۱: انتشار ۱۰۰ هزار میلیارد ریال اوراق مالی اسلامی
دولت برای بازپرداخت اصل و سود اوراق سررسید شده در سال ۱۴۰۰ میتواند براساس مقررات تا معادل ۱۰۰ هزار میلیارد ریال اوراق مالی اسلامی منتشر کند.
بازرگانان نیوز: در لایحه بودجه پیشنهادی سال ۱۴۰۰ که صبح امروز (چهارشنبه) از سوی «حسینعلی امیری» نماینده پارلمانی رئیس جمهوری در صحن علنی مجلس شورای اسلامی ارائه شد، شرکت های دولتی تا سقف ۶۵ هزار میلیارد ریال اوراق مالی اسلامی ریالی با تضمین و بازپرداخت اصل و سود توسط خود منتشر کنند تا برای اجرای طرح های دارای توجیه فنی، اقتصادی و مالی و زیست محیطی خود که به تصویب شورای اقتصاد می رسد به تصویب برسانند.
دولت برای بازپرداخت اصل و سود اوراق سررسید شده در سال ۱۴۰۰ تا معادل ۱۰۰ هزار میلیارد ریال اوراق مالی اسلامی براساس مقررات منتشر کند، اصل و سود و هزینه های مربوطه بر انتشار این اوراق در بودجه‌های سنواتی کل کشور پیش‌بینی می شود.
در بخشی از این مصوبه آمده است که به منظور پوشش‌های بیمه‌ای و همچنین بهادارسازی خطرپذیری ریسک‌های بیمه‌ای به بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران و مؤسسات بیمه بازرگانی اجازه داده می‌شود تا سقف ده هزار میلیارد ریال در بازار سرمایه نسبت به انتشار اوراق مالی- اسلامی در چارچوب قوانین و مقررات بدون تضمین اصل و سود اقدام کنند.
به منظور مدیریت تبعات احتمالی انتشار اوراق مالی اسلامی در بازارهای پول و سرمایه کشور، کمیته ای متشکل از رییس سازمان برنامه و بودجه کشور، وزیر اقتصاد و دارایی و رییس کل بانک مرکزی بر نحوه انتشار اوراق موضوع این قانون نظارت می کنند و نرخ های سود اسمی اوراق منتشره و نرخ حفظ قدرت خرید اسناد خزانه اسلامی توسط این کمیته تعیین می شود.
۲: رمزارزها فرصتی برای نجات بازارهای مالی جهان است
بازارهای نوظهور رمزارزها، این روزها فرصتی جدیدی را در اختیار سرمایه گذاران قرار داده تا با حضور در این بازار کسب درآمد کنند و سرمایه خود را افزایش دهند. بر خلاف آنکه شیوع بیماری کرونا باعث شد تا بازارهای سرمایه و مالی سنتی در سراسر جهان با رکود مواجه شوند، اما با این وجود بازار رمزارزها هم اکنون روند معکوسی را تجربه می کنند و هر روز جذاب تر و پر رونق‌تر از گذشته می شوند و بر طرفداران اینگونه بازارها افزوده می شود.
این بازارها برای سرمایه گذاران کشورمان نیز جذابیت های خاص خودش را دارد و شواهد نشان از آن دارد سرمایه گذاران ایرانی نیز به این بازار روی خوش نشان داده‌اند. اگر می خواهید با وضعیت کنونی بازار سرمایه رمزارزها و آینده اینگونه بازارهای سرمایه دیجیتالی در دوران پسا کرونا بیشتر آشنا شوید، در ادامه گفتگوی ما با مهندس سینا استوی، تحلیلگر بازار سرمایه‌های رمزارزی و فعال در حوزه توسعه پروژه‌های بلاکچینی را بخوانید.
۱. آیا بازار رمزارزها را می‌توان نوع جدیدی از بازارهای سرمایه دانست؟
اساسا بازارهای سرمایه شکل خاصی دارند و بسیار تاثیر پذیر از تصمیمات دولت‌ها و کشورهای مختلف هستند؛ اما حوزه رمزارزها و مارکت بین‌المللی آن کاملا مستقل از تصمیمات دولتی و حکومتی است. بازار رمزارزها بر اساس میزان عرضه و تقاضا افراد حاضر در بازار کنترل می‌شود، در نتیجه می‌توان اذعان داشت که مردم عادی و اشخاص حقیقی روند بازار را تعیین می‌کنند و به نوعی احساسات در بازار جریان دارد.
البته باید به این نکته اشاره داشته باشیم که برخلاف سایر بازارهای سرمایه، بازارهای رمزارزها نیازمند دانشی بیش از پیش است و افراد بدون شک باید با سطح علم کافی وارد این حوزه شوند.
۲. آیا رمزارزها فقط در بازارهای سرمایه دیجیتال ایفای نقش می کنند، یا محصولات دیگر فناوری بلاکچین در این بازارهای نوین مالی تاثیرگذار هستند؟
اساسا در پشت هر رمزارزی یک تکنولوژی قدرتمند وجود دارد که به صورت دائم در حال توسعه است. در نتیجه افرادی که از تکنولوژی‌های جدید، دانش و علم کافی داشته باشند، می‌توانند در این عرصه مسیر اصلی خود را پیدا کنند. در واقع باید به این نکته نیز اشاره داشته باشم که رمزارزها در اصل کارمزدی است که افراد به تیم توسعه‌دهنده پلتفرم اصلی و تکنولوژی آن پرداخت می‌کنند تا خدمات آینده را توسعه دهند.
اساسا محصولات فناوری بلاکچین دائما در حال توسعه هستند و افراد فعال این حوزه با خرید و فروش این رمزارزها بخشی از سهام آنها را خریداری می‌کنند. پروژه‌هایی که در حال اجرا هستند با سرمایه‌ی دریافتی از سوی کاربران توسعه بیشتری را به ارمغان می‌آورند.
با توسعه بستر بلاکچین و فناوری‌های پایه‌ریزی شده بر روی این بستر، هر روز به استقلال جوامع و حذف مرزها پیش می‌رویم و درنتیجه ارتباطات میان فری نیز افزایش می‌یابد.
۳. بسیاری از کارشناسان مالی، رمزارزها را واحدهای پولی موازی می دانند. آیا این رمزارزها تهدیدی برای واحدهای پولی سنتی و رایج در کشورها و اقتصاد جهانی محسوب می شوند؟
یکی از مواردی که می‌توان به آنها اشاره کرد، حذف واحدهای پولی سنتی است؛ زیرا این واحدهای پولی محدود به زمان و مکان خاصی هستند و به نوعی سبب می‌گردد تا انرژی و هزینه بسیاری صرف آنها گردد تا به دست افراد جوامع برسد. از همه مهم تر به دلیل کاغذی بودن و عمر کم اسکناس ها، تولید مجدد اسکناس باعث آسیب به محیط زیست می شود.
در نهایت بهترین جایگزین جهت هدر رفت انرژی و سرمایه ملی هر کشور، حوزه دیجیتال و ورود دولت‌ها به بسترهای اینترنتی است. در یک سال گذشته شیوع بیماری کرونا، باعث شده بسیاری از کشورها به سراغ بسترهای دیجیتال بروند و در این میان بازارهای دیجیتال رشد چشمگیری داشته‌اند. بستر بلاکچین و بازار رمزارزها نیز در این عرصه مورد توجه افراد جوامع مختلف قرار گرفته است. به نظر من رمزارزها نه اینکه تهدیدی برای اقتصاد جهانی نیست، بلکه فرصتی برای شکوفایی و رونق اقتصاد جهانی به حساب می آیند.
۴. واکنش رفتاری سرمایه گذاران در بازار رمزارزها به چه عواملی بستگی دارد؟
همانطور که گفته شد، در بازار رمزارزها افراد واقعی و حقیقی فعالیت دارند و در پشت هر خرید و فروش احساسات یک شخص قرار داد. در نتیجه برخی از افراد متاثر از جوامع هستند و بر همان اساس اقدام به اجرای معاملات می کنند و از سوی دیگر برخی دیگر از افراد به دنبال پیشرفت و توسعه سرمایه بوده و با این دیدگاه نوین در بازار حاضر هستند.
خلق و خوی افراد متفاوت است ولی میتواند شباهت های هم داشته باشد. این تفاوت ها و شباهت ها رفتاری در شرایط متفاوت، می تواند باعث شود تا افراد نقش های تاثیرگذاری را در بازار سرمایه ای رمزارزها ایفا کنند.
۵. علت برتری بیت کوین نسبت به سایر رمزارزها در این بازار چیست؟
اگر تاریخچه بیت‌کوین را بررسی کرده باشید، خواهید دید که این رمزارز خالقی ناشناس به نام ساتوشی ناکاموتو دارد و افراد بسیاری در دنیا به دنبال هویت این شخص هستند، اما تا به امروز اطلاعاتی از وی یافت نشده است. در این میان بیت‌کوین توسط هیچ شخصی کنترل نمی‌شود و به نوعی تنها افراد با موقعیت‌های مالی مختلف هستند که بازار این رمزارز را شکل داده‌اند. البته به این نکته نیز باید اشاره کرد که در سراسر دنیا، صرافی‌های رمزارزی نیز در تغییر قیمت بیت کوین بی تاثیر نبوده و نیستند.
از سوی دیگر، تکنولوژی که برای بیت‌کوین (استخراج و تراکنش‌ها) در سال ۲۰۰۸-۲۰۰۹ در نظر گرفته شده، بسیار آینده‌نگرانه و کامل بوده که سبب شده تا به عنوان یک الگو برای شرکت‌های توسعه‌دهنده سایر رمزارزها شناخته شود. در اصل، بسیاری از شرکت‌های توسعه‌دهنده رمزارز ابتدا برای ساخت تکنولوژی از بیت‌کوین الهام گرفته و فرآیند کاری خود را آغاز می‌نمایند.
۶. صرافی‌های بزرگ جهان چه نقشی در بازارهای مالی رمز ارزها دارند؟
در این خصوص بهتر است بگوییم که صرافی‌های رمزارزی در جهت ایجاد ارتباط میان افراد فعال در این حوزه تلاش می کنند و جهت برقراری این ارتباط هزینه‌ای نیز به عنوان کارمزد خدمات از افراد دریافت می‌نمایند.
به طورکلی اگر صرافی‌های رمزارزی حضور نداشتند، به نوعی بازار شکل نمی‌گرفت و امکان خرید و فروش رمزارزها در دنیا به سختی فراهم می شد. یکی دیگر از نقش‌های صرافی‌های رمزارزی، شناساندن پروژه‌ها و رمزارزهایی است که در زمان خاصی آغاز به کار می‌نمایند.
۷. برخلاف بسیاری از بازارهای مالی که تحت تاثیر کرونا قرار گرفته اند، چرا بازار رمزارزها واکنش معکوس نشان داد و شاهد رشد بی سابقه اکثر رمزارزها بودیم؟
بهتر است اینطور بگوییم که ابتدا تحت تاثیر کرونا قرار گرفت ولی سریعا خود را بازیابی نمود. در تاریخ ۲۶ اسفند سال ۹۸ قیمت بیت‌کوین و سایر رمزارزها به دلیل شیوع ویروس کرونا (موج نخست کووید ۱۹) با ریزشی به طور میانگین ۶۰ درصدی روبرو شد، ولی پس از گذشت یک مدت بسیار کوتاه (تقریبا ۴ ماهه) مجدد به قیمت قبل از دوره شیوع ویروس کرونا بازگشت.
