیچ نقطه ای از جهان نمی تواند فارق از تجارت رونق کافی در اقتصاد را تجربه کند. در مسیر تجارت بین المللی صادرات مازاد توانمندی های تولیدی کشورها منجر به افزایش رفاه خواهدشد. همچنین در روند تجارت می توان از مزیت های نسبی کالاهای وارداتی نیز بهره مند شد. بنابراین در هر شرایطی تجارت رکن اساسی رفاه اجتماعی است.
به گفته این کارشناس اقتصادی؛ در شرایط فعلی کشور علاوه بر اینکه تجارت بالقوه موجب رفاه می شود؛ تبدیل به ضرورتی غیرقابل اغماض شده است. همچنین می توان گفت اقتصاد ایران به شدت معتاد به تجارت است. ادامه حیات اقتصاد کشور در صورت توقف تجارت حتی در میان مدت نیز میسر نیست.
وی در ادامه با تاکید بر اهمیت تجارت گفت: خواسته یا ناخواسته با افزایش صادارت نفت که از کودتای سال ۱۳۳۲ شروع شد؛ حجم تجارت و سهم تجارت خارجی به قدری در ایران افزایش یافت که قطع کردن آن هرگز ممکن نبود. در این راستا می توان به شعار همیشگی قطع وابستگی به نفت سخن گفت. شعاری که طی سال های گذشته هرگز تحقق نیافت. حال آنکه امروز تحریم ها با حذف خرید نفت از ایران به اقتصاد کشور ضربه ای کاری و جدی زده است.
افقه در ادامه افزود: بنابراین می توان گفت ما در مرحله ای قرار داریم که برای نجات اقتصاد کشور نیازمند تجارت خارجی هستیم. اقتصاد عموما به سه بخش کشاورزی، صنعت و خدمات تقسیم می شود. اما به دلیل فربه بودن صنعت نفت در ایران؛ این صنعت یک دسته بندی مستقل را به خود اختصاص داده است. این چهار بخش تعریف شده برای بقای خود نیازمند واردات هستند.
این پژوهشگر اقتصادی با شرح ویژگی واردات به کشور گفت: این واردات شامل کالاهای سرمایه ای و واسطه ای و همچنین کالاهای مصرفی می شود. برای جلوگیری از تعطیلی صنایع مختلف از جمله صنعت نفت و حتی کشاورزی باید پروسه واردات را به درستی مدیریت کنیم. برای بقا و البته رونق این بخش ها ما ناچار به فروش نفت و کالاهای غیر نفتی به منظور ارز آوری هستیم.
عضو هیئت علمی دانشکده اقتصاد ادامه داد: در شرایط فعلی تحریم ها با بستن ارتباطات بانکی بین المللی اقتصاد کشور را هدف قرار داده و امکان فروش نفت به کمترین میزان خود کاهش پیدا کرده است. این رویه اقتصاد کشور را به راستی فلج کرده است. بقا و حیات اقتصاد کشور نیز تا امروز از سویی به دلیل سهم تجارت خارجه در مسیر کالاهای غیرنفتی و از سویی دیگر به دلیل ذخایر صندوق توسعه ملی بوده است. در صورت نبود این دو اصل متاسفانه اقتصاد کشور در خلاء قرار گرفته و می توان پیش بینی کرد وضعیت اقتصادی مردم بسیار سخت تر از امروز می شد.
افقه همچنین افزود: در حال حاضر بهترین راه برون رفت از شرایط اقتصادی فعلی و رونق تجارت؛ راهکاری نیست مگر تعامل بین المللی. تحلیل شرایط سیاسی ایالات متحده نیز بیانگر آن است که احتمال دوباره روی کار آمدن ترامپ بسیار اندک است. در این صورت می توان به بازگشت دوباره به برجام و تعاملات خارجی بیشتر اندیشید. اینگونه می توان به بهبود شرایط تجاری امیدوار بود.
وی با اشاره به گسترش ویروس کرونا و اثرگذاری آن بر اقتصاد جهانی گفت: در پی پاندمی جهانی کرونا کاهش جدی قیمت نفت نیز اثرگذاری ویژه ای بر اقتصاد کشور داشته است. اگر فرض را بر این بگذاریم که همین لحظه همه تحریم ها لغو شود، با وجود وابستگی جدی اقتصاد کشور به نفت موقعیت دشواری را سپری خواهیم کرد. به عبارت دیگر باید گفت حتی صادرات غیرنفتی نیز به طور جدی وابسته به نفت است.
این کارشناس اقتصادی در پایان تاکید کرد: اثرگذاری پاندمی کرونا بر این روند را نیز باید مورد توجه قرار دهیم. البته پیش بینی ها بیانگر آن است که تا ۵ یا ۶ ماه آینده اقتصاد جهان دیگر تاب آوری ادامه شرایط قرنطینه را نخواهد داشت. از همین رو به نظر می رسد به پایان رسیدن توقف های تجاری ناشی از گسترش کرونا در جهان به معنی شتاب دوباره تجارت جهانی خواهد بود.