بازار رمزارزها به این دلیل که بر پایه میزان عرضه و تقاضا در بازار بین‌المللی کنترل می‌شود و افراد عادی تعیین کننده روند قیمتی آن هستند، میتواند نسبت به سایر بازارهای مالی که روند آن توسط نهادها و سازمان های دولتی یا وابسته به دولت تعیین می‌گردد، سوددهی و حتی ریسک بسیار بالاتری داشته باشند.
ورود به حوزه رمزارزها بدون شک و به طور قطع نیازمند دانش است و به هیچ عنوان توصیه نمی‌شود که با دانش اندک وارد این بازار شوید، چرا که به دلیل ریسک بسیار بالا میتواند آسیب بسیار زیادی به سرمایه‌ی افراد وارد نماید.
۸. بازار رمزارزها در دوران پسا کرونا را چگونه ارزیابی می کنید؟
ویروس کرونا سبب شد تا بسیاری از افراد دنیا با شکل جدیدی از سرمایه و دارایی روبرو شوند. بیماری کرونا در بسیار از حوزه ها سبک زندگی افراد را تغییر داده و جهان با شتاب زیادی به سمت اینترنت و دیجیتالیزه شدن تغییر مسیر داده است. کرونا سبب شد افراد به پول و اسکناس هم به صورت دیجیتالی نگاه کنند و در نتیجه عادات افراد برای سرمایه‌گذاری تغییر کرد.
با وجود شرایط کنونی و تغییر خلق و خوی افراد در سرمایه‌گذاری و کسب درآمد به سبب شیوع بیماری مهلک کرونا، شاهد رشد چشمگیر بازارهای رمزارزها هستیم. در دوران کرونا افراد با شیوه‌ای نوین و پرهیجان از کسب درآمد در قرنطینه آشنا شدند و قطعا در دوران پساکرونا مردم جهان و نسل‌های آینده نیز با این حوزه آشنا‌تر خواهند شد.
۳: تشدید شیوع ویروس باعث رکود اقتصادی ثانویه و سقوط دلار می‌شود
رشد تعداد مبتلایان جدید ویروس کرونا در آمریکا امیدهای وال‌استریت برای ریکاوری سریع «وی-شکل» را از بین برده است و اقتصاد آمریکا احتمالاً در مسیر یک سقوط ثانویه قرار دارد.
بازرگانان نیوز: به گزارش سی‌ان‌بی‌سی، اقتصاددان برجسته، استفان روچ، معتقد است رشد تعداد مبتلایان جدید ویروس کرونا در آمریکا امیدهای وال‌استریت برای ریکاوری سریع «وی-شکل» را از بین برده است و اقتصاد آمریکا احتمالاً در مسیر یک سقوط ثانویه قرار دارد.
استاد ارشد اقتصاد دانشگاه ییل آمریکا در مصاحبه با سی‌ان‌بی‌سی گفت: با رشد تعداد مبتلایان جدید ویروس کرونا، اقتصاد آمریکا که هنوز آسیب‌پذیر است احتمالاً با دومین دور محدودیت‌های قرنطینه‌ای روبرو خواهد شد.
حتی با اینکه او معتقد است قرنطینه دوم به شدت قرنطینه اول (بهار) نخواهد بود، روچ هشدار می‌دهد آسیبی که این محدودیت‌ها به اقتصاد آمریکا می‌زند غیرقابل انکار است.
استفان روچ که در زمان اپیدمی مرگبار ویروس سارس در سال ۲۰۰۳ رئیس آسیای مورگان استنلی بود می‌گوید: این باعث افت مجدد اقتصاد در سه ماهه اول سال آینده می‌شود. شرایطی مشابه در ۸ چرخه از ۱۱ چرخه قبلی رخ داده است و من معتقدم که چرخه کنونی هم از این قاعده مستثنی نیست.
پیش‌بینی اقتصادی روچ مشابه پیش‌بینی جی‌پی مورگان است که اعلام کرده اقتصاد آمریکا در سه ماهه اول سال آینده ۱ درصد آب خواهد رفت، اما او پیش‌بینی کرده است که سقوط اقتصادی عمیق‌تر خواهد بود.
روچ می‌گوید این سقوط اقتصادی با افت بزرگ ارزش دلار همراه خواهد بود. او از بهار هشدار داده است که این سقوط اجتناب‌ناپذیر است.
ارزش دلار از ماه مارس تا کنون ۱۰.۵ درصد سقوط کرده است که ۴.۵ درصد مربوط به سال جاری است.
روچ می‌گوید: این مراحل اولیه سقوط دلار است و فشار بر ارز آمریکا شدت خواهد گرفت.
او پیش‌بینی کرد ارزش دلار از حالا تا پایان ۲۰۲۱ با سقوط ۳۵ درصدی روبرو شود.
۴: پرداخت سود سهام شرکت‌ها به صورت الکترونیکی
معاون شرکت سپرده گذاری مرکزی گفت:به دلیل پراکندگی سهامداران در مناطق مختلف کشور، سامانه‌ای برای توزیع سود شرکت‌ها به صورت الکترونیکی فراهم شد تا نیازی به حضور فیزیکی افراد نباشد.
بازرگانان نیوز: به گزارش صدا و سیما، علیرضا ماهیار در رابطه با رونمایی از سامانه مجامع الکترونیک و سامانه پرداخت سود سهام، گفت: سامانه توزیع سود یکی از مطالبات سهامداران از شرکت سپرده گذاری مرکزی بود تا بتوانند سود خود را بدون مراجعه حضوری دریافت کنند.
وی افزود: از ابتدای سال گذشته بحث سامانه پرداخت سود سهام به صورت آزمایشی انجام شد و اکنون از این سامانه رونمایی شد.
معاون شرکت سپرده گذاری مرکزی افزود: ناشر بعد از برگزاری مجمع، میزان سودی را که به سهامدار تعلق می‌گیرد مشخص و به شرکت سپرده گذاری ارسال می‌کند سپس شرکت سپرده گذاری مرکزی به صورت اتوماتیک سود را به حساب سجامی سهامدار واریزمی کند و به سهامدار اطلاع رسانی می‌شود.
وی با بیان اینکه با توجه به شرایط کنونی بیش از ۱۸ میلیون مراجعه حضوری برای دریافت سود سهام حذف شده است ادامه داد: از ابتدای سال تاکنون ۱۸.۵ میلیون سهامدار سود خود را از این طریق دریافت کردند و به طور متوسط برخی از سهامداران بیش از ۷ بار سود سهام خود را اینگونه دریافت کرده‌اند.
او ادامه داد: سازمان بورس اوراق بهادار در حال بررسی الزام شرکت برای پرداخت سود سهام به صورت الکترونیک است.
وی افزود: تاکنون ۸۲ شرکت و تا پایان سال بیش از ۱۰۰ شرکت سود را اینگونه پرداخت کرده‌اند.
معاون شرکت سپرده گذاری مرکزی درباره سامانه برگزاری مجامع الکترونیک گفت: در ۳ سال اخیر مسائل حقوقی و عملیاتی برگزاری مجامع الکترونیک شرکت‌ها بررسی و درنهایت از این سامانه رونمایی شد.
سهامداران می‌توانند بعد از احراز هویت، لیست مجامع عمومی شرکت‌ها را که به صورت الکترونیک و آنلاین برگزار می‌شود ملاحظه و در مجامع شرکت کنند.
وی ادامه داد: در این سامانه سهامدار می‌توانند با طرح سوال و هم اندیشی در این مجامع حضور داشته باشد و در نهایت رأی دهند. در گذشته به دلیل اینکه سهامداران باید به صورت فیزیکی در مجامع شرکت می‌کردند حضور ان‌ها در مجمع کمتر از ۵ درصد بود، اما اکنون سهامدار میتواند بدون محدودیت در مجامع شرکت و تبادل نظر کنند.
ماهیار بیان کرد: تاکنون به صورت پایلوت مجمع ۳ شرکت آنلاین برگزار شده و ۱۷ شرکت دیگر نیز درخواست برگزاری مجامع به صورت آنلاین داده‌اند.
معاون شرکت سپرده گذاری مرکزی گفت: از هفته آینده مجمع ۵ شرکت سرمایه گذاری استانی برگزار می‌شود و به دلیل اینکه این شرکت‌ها سهامداران میلیونی دارند نمی‌توانند مجامع خود را به صورت حضوری انجام دهند و نیازمند برگزاری مجامع به صورت آنلاین هستند.
وی افزود: افراد برای حضور در مجامع شرکت‌ها می‌توانند به درگاه یکپارچه ذی نفعان و درگاه مجامع الکترونیک مراجعه کنند.
۵: نرخ سود بازار بین بانکی در مسیر کاهش قرار گرفت
آبان‌ماه امسال چهار مرتبه عملیات بازار باز و با هدف تزریق نقدینگی به بازار بین‌بانکی و هدایت نرخ سود به سمت نرخ سود هدف انجام شد که به دنبال آن نرخ سود در بازار بین بانکی از هشتم تا ۲۹ آبان‌ماه در مسیری نزولی از ۲۳.۲ به ۲۱.۶ و در ششم آذرماه به ۲۰.۷ درصد رسید.
بازرگانان نیوز: به گزارش روابط عمومی بانک مرکزی، نرخ سود موزون بازار بین‌بانکی در ابتدای آبان‌ماه امسال معادل ۲۳.۲ درصد بود؛ با توجه به بالا بودن این نرخ نسبت به نرخ سود سیاستی تعیین شده و همچنین فراتر رفتن آن نسبت به نرخ سود سقف دالان (۲۲ درصد)، در آبان‌ماه چهار نوبت عملیات بازار باز هفتگی با هدف تزریق نقدینگی به بازار بین‌بانکی و هدایت نرخ سود به سمت نرخ سود هدف انجام شد.
عملیات نخست به شیوه خرید قطعی اوراق بدهی دولتی بود که طی آن ۱۱۱.۵ هزار میلیارد ریال اوراق از دو بانک خریداری شد که البته ۱۰۷.۵ هزار میلیارد ریال از آن به یک بانک اختصاص داشت و به منظور ساماندهی اضافه برداشت این بانک انجام شد. سه عملیات بعدی در قالب توافق بازخرید صورت گرفت که حجم معاملات در آنها به ترتیب ۹.۸، ۲۶.۷ و ۳۵.۵ هزار میلیارد ریال بود.
ذکر این نکته ضروری است که کل معاملات مربوط به عملیات بازار باز با استفاده از توافق بازخرید در حدود ۷۲ هزار میلیارد ریال با سررسید ۱۴ روزه بوده که مانده آن در پایان آبان‌ماه ۶۲.۲ هزار میلیارد ریال است.
همچنین در آبان‌ماه در مدت هشت روز، چهار بانک برای دریافت اعتبار قاعده‌مند در نرخ سقف دالان (۲۲ درصد) به بانک مرکزی مراجعه کردند که مبالغ درخواستی در همان روز در قالب توافق بازخرید به بانک‌های متقاضی اعطا شد. اعتبارگیری قاعده‌مند بانک‌های مورد اشاره در آبان‌ماه در حدود ۹۴.۲ هزار میلیارد ریال بود که مانده آن در پایان ماه یاد شده بالغ بر ۱۱.۹ هزار میلیارد ریال است. به این ترتیب کل مانده تزریق ذخایر بانک مرکزی -با توافق بازخرید- در بازار بین‌بانکی در پایان آبان‌ماه سال جاری ۷۴.۱ هزار میلیارد ریال بوده است.
ذکر این نکته ضروری است که عملیات بازار باز در هفته‌های آتی به گونه‌ای تداوم خواهد داشت که نرخ سود بازار به نرخ سود سیاستی نزدیک‌تر و نوسانات نرخ بازار محدودتر شود.
۶: رشد حدود ۵۰ درصدی اعتبارات وزارت صنعت در لایحه بودجه ۱۴۰۰
بودجه سال ۱۴۰۰ وزارت صنعت، معدن و تجارت براساس لایحه پیشنهادی به مجلس، با افزایش بیش از ۴۵.۹ درصدی در مقایسه با قانون بودجه مصوب سال ۹۹ این وزارتخانه به ۲۴ هزار و ۶۴۸ میلیارد و ۸۱۶ میلیون ریال رسید.
بازرگانان نیوز: در لایحه بودجه پیشنهادی سال ۱۴۰۰ که صبح امروز از سوی «حسینعلی امیری» معاون پارلمانی رییس جمهوری صحن علنی مجلس شورای اسلامی ارائه شد، بودجه وزارت صنعت شامل ۶ هزار و ۵۳۹ میلیارد و ۲۶۷ میلیون ریال اعتبارات هزینه‌ای و ۱۸ هزار و ۱۰۹ میلیارد و ۵۴۹ میلیون ریال اعتبارات تملک دارایی‌های سرمایه‌ای است.
برپایه این گزارش، بودجه در نظر گرفته شده برای سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) ۲۰۲ میلیارد ریال، سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران (ایدرو) ۳۵۰ میلیارد ریال، سازمان صنایع کوچک و شهرک های صنعتی یک‌هزار و ۶۷۳ میلیارد ریال و سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان ۷۹۰ میلیارد و ۲۸۰ میلیون ریال در نظر گرفته شد.
همچنین ۱۱ هزار و ۱۹۲ میلیارد و ۷۲۳ میلیون ریال برای سازمان توسعه تجارت، ۴۵۰ میلیارد و ۱۵۳ میلیون ریال برای موسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی و یک‌هزار و ۴۱۷ میلیارد و ۸۷۵ میلیون ریال برای سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی بودجه در نظر گرفته شده است.
به گزارش ایرنا، امروز لایحه بودجه سال ۱۴۰۰ کل کشور با سقف ۲۴۰۰ هزار میلیارد تومان تقدیم مجلس شورای اسلامی شد.
این لایحه پس از تصویب در مجلس برای شورای نگهبان ارسال می‌شود تا به قانون تبدیل شود و در سال آینده به اجرا برسد.
وزیر صنعت، معدن و تجارت (صمت) ریشه بسیاری از فسادها و دلالی‌ها در ساختار اقتصادی ایران را در دو نرخی بودن ارز دانست و همچنین وعده داد که با دنبال شدن سیاست فراوانی کالا و افزایش تولید، قیمت‌ها کنترل و متعادل شود.
بازرگانان نیوز: علیرضا رزم‌حسینی در برنامه تیتر امشب با بیان اینکه راه اندازی سامانه جامع تجار به کمتر شدن زمینه‌های فساد کمک می‌کند، گفت: همه مراحل از ثبت سفارش کالا تا صدور مجوزهای ۲۳ گانه در این سامانه انجام می‌شود و این سامانه به بانک‌های عامل و بانک مرکزی نیز متصل است. سامانه جامع تجارت در بخش واردات تقریبا کامل شده و به نظر می‌رسد با عملیاتی شدن این سامانه و تکمیل اطلاعات لازم بسیاری از زمینه‌های فساد و تبعیض‌های اقتصادی رفع خواهد شد و مسیری را طی کنیم که تولیدکنندگان و تجار مجبور نشوند برای دریافت امضاهای طلایی هزینه بپردازند.
وی افزود: با توجه به اهمیت واردات حدود ۲۰ میلیون تن کالا به کشور کد شناسه کالا مسئله‌ای است که باید پیگیری شود و در حال حاضر بیش از ۵۵۰ هزار انبار در سامانه جامع تجارت قابل رصد است و کالاهایی که وارد انبار می‌شوند از بدو ورود قابل رهگیری است و این سامانه میتواند تجارت نو (مدرن) را در ایران فعال کند. همچنین این دسترسی برای کاربران فراهم شده تا از دستگاه‌های مختلف با سامانه یاد شده دسترسی داشته باشند. توجه به این نکته ضروری است که حرکت به سمت تجارت الکترونیک رتبه کسب و کار ایران را نیز بهبود می‌بخشد.
به گفته وی در حال حاضر می‌توان از طریق سامانه جامع تجارت اطلاعات یک تاجر شامل میزان و نوع کالای ثبت سفارش شده، مبدا کالا، میزان ارز دریافت شده و بانک پرداخت کننده، ارز از کدام کشور جابجا و چگونه منتقل شده و مسیر ترخیص بعد از ورود به بندر در دسترس برنامه‌ریزان قرار دارد.
رزم حسینی همچنین ابراز امیدواری کرد که تا ۱۱ بهمن ماه مرحله دوم سامانه جامع تجارت تکمیل شود و گفت: در حال حاضر کاستی‌ها بیشتر در حوزه گمرک، بنادر و مناطق آزاد و ویژه اقتصادی است که تکمیل خواهد شد.
ترخیص ۴ میلیون تن کالا با مصوبات جدید
وزیر صمت در ادامه با اشاره به جنگ اقتصادی و افزایش چشمگیر نرخ ارز، تصریح کرد: سیاست وزارت صمت در عرضه و فراوانی کالاست، وقتی عرضه پاسخگوی تقاضا باشد قیمت‌ها کنترل می‌شود، اما اگر کمبود باشد حضور بازرسان هم تاثیری نخواهد داشت. تمرکز تنظیم بازار بر برخورد با گرانفروشی است. به نظر می‌رسد با سیاست واردات در مقابل صادرات بخشی از مشکلات حل شود و همانطور که مشاهده می‌کنیم بیش از هشت میلیون تن کالای دپو شده در گمرک در حال ترخیص است و تاکنون حدود چهار میلیون تن ترخیص شده است.
وعده متعادل شدن قیمت‌ها
وی با بیان اینکه صادرکنندگان می‌توانند با این روش تعدد ارزی خود را رفع و در عین حال کالا به کشور وارد کنند که این رویه میتواند منجر به فراوانی کالا شود، تصریح کرد: اخیرا هم در حوزه فولاد و خودرو شاهد کاهش قیمت و افزایش تولید لوازم خانگی بودیم و احتمالا با این سیاست فراوانی کالا و افزایش تولید، قیمت‌ها کنترل و متعادل خواهد شد.
رزم حسینی در ادامه درباره وضعیت واردات و توزیع نهاده‌های دامی نیز گفت: وزارت صمت به عنوان تعیین کننده کالا بر اساس نیاز اعلام شده از سوی جهاد کشاورزی که در بودجه کل کشور هم مشخص است و بانک مرکزی تخصیص ارز می‌دهد، ثبت سفارش می‌کند و تاجران با سابقه خرید در وزارت جهاد کشاورزی برای تخصیص ارز به بانک مرکزی مراجعه می‌کنند و بعد از تامین ارز کالا در بنادر تحویل سامانه بازارگاه که تحت کنترل وزارت کشاورزی است توزیع می شود. به جز کنجاله و سویا که تامین نشدن به موقع ارز آن مشکلاتی ایجاد کرده بود، به نظر می‌رسد توزیع به درستی انجام نشده است. البته محدودیت‌های منابع ارزی هم به طور کلی در کمبودها نقش داشته است.
ریشه دلالی کجاست؟
وی در ادامه درباره پدیده دلالی در بازارهای مختلف گفت: ریشه بسیاری از فسادها در دو نرخی بودن ارز است که در بازار خودرو هم وضعیت مشابهی وجود دارد. فاصله قیمت در واحد تولیدی تا بازار تفاوت قابل ملاحظه‌ای دارد و نقدینگی هم هر روز در یک بازار ورود پیدا می کند اما در بازار خودرو به دنبال حذف دلالان با افزایش تولید و متعادل شدن قیمت‌ها هستیم.
وزیر صمت با اذعان به وجود فساد در توزیع نهاده‌های دام و طیور نیز بر لزوم کنترل بیشتر وزارت کشاورزی بر این بازار تاکید کرد و گفت: در حال حاضر ورق فولادی به صورت اعتباری به تولیدکنندگان خودرو و لوازم خانگی تحویل داده می شود که بر قیمت هم تاثیرگذار بوده است. تاکنون در سال جاری تولید فولاد هشت درصد رشد داشته و احتمالا تا پایان سال این رشد تقریبا به ۱۰ درصد خواهد رسید.
رزم حسینی ضمن اعلام مخالفت قیمت گذاری دستوری بودن قیمت‌ها، علت افزایش قیمت فولاد را به عنوان کالایی که با مواد اولیه داخلی تولید می‌شود حضور دلالان دانست و گفت که شیوه نامه تولید در راستای افزایش تولید و ایجاد شفافیت است.
وجود ۱۱ هزار معدن بلاتکلیف در کشور
وی با اشاره به وجود حدود ۱۱ هزار معدن فعال و نیمه فعال و بلاتکلیف در کشور، اظهار کرد: در بخشنامه‌ای به کسانی که به نوعی پروانه بهره برداری و توسعه معدنی دارند ابلاغ کرده ایم که وضعیتشان را مشخص کنند و ۲ ماه از این فرصت گذشته و یک ماه بیشتر باقی نمانده است و در صورت تداوم بلاتکلیفی پروانه آنها باطل و مجددا مزایده برگزار خواهد شد، اما مجوز فروشی همیشه یک آفت در حوزه معادن بوده است.
رزم حسینی کشور را در حوزه اکتشاف فقیر توصیف کرد و گفت: در حدود ۱۰ درصد جغرافیای ایران اکتشاف صورت گرفته و در حوزه معادن غربالگری صورت نگرفته است. اکتشاف معادن از فرصت‌های توسعه اقتصاد و اشتغالزایی پایدار است.
همچنین به گفته این مقام مسئول، در حوزه واحدهای صنعتی در شهرک‌های صنعتی هم حدود ۱۰ هزار واحد راکد یا نیمه فعال وجود دارد که برنامه ریزی شده تا پایان سال ۲۰۰۰ واحد به چرخه تولید برگردد.
وی همچنین با اشاره به افزایش تولید تجهیزات مرتبط با کرونا از جمله ماسک و ونتیلاتور، وعده داد که تولید خودرو تا خرداد ماه سال بعد ۵۰ درصد رشد پیدا کند و تولید انواع لوازم خانگی نیز در سال جاری به ۱۲ میلیون دستگاه برسد و گفت: شرایط برای جهش تولید ایجاد شده و به ویژه واردات در مقابل صادرات و استفاده از ارز متقاضی با منشا مشخص که صاحب آن باید در بانک مرکزی احراز کند ارز به خود فرد تعلق دارد، می توان گفت مواد اولیه کارخانجات در دسترس تولیدکنندگان قرار خواهد گرفت و شاهد افزایش تولید و صادرات خواهیم بود.
وزیر صمت همچنین در پاسخ به اینکه آیا استفاده از ارز متقاضی نظارت بر ورود کالای غیر ضروری را برای بانک مرکزی و وزارت صمت سخت نمی‌کند، تصریح کرد: این مسئولیت وزارت صمت است و این وزارت خانه فقط تعرفه‌های مواد اولیه کارخانجات، کالاهای واسطه‌ای و کالاهای ضروری را مشخص و به گمرکات و بانک مرکزی اعلام کرده و در بخش ثبت سفارش هم خود این وزارتخانه نظارت می‌کند تا فقط کالاهای ضروری، مواد اولیه کارخانجات وارد شود. کالاهای ضروری مثل گوشت قرمز نیز با استفاده از واردات در مقابل صادرات یا ارز نیمایی به کشور وارد خواهد شد.
وی افزود: به عبارت دیگر سیاست جدید دولت صادرکننده را مختار کرده ارز را در سامانه نیما بفروشد یا ارز حاصل از صادرات خود را به واردات کالای مورد نیاز کشور و مواد اولیه کارخانجات اختصاص دهد و از این طریق تهعد ارزی خود را ایفا کند. این فرصت خوبی برای تولیدکنندگان است و طی سه هفته گذشته بعد از ابلاغ این سیاست‌ها حدود یک میلیارد دلار واردات در مقابل صادرات انجام شده، یعنی صادرکنندگانی که تعهد ارزی داشتند با یک واردکننده یا تولیدکننده که نیاز به مواد اولیه داشته برای واردات توافق کردند و تعهد ارزی خود را رفع کردند.
انحصار، عامل کیفیت نامطلوب خودرو
رزم حسینی با اشاره به برنامه صمت برای رشد ۱۵ درصدی ساخت داخل در صنعت خودرو، گفت: بخش خصوصی هم متعهد شده ۴۰ تا ۵۰ درصد داخلی سازی در صنعت خودرو انجام دهد. به عبارت دیگر تحریم فرصتی شد که به ظرفیت های داخلی بپردازیم و نمونه آن صنعت لوازم خانگی است. هرچند به دلیل تامین مواد اولیه از خارج کالاها گران شد، اما مشخص شد می‌توانیم بازار را تامین کنیم.
وی در پایان دلیل کیفیت پایین خودرو در ایران را انحصاری بودن صنعت خودرو دانست و گفت: وزارت صمت دنبال تصدی گری نیست و رقابتی کردن صنعت خودرو جزو برنامه‌های وزارت صمت است و فقط هم واردات مطرح نیست، بلکه حضور شرکت‌های تولیدی دیگر در کنار دو خودروساز بزرگ مطرح است، و تا خودروسازی رقابتی نشود کیفیت نامطلوب خودروها، بهبود نخواهد یافت.
۸: افزایش سرمایه ۹۷ درصدی شرکت ملی مس
طبق اعلام مدیرعامل شرکت ملی مس ایران، جلسه مجمع عمومی فوق‌العاده شرکت ملی صنایع مس ایران به منظور بررسی و تصمیم‌گیری برای افزایش سرمایه ۹۷ درصدی این شرکت از محل سود انباشته برگزار و به عنوان بزرگترین افزایش سرمایه تاریخ بورس از محل سودانباشته تصویب شد.
به گزارش ایسنا، در این جلسه که با حضور ۷۰ درصد از سهامداران حقوقی و حقیقی شرکت مس برگزار شد، افزایش ۹۷ درصدی سرمایه «فملی» به عنوان بزرگترین افزایش تاریخ سرمایه بورس از محل سود انباشته در حضور عباس نعیمی به عنوان نماینده سازمان توسعه و نوسازی معادن ایران(ایمیدرو) تصویب شد.
اردشیر سعدمحمدی با اعلام این خبر، اظهار کرد: پس از اخذ مجوزهای لازم از بازرسان قانونی، هیات مدیره شرکت و سازمان بورس کشور، مراحل افزایش سرمایه شرکت ملی مس ایران از ۱۰ هزار و ۱۴۰ میلیارد تومان به ۲۰ هزار میلیارد تومان نهایی شده است و تایید آن در مجمع عمومی فوق‌العاده ارائه شد. این افزایش سرمایه با حمایت سهامداران عمده از جمله ایمیدرو از محل سود انباشته در راستای تامین مالی طرح‌های توسعه و با هدف تحقق جهش تولید انجام شد.
به گفته مدیرعامل شرکت ملی مس ایران، صورت‌های مالی و کارنامه تولید شرکت مس نشان می‌دهد که شرکت ملی مس در تولید، توسعه و فروش و سودهی رفتار و عملکرد کاملا حرفه‌ای داشته است. با توجه به کاهش جهانی قیمت مس در ابتدای سال جاری میلادی به علت شیوع ویروس کرونا، در شش ماهه دوم سال جاری به دلیل بهبود وضعیت اقتصادی چین، انتشار داده‌های قدرتمند تولید صنعتی و تقویت چشم‌انداز تقاضای چین به عنوان بزرگترین مصرف کننده فلزات پایه دنیا روند افزایشی پیدا کرده است.
وی افزود: باتوجه به اینکه شیوع ویروس کرونا بر عملکرد درآمدی بیشتر شرکت‌های معدنی دنیا تاثیر گذاشته و شرکت‌ها با کاهش درآمد روبرو شده‌اند؛ باعث افتخار است که درآمد شرکت ملی مس ایران با همت تمام کارکنان و به رغم سختی‌های موجود، از ابتدای سال جاری تا پایان آبان ماه به رقم ۲۳ هزار و ۸۵ میلیارد تومان رسیده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته رشد ۷۲ درصدی داشته است. این افزایش درآمد بر خلاف بسیاری از شرکت‌ها تنها به دلیل تاثیرگذاری نرخ ارز نبوده و افزایش میزان تناژ فروش شرکت در آن نیز تاثیرگذار بوده است.
سعدمحمدی با اشاره به اینکه ارزش بازار نماد «فملی» ۲۵۵ درصدی نسبت به ابتدای سال جاری رشد داشته است، گفت: سود خالص شرکت مس در شش ماهه نخست سال جاری ۷۸ درصد بیش از مدت مشابه در سال گذشته بوده است. همچنین سهام مس ایران از ابتدای سال جاری تا پایان آبان ماه بازدهی ۲۵۹ درصدی نصیب سهامداران خود کرده است.
صنعت ملی مس ایران پیشرو در جهش تولید
به گفته مدیرعامل شرکت ملی صنایع مس ایران، باتوجه به برنامه‌ریزی‌های صورت‌گرفته برای جهش تولید به دنبال ارتقای جایگاه ایران در حوزه تولید در آسیا و دنیا هستیم. در هشت‌ماهه امسال صنعت مس ایران در حوزه تولید، ۲۳۵ هزار و ۴۰۰ تن آند و ۱۸۳ هزار و ۳۰۰تن کاتد مس تولید کرده است که نسبت به برنامه امسال به ترتیب رشد ۹ و ۶ درصدی را نشان می‌دهد.
وی با بیان اینکه پیش بینی می شود تا انتهای سال به ۲۸۰ هزار تن تولید کاتد برسیم، گفت: در سال ۱۴۰۰ میزان تولید کاتد شرکت مس از ۳۰۰ هزار تن عبور خواهد کرد. میزان تولید هشت ماهه اول سال ۱۳۹۹ برای تولید کنسانتره مس با شش درصدی به رقم ۸۰۴۴۷۹ تن رسیده است. همچنین در این مدت در مجموع ۱۹۵ هزار و ۲۳۱ تن مس محتوی معدنی تولید کرده است که در مقایسه با برنامه رشد سه درصدی داشته است.
ثبت رکورد بالاترین حفاری اکتشافی طی چند سال اخیر
سعدمحمدی در ادامه با بیان اینکه صنعت ملی مس ایران در هشت‌ماهه نخست امسال موفق به ثبت رکورد ۶۱ هزار و ۵۱۲ متر حفاری اکتشافی شده که این میزان حفاری بالاترین رکورد هفت سال اخیر بوده است، اظهار کرد: با اکتشافات انجام شده ۳۶.۵ میلیون تن میزان ذخیره مس خالص برآورد شده است. در سال گذشته نیز ۵۲۸ میلیون تن ذخیره مس کشف شد. ذخایر مس کشور بیش از هفت میلیارد تن است و با اکتشافات انجام شده، یک ذخیره بسیار بزرگ معدنی اکتشاف شده اواخر امسال یا ابتدای سال آینده اعلام می‌شود که سبب ارزش افزوده بسیار بالایی خواهد شد.
مدیرعامل شرکت مس ایران ضمن تاکید بر اینکه از ابتدای سال جاری تا پایان آبان ماه، هم به لحاظ تولید و هم سوددهی، به صورت صعودی عمل کرده‌ایم، گفت: طرح معدن مس در آلو در حال حاضر بیش از ۷۰ درصد پیشرفت دارد که در اوایل سال آینده به بهره‌برداری می‌رسد. طرح معدن مس دره‌زار نیز با هدف تولید ۱۵۰ هزار تن کنسانتره مس نیز در اوایل سال ۱۴۰۰ نیز افتتاح می‌شود.
وی با اشاره به اینکه طرح تولید کنسانتره از سرباره‌های ذوب در مجتمع سرچشمه با هدف تولید ۷۰ هزار تن کنسانتره در مجتمع مس سرچشمه در حال پیاده‌سازی است، اظهار کرد: این یک طرح فوق‌العاده در صنعت مس به حساب می‌آید؛ چرا که سرباره‌های ذوبی که طی چهار دهه گذشته بدون استفاده بوده و البته دارای عیار مس خوبی هم هستند به کنسانتره مس تبدیل خواهند شد و سودآوری بالایی برای مس خواهند داشت.
سعدمحمدی در پایان خاطر نشان کرد: همچنین بر پایه نتایج خوب اکتشافی جدید طرح فاز ۳ تغلیظ سرچشمه با ظرفیت ۲۰۰ هزار تن برای نخستین بار در منطقه و فاز ۳ تغلیظ سونگون و فاز ۲ تغلیظ میدوک نیز مطالعات فنی و اقتصادی آن صورت گرفته است و در مرجله اجرایی و عملیاتی قرار دارد. این در حالی است که برای توسعه و اجرای این طرح‌ها از نظر تامین انرژی مشکلی نداریم و برق این طرح‌ها از طریق نیروگاه سیکل ترکیبی سیرجان و نیروگاه سرچشمه با مجموع تولید ۶۰۰ مگاوات برق قابل تامین است.
۹: ارزش صادرات زنجیره آلومینیوم ۵۶ درصد افزایش یافت
بررسی آمار تجارت خارجی کشور در هفت ماهه ابتدایی امسال در بخش معدن وصنایع معدنی گویای آن است که ارزش صادارت زنجیره آلومینیوم و محصولات آن با تحقق رقم ۱۰۱.۱ میلیون دلار، نسبت به مدت مشابه پارسال به رشد ۵۶ درصدی رسید.
بازرگانان نیوز: برپایه جداول آماری گمرک جمهوری اسلامی ایران حاکی است، ارزش صادرات بخش معدن وصنایع معدنی در دوره این گزارش به رقم بیش از سه میلیارد و و ۴۹.۴ میلیون دلار رسید.
برپایه این بررسی،صادرات حجمی زنجیره آلومینیوم و محصولات آن در دوره این گزارش ۶۱ هزار و ۱۴۷ تن ثبت شد که نسبت به دوره مشابه در سال ۹۸ رشد ۸۴ درصدی نشان می دهد.
صادرات فلز آلومینیوم در دوره هفت ماهه امسال بالاترین میزان رشد صادرات در بخش فلزات را نشان می دهد، ضمن اینکه تولید این فلز راهبردی با فعالیت کارخانه شمش در جاجرم ( خراسان شمالی) و ساپکو ( لامرد استان فارس) روند رو به رشد دارد.
همچنین واردات زنجیره آلومینیوم و محصولات هم در هفت ماهه امسال به رقم ۱۰۲ و ۹۱ تن رسید، که در مقایسه با پارسال ۱۰۲ درصد افزایش دارد و ارزش آن نیز بالغ بر ۱۵۴.۳ میلیون دلار بود که در مقایسه با هفت ماهه ابتدایی سال کذشته ۱۱ درصد افزایش نشان می دهد.
بررسی کارنامه تجارت خارجی در دوره هفت ماهه امسال ( فروردین لغایت مهر) گویای آن است ارزش صادرات بخش معدن وصنایع معدنی به ۳ میلیارد و ۴۹.۴ میلیون دلار رسیده که ۱۶.۷ درصد از ارزش صادرات غیرنفتی را به خود اختصاص داد.
برپایه جداول آماری تجارت خارجی کشور مجموع صادرات بخش معدن و صنایع معدنی در هفت ماهه ابتدایی امسال از نظر حجمی ۲۱ میلیون و ۱۷۶ هزار و۹۲۱ تن را نشان می دهد.
ارزش کل تجارت خارجی کشور در هفت ماهه ابتدایی امسال به ۳۸ میلیارد و ۲۷۸ میلیون دلار رسید که با وجود کاهش ۲۳ درصدی در ارزش دلاری نسبت به مدت مشابه سال قبل، در مقایسه با شهریورماه که ۳۴ درصد بود، حدود ۱۱ درصد بهبود یافته است.
بررسی آمار تجارت خارجی کشور در بخش معدن و صنایع معدنی گویای ان است که تراز به نفع صادرات کشور با رقم بیش از یک میلیارد و ۲۹۴.۷ میلیون دلار است و پیش بینی شده تا پایان امسال نیز در این بخش شاهد تراز مثبت باشیم.
۱۰: شیوه‌نامه جدید فولاد رانت ۸۰ هزار میلیاردی ایجاد می‌کند
رئیس اتاق بازرگانی تهران در نامه‌هایی جداگانه به معاون اول و معاون اقتصادی رئیس‌جمهور خواستار اصلاح فوری شیوه‌نامه جدید تنظیم بازار فولاد با مشارکت بخش خصوصی شد.
بازرگانان نیوز: به گزارش اتاق بازرگانی تهران، مسعود خوانساری رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران در نامه‌هایی جداگانه به معاون اول و معاون اقتصادی رئیس‌جمهور، شیوه‌نامه جدید تنظیم بازار فولاد را که چندی پیش از سوی دولت ابلاغ شد، موجب بازگشت امضای طلایی و بروز توزیع رانت نجومی در این بازار اعلام کرد و با یادآوری اینکه اجرای این شیوه‌نامه، تهدیدی جدی برای صادرات فولاد است و افت تولید در این بخش را به همراه خواهد آورد، خواستار تشکیل کمیته‌ای برای بررسی و اصلاح این شیوه‌نامه شد.
خوانساری در این نامه‌ها، با اشاره به اینکه استراتژی تنظیم بازار فولاد کشور با تمرکز بر شمش و اسلب به جای عرضه حداکثری محصولات نهایی، وضعیت دشواری برای این صنعت ارزآور کشور طی سال‌های اخیر به همراه آورده، تاکید کرد که اجرای این شیوه‌نامه علاوه بر افت صادرات و تولید فولاد، ریزش بازار سرمایه را نیز در پی خواهد داشت.
وی در این نامه که به دفاتر اسحاق جهانگیری و محمد نهاوندیان ارسال شده، مهمترین تهدیدهای شیوه‌نامه جدید تنظیم بازار فولاد را گوشزد کرده و اصلاح آن با مشارکت اتاق ایران، اتاق تهران و انجمن تولیدکنندگان فولاد را ضروری دانست.
خوانساری یکی از ایرادات این شیوه‌نامه را ایجاد امضاهای طلایی عنوان کرده‌است که به دلیل اعطای اختیار گسترده به وزارت صمت و نبود کمیته پایش و نظارت، در این بازار شکل خواهد گرفت.
وی توزیع رانت نجومی در بازار فولاد را یکی دیگر از نگرانی‌ها از محل اجرای این شیوه‌نامه عنوان کرده و یادآور شده که به دلیل دخالت دولت در تعیین قیمت پایه محصولات فولادی که با احتساب ارز نیمایی حدود ۲۵ درصد ارزان‌تر از نرخ‌های جهانی است، حدود ۸۰ هزار میلیارد تومان معادل دو برابر بودجه یارانه نقدی کشور، رانت توزیع می‌شود.
رئیس اتاق تهران همچنین، اجرای این شیوه‌نامه را موجب ایجاد موانع برای صادرات شمش فولادی از طریق منوط کردن مجوز صادرات به کسب اطمینان از تأمین نیاز داخلی، دانست و یادآوری کرد که شمش فولادی حدود ۷۰ درصد سبد صادرات فولاد ایران را دربر می‌گیرد.
وی در عین حال، با توضیح اینکه فولادسازان قراردادهای پیش‌فروش صادراتی خود با شرکای تجاری را تا پایان امسال منعقد کرده‌اند، درخواست برای کاهش صادرات این بخش را در تضاد با سیاست‌های تجاری کشور در راستای افزایش درآمدهای ارزی غیرنفتی دانست.
در این نامه‌ها همچنین شیوه‌نامه جدید تنظیم بازار فولاد، مغایر با برخی قوانین و دستورالعمل‌های شورای رقابت دانسته و هشدار داده شده که اجرای این شیوه‌نامه بازار سرمایه را با ریزش مواجه خواهد کرد، ضمن آنکه طی روزهای ابتدایی آذرماه امسال نیز در بورس اوراق بهادار تهران این ریزش نمود یافت و خود را نشان داد.
رئیس اتاق تهران در انتهای این نامه و پس از بیان ابهامات و ایرادات به این شیوه‌نامه جدید فولادی، با اشاره به ماده ۲ و ۳ قانون بهبود مستمر محیط کسب‌وکار، تقاضا برای تشکیل کمیته‌ای متشکل از وزارت صمت، بورس کالا، اتاق ایران و اتاق تهران و انجمن تولیدکنندگان فولاد را مطرح کرد تا با اصلاح شیوه‌نامه مذکور، از بروز نگرانی‌ها و تهدیدهای جدی در بازار فولاد کشور جلوگیری شود.
۱۱: افزایش ۱۵ درصدی عوارض واردات لوازم آرایشی در سال آینده
بررسی لایحه بودجه سال ۱۴۰۰ حاکی از در نظر گرفتن افزایش ۱۵ درصدی عوارض گمرکی برای واردات لوازم آرایشی است.
بازرگانان نیوز: بند «ز» تبصره ۶ لایحه بودجه ۱۴۰۰، عوارض گمرکی و سود بازرگانی ۱۵ درصدی برای واردات لوازم آرایشی در نظر گرفته شده و منابع حاصل شده از این واردات بطور ۱۰۰ درصدی به ردیف درآمدی ۱۶۰۱۸۸ واریز می شود و معادل آن رقم از محل ردیف هزینه‌ای ۵۳۰۰۰۰-۳۸ جدول شماره ۹ به هیأت امنای صرفه‌جویی ارزی در معالجه بیماران اختصاص می‌یابد تا برای خرید عضو مصنوعی(پروتز)، کاشت حلزون شنوایی و نیز درمان و هزینه‌های دارویی بیماران اوتیسم، گوشه، سلیاک، متابولیک و بال پروانه‌ای (EB)، سیستیک فیبروزیس و بیماری های نقض ایمنی مادرزادی در تولید آنتی بادی و بیماری تحلیل عضلانی نخائی مادرزادی (SMA) هزینه شود.
«حسینعلی امیری» معاون پارلمانی رییس جمهوری، امروز لایحه بودجه سال ۱۴۰۰ کل کشور با سقف ۲۴۰۰ هزار میلیارد تومان را تقدیم مجلس شورای اسلامی کرد.
این لایحه پس از تصویب در صحن مجلس برای شورای نگهبان ارسال می‌شود تا به قانون تبدیل شود و در سال آینده به مورد اجرا درآید.
۱۲: هشدارها برای ترخیص کالاهای اساسی جواب داد
معاون سازمان بنادر و دریانوردی گفت: در پی هشدارها و اولتیماتوم‌های صادر شده از سوی گمرک و دیگر مسئولان به نظر می‌رسد روند ترخیص کالاها از انبارهای بنادر سرعت گرفته و هم‌اکنون مشکلی در این زمینه نداریم.
بازرگانان نیوز: یکی از مشکلاتی که طی ماه‌های گذشته در زمینه کالاهای اساسی وجود داشت این بود که صاحبان کالا نسبت به ترخیص آنها از گمرک اقدام نمی‌کردند و حجم زیادی از کالاهای اساسی در انبارهای گمرک و بنادر کشور انباشته شده بود. در این راستا مسئولان گمرک و دیگر دستگاه‌های متولی هشدارها و اولتیماتوم‌های متعددی به واردکننده‌ها و صاحبان کالا داده بودند و حتی روز گذشته مهرداد جمال ارونقی- معاون فنی گمرک– تاکید کرده بود که عدم ترخیص به موقع و خروج کالا پس از یک ماه از مجوز بارگیری می تواند از مصادیق احتکار به شمار آید و اسامی این صاحبان کالا جهت هر گونه دستور به مراجع قضایی اعلام خواهد شد.
فرهاد منتصر کوهساری – معاون امور بندری و اقتصادی سازمان بنادر و دریانوردی- درباره آخرین وضعیت موجودی انبارهای بنادر کشور از کالاهای اساسی و روند ترخیص آنها به ایسنا گفت: به نظر می‌رسد هشدارهای اعلام شده در ترخیص کالا از گمرک و بنادر موثر بوده است چراکه هم اکنون فرایند ترخیص تسریع شده و این روند بهبود پیدا کرده است.
وی افزود: در حال حاضر مشکلی در تخلیه و بارگیری کالا در بنادر کشور وجود ندارد و هم‌اکنون بالغ بر سه میلیون و ۷۰۰ هزار تن انواع کالاهای اساسی در این انبارها وجود دارد.
منتصر کوهساری ادامه داد: با وجود افزایش تعداد کشتی‌ها در بنادر و واردات کالاهای اساسی چیزی حدود ۵۰۰ هزار تن از کالاهای اساسی موجود در بنادر ترخیص شده که نشان‌دهنده عادی بودن شرایط از نظر خروج کالا از بنادر است.
به گفته معاون امور بندری و اقتصادی سازمان بنادر و دریانوردی، بیشترین حجم کالاهای اساسی در بندر امام خمینی (ره) به میزان دو میلیون و ۷۰۰ هزار تن است و پس از آن بنادر شهید رجایی و امیرآباد با موجودی حدود ۴۶۰ هزار تن و ۲۸۰ هزار تن قرار دارند و عمده کالاهای اساسی شامل جو، ذرت، گندم، دانه‌های روغنی و روغن خام است.
۱۳: ترخیص بدون مجوز محموله ۸۱ هزار تنی ذرت از گمرک!
بیش از ۸۱ هزار تن ذرت بدون اخذ مجوز از وزارت جهاد کشاورزی از گمرک ترخیص شده و وضعیت مشخصی ندارد، آن هم در شرایطی که طی مدت اخیر عدم توزیع مناسب و محدودیت در تأمین نهاده‌های دامی، از عوامل نابسامانی بازار مرغ اعلام شده بود.
بازرگانان نیوز: ماجرا از این قرار است که اوایل آبان ماه امسال وزارت جهاد کشاورزی طی نامه‌ای به گمرک ایران، ترخیص بدون مجوز نهاده‌های دامی را اعلام و خواستار پیگیری موضوع می‌شود.
وزارت جهاد: چرا ذرت‌ها بدون مجوز ترخیص شد؟
این در حالی است که براساس مصوبه هیأت وزیران در مردادماه ۱۳۹۸ در خصوص تنظیم بازار نهاده‌های کشاورزی، باید تمامی نهاده‌های دامی از جمله ذرت، جو، دانه سویا و کنجاله سویا با مجوز معاونت توسعه صنایع تبدیلی و کسب و کارهای کشاورزی ترخیص شوند.
پیگیری‌های ایسنا از این حکایت دارد که وزارت جهاد کشاورزی طی بررسی‌های صورت گرفته به ترخیص بدون مجوز ده‌ها هزار تن ذرت از گمرک پی‌برده و در این رابطه طی نامه‌ای به گمرک ایران و با اشاره به تکلیف مصوبه هیات وزیران، اعلام کرده که اطلاعات اتخاذ شده از سامانه بازارگاه از خردادماه سال جاری به بعد نشان می‌دهد که ۸۱ هزار تن نهاده ذرت بدون دریافت مجوز ترخیص شده است.
براین اساس، از گمرک خواسته شده نحوه ترخیص محموله‌های ذرت بدون اخذ مجوز قانونی را بررسی و اعلام کند.
جزئیات ترخیص محموله ۸۱ هزار تنی از این حکایت دارد که طی چهار مرحله از خرداد، تیر و مردادماه امسال برای آنها قبض انبار صادر شده است.
توضیح گمرک ترخیص کننده محموله ذرت
اما در پاسخ به درخواست پیگیری جریان پیش آمده، گمرک ترخیص کننده محموله ذرت، طی نامه‌ای توضیحاتی ارائه کرده که قابل تأمل است.
گمرک ترخیص کننده ۸۱ هزار تن ذرت، در رابطه با اقدام خود این گونه توضیح داده که «آمار هشت فقره اظهارنامه ذرت ترخیص شده در اردیبهشت ماه به شرکت پشتیبانی امور دام اعلام شده و برای بخشی دیگر تاکنون فرایند تشریفات گمرکی جهت رفع تعهد تکمیل و ترخیص انجام نشده است».
گمرک مربوطه ضمن اعلام اینکه «مجوزهای لازم از جمله دامپزشکی و سازمان حفظ نباتات وزارت کشاورزی برای کلیه کالاها اخذ شده است»، در توجیه اقدام صورت گرفته تاکید کرده که «شرکت دریافت کننده ذرت، یک شرکت تولیدی و صنعتی در زمینه تولید فروکتوز از ذرت بوده و هیچ گونه فروش و عرضه‌ای در بازار نداشته است، فاقد کد بازارگاه بوده، یک شرکت بازرگانی و یا تجاری نیست و ذرت های وارد شده صرفا جهت مصرف خود شرکت و به عنوان مواد اولیه آن است».
البته گمرک ترخیص کننده، توضیحات دیگری نیز داشته که قابل تامل است و در انتها تاکید کرده که «کالا تحت مجوز و نظارت سازمان وزارت جهاد کشاورزی (سازمان دامپزشکی و سازمان حفظ نباتات) ترانزیت شده، ولی با توجه به نامه وزارت جهاد کشاورزی برای اخذ مجوز از این سازمان، ترخیص کلیه محصولات شرکت مربوطه متوقف شده است که این امر موجب توقف خطوط تولیدی این شرکت و طبیعتا ایجاد بحران اشتغال و توقف تولید الکل در شرایط خاص فعلی شده که این موضوع منجر به عدم ترخیص مابقی محصولات و الزام به اخذ مجوز و رفع تعهدات قبلی شده است».
توضیح گمرک ترخیص کننده در حالی مطرح می‌شود که در هر صورت ۸۱ هزار تن ذرت خارج از سامانه بازارگاه ترخیص شده و سرانجام مشخصی ندارد و به نوعی تخلف از مقررات مربوطه به شمار می‌رود که میتواند ابعاد مختلفی داشته باشد؛ موضوعی که باید مسئولان مربوطه و نهادهای نظارتی در این رابطه پاسخگو باشند.
موتور رشد سرمایه‌گذاری در کشور در دهه ۹۰ خاموش بوده است. طبق ارزیابی‌ها تشکیل سرمایه ثابت در این دهه با افت محسوس روبه‌رو شده است و شباهتی به روند سرمایه‌گذاری در دهه ۸۰ ندارد.
بررسی‌ها نشان می‌دهد به رغم روند مثبت تشکیل سرمایه در دهه ۸۰، این روند پس از سال ۹۰ نزولی شده و رشد اقتصادی ایران از همین ناحیه آسیب دیده است. طبق ارزیابی‌ها در سال ۱۳۹۸ کمترین رقم سرمایه‌گذاری طی ۱۵ سال اخیر به ثبت رسیده و سال ۱۳۹۰ طلایی‌ترین سال برای تشکیل سرمایه ثابت در ۱۵ سال اخیر بود.
روند تشکیل سرمایه در کشور طی ۱۵ سال حدود ۱۸ درصد آب رفته است. آخرین بررسی‌ها از وضعیت سرمایه‌گذاری در کشور نشان می‌دهد تحریم‌ها در فاصله سال‌های ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۸ وضعیتی متفاوت بر اقتصاد ایران تحمیل کرده است. این وضعیت خود را در قالب فرار سرمایه از کشور و کاهش شدید تشکیل سرمایه ثابت بروز داده که در ساده‌ترین تعریف گویای توقف و خاموش شدن موتور سرمایه‌گذاری به‌عنوان مهمترین محرک رشد اقتصادی کشور است. ارزیابی‌ها همچنین نشان می‌دهد رقم موجودی سرمایه خالص واقعی برای اولین بار در سال ۱۳۹۸ با افت مواجه شده است. این موضوع باعث شده برای اولین بار پیشی گرفتن استهلاک از انباشت سرمایه‌گذاری در سال ۹۸ و منفی شدن رشد موجودی سرمایه در همین سال رخ دهد. عملکرد بسیار ضعیف اقتصاد در حوزه سرمایه‌گذاری طی دهه اخیر و اندازه بزرگ شکاف ایجاد شده با دهه ۸۰، وضعیت هشداردهنده و نگران‌کننده سرمایه‌گذاری به ویژه در حوزه سرمایه‌گذاری مولد یعنی ماشین‌آلات را نشان می‌دهد. در این میان تضعیف توان سرمایه‌گذاری بخش خصوصی و نرخ بالای افت سرمایه‌گذاری این بخش طی دهه اخیر نیز مهر تاییدی بر افول شدید سرمایه‌گذاری در دهه ۹۰ به شمار می‌رود.
سرمایه‌گذاری جزئی از تقاضای کل و یکی از عوامل تامین‌کننده رشد اقتصادی است. طبق ارزیابی‌ها افزایش سرمایه‌گذاری موجب تقویت رشد اقتصادی کشورها می‌شود. اثر افزایش سرمایه‌گذاری در اقتصادی که دارای ظرفیت خالی است تکاثری است. در مرحله نخست، افزایش سرمایه‌گذاری موجب افزایش رشد اقتصادی می‌شود. در مراحل بعد، اگر بنگاه‌ها فروش و سود بیشتری کسب کنند در این صورت تمایل بیشتری برای سرمایه‌گذاری مجدد خواهند داشت. خانوارها در نتیجه سرمایه‌گذاری ایجاد شده مشاغل بیشتری را تصاحب کرده و در نتیجه درآمد بیشتری برای مصرف خواهند داشت.
از سوی دیگر، افزایش سرمایه‌گذاری کارآمد موجب افزایش ظرفیت بهره‌وری و توان رقابت‌پذیری اقتصاد می‌شود. به این ترتیب افزایش سرمایه‌گذاری در کسب و ارتقای مهارت و تحصیل باعث افزایش بهره‌وری نیروی کار می‌شود. سرمایه‌گذاری در فناوری جدید و تولید کالاهای سرمایه‌ای باعث افزایش بهره‌وری و ظرفیت بهره‌وری اقتصاد، افزایش سمت عرضه در اقتصاد و در نتیجه تامین رشد بلندمدت اقتصاد می‌شود. در این بین، افزایش بهره‌وری اقتصاد میتواند روند بلندمدت رشد اقتصاد را جابه‌جا کرده و ارتقا دهد.
ثبات اقتصادی و روند مطلوب رشد، تاثیر مهمی بر تصمیمات سرمایه‌گذاری کسب‌وکارها دارد. بهبود چشم‌انداز اقتصادی تمایل سرمایه‌گذاران را برای ایجاد کسب‌وکارهای جدید به منظور تامین تقاضای آتی افزایش می‌دهد و در شرایط برعکس، یعنی بروز کسادی یا رکود اقتصادی، باعث عقبگرد کسب‌وکارها از سرمایه‌گذاری می‌شود. سطح سرمایه‌گذاری تابعی از تغییرات رشد اقتصادی است. سطح سرمایه‌گذاری به میزان اطمینان کسب‌وکارها، سهولت دسترسی به منابع مالی، واقعی بودن نرخ‌های کلیدی (نرخ سود، نرخ ارز، بهای حامل‌های انرژی)، پیشرفت تکنولوژیکی و قوانین و مقررات دولت در حوزه سرمایه‌گذاری و تجارت، سهولت ورود و خروج از بازار و رقابتی بودن بازارها به ویژه بازار محصول، بستگی دارد.
۱۵: تحقق ۳۰ میلیارد دلار فاینانس بعید است/ باید در سیستم بانکداری بین‌المللی باشیم
رییس اتاق مشترک بازرگانی ایران و چین اظهار کرد: بعید است که ۳۰ میلیارد دلار فاینانس محقق شود. در بهترین حالت حتی ۷ یا ۸ میلیارد دلار فاینانس خارجی را هم نتوانستیم جذب کنیم.
بازرگانان نیوز: مجیدرضا حریری در مورد برآورد ۳۰ میلیارد دلار فاینانس برای طرح‌های دولتی و غیر دولتی در لایحه بودجه ۱۴۰۰ اظهار داشت: در یک دهه اخیر جذب ۳۰ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری خارجی به صورت فاینانس را نداشتیم. در سال‌هایی که اوضاع ایران در حوزه بین‌المللی بهتر از امروز بود هم چنین رقمی محقق نشده است؛ نوشتن آن ساده است. سال‌های گذشته نیز ارقامی برای اوراق قرضه‌ای که دولت می‌خواست بفروشد یا فاینانس جذبی، نوشته شده و هیچوقت هم محقق نشد. کسی هم نپرسیده که چنین ارقامی به چه علت نوشته می‌شود.
وی افزود: بعید است که ۳۰ میلیارد دلار فاینانس محقق شود. در بهترین حالت حتی ۷ یا ۸ میلیارد دلار فاینانس خارجی را هم نتوانستیم جذب کنیم. وقتی صحبت از ۳۰ میلیارد دلار فاینانس می‌شود باید به این هم توجه شود که ۲۰ درصد آن باید آورده داخلی باشد. ۲۰ درصد باید تامین شود تا هشتاد درصد را فاینانسور تامین مالی کند. یعنی طرف ایرانی آن فاینانس باید ۶ میلیارد دلار در بودجه عمرانی داشته باشد. به نظر نمی‌رسد این رقم چندان واقع بینانه باشد.
رییس اتاق مشترک بازرگانی ایران و چین گفت: استفاده از فاینانس خارجی یک پیش شرط اولیه دارد که ما آن را نداریم و آن شرکت در سیستم بانکداری بین‌المللی است. به دلیل مسائل FATF از این گود خارج هستیم. فاینانس را که در گونی نمی‌آورند. حتی اگر صحبت از یک میلیارد دلار فاینانس باشد، نیاز به یک چرخه بانکی دارد که اگر ما این چرخه مالی را داشتیم دولت پول نفت خود را از کره جنوبی و ترکیه یا پول گاز را از عراق بگیرد.
به گزارش ایلنا، طبق جزئیات لایحه بودجه ۱۴۰۰ و با توجه به رعایت بند الف ماده ۴ قانون برنامه ششم توسعه در سال ۱۴۰۰ سقف تسهیلات تامین مالی خارجی (فاینانس) برای طرح‌های دولتی و غیردولتی علاوه بر باقیمانده سهمیه سال‌های قبل، معادل ریالی ۳۰ میلیارد دلار تعیین می‌شود.
۱۶: تداوم رشد شاخص بورس در هفته دوم آذرماه
شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران در پایان معاملات روز چهارشنبه (۱۲ آذر ماه) به عدد یک میلیون و ۴۷۰ هزار واحد رسید که در مقایسه با پایان هفته گذشته بیش از هفت درصد رشد داشت.
بازرگانان نیوز: شاخص بورس در معاملات هفته جاری ۲۲ هزار واحد افزایش داشت؛ شاخص کل در پایان روز چهارشنبه ( ۵ آذر ماه) با عدد یک میلیون و ۳۶۷ هزار واحد به معاملات پایان داد که این رقم در روز چهارشنبه (۱۲ آذر ماه) به عدد یک میلیون و ۴۷۰ هزار واحد رسید.
همچنین شاخص کل (هم‌وزن) در پایان هفته گذشته ۳۹۵ هزار و ۱۲۸ واحد بود که در هفته جاری این عدد به ۴۲۳ هزار و ۱۶۰ واحد و شاخص قیمت (هم‌وزن) از ۲۵۸ هزار و ۷۳۷ واحد به عدد ۲۷۷ هزار و ۹۲ واحد رسید.
در پنج روز معاملاتی این هفته بورس نمادهای ایران خودرو، مخابرات، شرکت سرمایه گذاری تامین اجتماعی، فولاد مبارکه اصفهان، بانک تجارت، پالایش نفت اصفهان و تولید نیروی برق آبادان در گروه نمادهای پربیننده قرار داشتند.
در هفته‌ای که گذشت پیمانکاری صنعتی، اطلاعات و ارتباطات، عمده فروشی، سایر واسطه گری های مالی، مخابرات، بیمه و بازنشستگی، محصولات فلزی، استخراج نفت و گاز به جز اکتشافات، استخراج زغال سنگ، شیمیایی، صنایع غذایی به جز قند و شکر، واسطه گری های مالی و پولی، حمل و نقل انبارداری و ارتباطات، سایر حمل و نقل، فعالیت‌های هنری، سرگرمی و خلاقانه، هتل و رستوران، عرضه برق، گاز، بخار و آب گرم، کانی غیرفلزی، خودرو و قطعات، محصولات چرمی، استخراج کانه‌های فلزی، چندرشته ای صنعتی، دستگاه های برقی، فرآورده های نفتی، رایانه، کاشی و سرامیک، فلزات اساسی، بانک‌ها و موسسات اعتباری، سیمان، آهک و گچ، فعالیت های کمکی به نهادهای مالی واسط، دارویی، سرمایه گذاری‌ها، خرده فروشی، انبوه‌سازی املاک و مستغلات، لاستیک و پلاستیک، فنی و مهندسی، محصولات کاغذی، ماشین‌آلات و تجهیزات و چاپ با بالاترین درصد بازدهی همراه بودند.
همچنین نماد منسوجات، محصولات چوبی، وسایل ارتباطی، قند و شکر، زراعت و خدمات وابسته و محصولات کامپیوتری، الکترونیکی و نوری از جمله نمادهایی بودند که بازدهی منفی را در بازار به همراه داشتند.
نمادهایی مانند خودکفایی آزادگان (خودکفا)، شرکت سرمایه گذاری نفت و گاز تامین (تاپیکو)، لیزینگ ایرانیان (وایران)، شرکت سرمایه گذاری نیروگاهی ایران سنا (وسنا)، شیشه سازی مینا (کمینا)، قند ثابت خراسان (قثابت)، قطعات اتومبیل (ختوقا)، لیزینگ خودرو غدیر(ولغدر)، صنعتی مینو (غصینو)، بیمه ما (ما)، فنرسازی زر (خزر)، تامین سرمایه امید (امید)، بیمه ملت (ملت)، پتروشیمی تندگویان (شگویا)، نوسازی و ساختمان تهران (ثنوسا)، غلتک سازان سپاهان (فسازان)، پتروشیمی ارومیه (شاروم)،معادن بافق (کبافق)، کالسیمین (فاسمین)، شهید قندی (بکام)، زغالسنگ نگین (کطبس)، ماشین سازی اراک (فاراک)، نیرو محرکه (خمحرکه)، لیزینگ صنعت و معدن (ولصنم)، بانک دی (دی)، فرآوری مواد معدنی (فرآور)، پتروشیمی شازند (شاراک) و بیمه آسیا (آسیا) جزو مثبت‌ترین نمادهای بازار بودند.
همچنین شرکت سرمایه گذاری صنعتی پتروشیمی ساختمان خلیج فارس (وپسا)، سیمان آرتا اردبیل (ساربیل)، کشت و دام قیام اصفهان (زقیام)، شیر و گوشت زاگرس شهرکرد (زشگزا)، پارس خزر (لخزر)، بیمه رازی (ورازی)، کشاورزی و دامپروری بینالود (زبینا)، گز سکه (غگز)، تلیسه نمونه (تلیسه)، قند قزوین (قزوین)، خدمات کشاورزی (تکشا)، قند شیروان قوچان (قشیر)، نهادهای مالی بورس اوراق بهادار (نبورس)، نوش پونه مشهد (غپونه)،آرتاویل تایر (پارتا)، شیمی داروپخش (دشیمی)، تکنوتار (تکنو)، فرآورده نسوز پارس (کفپارس)، سخت آژند (ثاژن)، مخابراتی ایران (لکما)، خوراک دام پارس (غدام)، نورد آلومینیوم (فنوال)، شرکت سرمایه گذاری ساختمانی نظام مهندسی ایران (ثنظام)، شرکت سرمایه گذاری صنایع ایران (وایرا)، فرآورده های نسوز آذر (کاذر)، صندوق سرمایه گذاری پالایشی یکم (پالایش)، پشم بافی توس (نتوس)، افرانت (افرا)، پمپ ایران (تپمپی)، الیاف مصنوعی (شمواد) و بانک آینده (وآیند) از جمله نمادهای منفی معاملاتی در بازار بودند.
شاخص های بورسی در نقاط مختلف جهان عملکرد مختلفی داشتند.
بازرگانان نیوز: در تغییر رویکردی غیرمنتظره برای معامله گران، جو بایدن- رئیس جمهور آمریکا گفته است قصدی برای برداشتن فوری تعرفه بر روی واردات محصولات چینی را ندارد و رویکرد فعلی که دو دولت ترامپ اتخاذ شده است تا مدتی ادامه خواهد داشت. وی همچنین در اظهار نظری که احتمالا خوشایند پکن نخواهد بود، از برنامه ریزی برای ایجاد اتحاد پایدارتر با متحدان آمریکا در شرق آسیا (در مقابه با پکن) خبر داده است که پس از انجام این کار مذاکرات تجاری جدیدی با چین آغاز شود.
مرکز آمار اتحادیه اروپا در بیانیه ای اعلام کرد تا پایان اکتبر ۲۰۲۰ نرخ بیکاری در منطقه یورو و اتحادیه اروپا با ۰.۱ درصد کاهش نسبت به مدت مشابه ماه قبل و به ترتیب در سطح ۸.۴ درصد و ۷.۴ درصد رسید. این نرخ بیکاری کمترین نرخ بیکاری ثبت شده در کشورهای عضو اتحادیه اروپا در پنج ماه اخیر بوده است. تخمین زده می‌شود تا پایان این ماه ۱۶ میلیون و ۲۳۶ هزار مرد و زن در سطح اتحادیه اروپا بیکار باشند که از این تعداد، ۱۳ میلیون و ۸۲۵ هزار نفر ساکن کشورهای عضو منطقه یورو بوده‌اند.
جروم پاول- رئیس بانک مرکزی آمریکا با تاکید بر اهمیت مدیریت برنامه های استقراضی در مقابله با کرونا گفته است که نباید اجازه داده شود بحران کرونا باعث ایجاد بحران دیگری به نام بدهی و ریسک عدم توانایی بازپرداخت آن شود. پاول که در جمع اعضای سنا حضور یافته بود در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به پیشرفت های به دست آمده در مواجهه با کرونا گفت: هنوز زود است که اجرای برنامه های اضطراری را متوقف کنیم.
تا پایان ماه نوامبر حجم بدهی آمریکا به ۲۷ تریلیون و ۳۱۴ میلیارد و ۹۲۷ میلیون دلار رسیده و این در حالی است که کسری بودجه دولت آمریکا تا پایان این ماه به سه تریلیون و ۲۰۶ میلیارد و ۷۹۲ میلیون دلار رسیده است و انتظار می رود بانک مرکزی کماکان به تزریق گسترده نقدینگی به بازارهای مالی این کشور ادامه دهد. نرخ بهره آمریکا در سطح بسیار پایینی قرار دارد که بسیاری از کسب و کارها را برای دریافت وام ترغیب کرده است. هرچند کارشناسان احتمال رسیدن نرخ بهره به سطح منفی را بعید می دانند اما احتمالا تا دو سال اینده نیز نرخ بهره فاصله زیادی از سطح کنونی خود نخواهد گرفت تا به احیای اقتصاد کمک شود.
تنش ها بین چین و آمریکا بار دیگر به میزان زیادی افزایش پیدا کرده است. هوا چون یینگ- سخنگوی وزارت خارجه چین در نشستی خبری گفته است این کشور تصمیم دارد چهار مقام آمریکایی را تحریم کند. هنوز مشخص نیست که پکن تصمیم دارد کدام مقامات آمریکایی را تحریم کند اما این تصمیم پس از آن گرفته می شود که منابع خبری از احتمال تحریم سومین شرکت بزرگ نفتی چین توسط آمریکا به دلیل ارتباط آن با ارتش چین خبر دادند.
آمارهای منتشرشده از وضعیت تجارت خارجی کشورهای مختلف نشان می دهد که در بسیاری از آن ها شاهد رشد محسوس در میزان واردات و صادرات نسبت به ماه های قبل بوده ایم و این مساله، امیدواری ها نسبت به تقویت زنجیره تجارت و تامین را در جهان افزایش داده است. با بازگشایی مجدد کسب و کارها علاوه بر بهبود وضعیت تجارت، شاهد افزایش تقاضا برای نیروی کار نیز بوده ایم و این مساله باعث خواهد شد تا فشار کمتری به منابع مالی دولت ها و بانک های مرکزی در سراسر جهان برای کاستن از تبعات اقتصادی و اجتماعی ویروس کرونا وارد شود و شرایط بیش از پیش قابل کنترل به نظر برسد.
در روندی که میتواند روی مخارج مصرف کننده و به دنبال آن روی رشد اقتصادی آمریکا تاثیر منفی بگذارد، متوسط درآمد شهروندان آمریکایی تا پایان ماه اکتبر نسبت به ماه قبل ۰.۷ درصد افت کرده که این رشد منفی، نخستین عقب گرد سه ماه اخیر محسوب می شود. در آمریکا بار اصلی رشد (حدود دو سوم کل وزنه رشد) بر روی دوش مخارج مصرفی قرار دارد و این نگرانی وجود دارد که روند رو به رشد اقتصادی در سه ماهه پایانی سال آهسته تر شود. اقتصاد آمریکا هنوز به سطح قبل از آغاز بحران کرونا باز نگشته است.
تاکنون بیش از ۶۴ میلیون و ۵۵۹ هزار و ۲۵۵ مورد ابتلا به کرونا گزارش شده است که در این بین یک میلیون و ۴۹۴ هزار و ۲۸۸ نفر جان خود را از دست داده‌اند. در بین کشورهای مختلف، بالاترین تلفات مربوط به آمریکا با ۲۷۸ هزار و ۱۰۵ نفر، برزیل با ۱۷۳ هزار و ۹۷۹ نفر، هند با ۱۳۸ هزار و ۶۲۷ نفر، مکزیک با ۱۰۶ هزار و ۷۶۵ نفر و انگلیس با ۵۹ هزار و ۶۹۹ نفر بوده است.
یوسف عباسی- کارشناس ارشد سرمایه گذاری در موسسه استون ایکس گفت: در حال حاضر بازارهای جهانی خود را در یک موقعیت سردرگم کننده یافته اند، از یک طرف این نگرانی وجود دارد که در کوتاه مدت تلفات ناشی از کرونا کماکان بالا باشد و تا رسیدن واکسن خسارت های جانی و اقتصادی آن ادامه داشته باشد و از سوی دیگر این خوشبینی وجود دارد که پس از غلبه بر کرونا نرخ رشد به سطوح بالایی برسد.
بورس آمریکا
در وال استریت، همه شاخص‌ها نزولی بودند تا جایی که هر سه شاخص اصلی بورسی در سطح بالاتری از روز قبل خود بسته شدند. شاخص «داوجونز ایدانستریال اوریج» با ۰.۱۲ درصد کاهش نسبت به روز قبل و در سطح ۲۹ هزار و ۷۸۳.۳۹ واحد بسته شد.
شاخص «اس اند پی ۵۰۰» با ۰.۰۶ درصد ریزش تا سطح ۳۶۵۹.۰۱ واحدی پایین رفت و دیگر شاخص مهم بورسی آمریکا یعنی «نزدک کامپوزیت» با ۰.۲۵ درصد کاهش در سطح ۱۲ هزار و ۳۱۳.۶۸ واحدی بسته شد.
بورس‌های اروپایی
در معاملات بازارهای بورس در اروپا، شاخص “فوتسی ۱۰۰” بورس لندن با ۱.۲۳ درصد افزایش نسبت به روز قبل و در سطح ۶۴۶۳.۳۹ واحد بسته شد. شاخص “دکس ۳۰” بورس فرانکفورت در آلمان با کاهش ۰.۵۹ درصدی و ایستادن در سطح ۱۳ هزار و ۳۱۳.۲۴ واحدی به کار خود خاتمه داد و شاخص “کک ۴۰” بورس پاریس با پیشروی ۰.۰۲ درصدی در سطح ۵۵۸۳.۰۱ واحد بسته شد. در مادرید شاخص “ایبکس ۳۵” ۰.۹۸ درصد بالا رفت و به ۸۲۲۰.۸۰ واحد رسید.
بورس‌های آسیایی
در معاملات بورس‌های آسیا، شاخص‌ها عملکرد مختلفی داشتند؛ تا جایی که شاخص “نیک کی ۲۲۵” بورس توکیو ژاپن با افزایش ۰.۰۵ درصدی تا سطح ۲۶ هزار و ۸۰۰.۹۸ واحدی بالا رفت. شاخص “هانگ سنگ” بورس هنگ کنگ ۰.۱۳ درصد پایین رفت و در سطح ۲۶ هزار و ۵۳۲.۵۸ واحد بسته شد. در چین شاخص “شانگهای کامپوزیت” افت ۰.۰۲ درصدی را تجربه کرد و در سطح ۵۰۶۷.۱۴ واحد بسته شد.
در استرالیا شاخص “اس اند پی اس اند ایکس ۲۰۰” بورس سیدنی با ۰.۰۳ درصد افزایش و ایستادن در سطح ۶۵۹۰.۲۰ واحدی به کار خود خاتمه داد. در بین دیگر شاخص‌های مهم آسیایی، شاخص ” تاپیکس” ژاپن صعودی بود. (معیار محاسبه تغییرات قیمتی، ساعت پایانی معاملات روزانه بورس نیویورک بوده است)
نفت
در بازار طلای سیاه روند قیمت‌ها صعودی بود. هر بشکه نفت “وست تگزاس اینتر مدیت” با دو درصد افزایش به ۴۵.۴۴ دلار رسید و نفت خام برنت دریای شمال با صعود ۱.۹۴ درصدی به ازای ۴۸.۳۷ دلار در هر بشکه مبادله شد.
طلا و نقره
همچنین در بازار فلزات گرانبها، بهای هر اونس طلا با صعود ۰.۷۲ درصدی نسبت به روز قبل در سطح ۱۸۲۸.۳۲ دلار معامله شد. هر اونس نقره با صعود ۰.۰۷ درصدی به ازای ۲۴.۱۳ دلار مبادله شد.
۱۸: احتمال اعطای کارت اعتباری سهام عدالت تا پایان آذرماه
معاون فناوری و توسعه نوآوری شرکت سپرده‌گذاری مرکزی گفت: براساس مذاکرات انجام شده قرار است تا مسایل حقوقی اعطای کارت اعتباری سهام عدالت تا پایان هفته به بانک‌ها ارسال و تا پایان آذرماه مراحل پایانی این اقدام نهایی شود.
بازرگانان نیوز: طرح سهام عدالت یکی از بزرگترین طرح‌های دولت در هفت سال گذشته است که آزادسازی آن پس از سال‌ها وقفه و تلاش برای رفع موانع موجود در نهایت در نهم اردیبهشت‌ماه سال جاری با دستور رهبر معظم انقلاب انجام و به نقطه پایان خود نزدیک شد.
همزمان با آزادسازی سهام عدالت، کارشناسان اعلام کردند که در صورت انجام نشدن پیگیری‌های لازم از سوی مسوولان حاضر در دولت و سازمان خصوصی سازی، آزادسازی این طرح ملی در هاله‌ای از ابهام قرار می‌گرفت و ممکن بود تا سال‌ها نتوانیم شاهد انجام چنین اقدام بزرگی در کشور باشیم.
انتخاب روش مدیریت سهام عدالت
در مرحله نخست آزادسازی، یک ماه به مردم برای انتخاب نوع روش مدیریت فرصت داده شد تا اعلام کنند به دنبال مدیریت مستقیم بر سهام خود هستند یا تصمیم دارند سهام خود را به صورت غیرمستقیم و از طریق شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی مدیریت کنند.
اعطای کارت اعتباری
بعد از فراهم شدن امکان فروش سهام عدالت، افراد زیادی به صورت عجولانه اقدام به فروش سهام خود کردند که در این زمینه شورای عالی بورس برای جلوگیری از تصمیمات هیجانی مشمولان سهام عدالت در راستای فروش سهام خود تصمیم به اعطای کارت اعتباری سهام عدالت گرفت که این موضوع مورد موافقت دولت و بانک مرکزی قرار گرفت.
از همان ابتدا وعده زمان‌های متفاوتی برای اعطای این کارت اعتباری داده شد و در اوایل آبان‌ماه «علیرضا ماهیار»، معاون فناوری و توسعه نوآوری شرکت سپرده گذاری مرکزی درباره اقدامات انجام شده برای فراهم شدن امکان اعطای کارت اعتباری سهام عدالت به خبرنگار ایرنا گفت: مشکل فعلی برای این اقدام، طراحی برخی از سازوکارها است که به محض انجام و به پایان رساندن آنها مراحل اجرایی اعطای کارت اعتباری را در دستور کار قرار خواهیم داد.
وی افزود: ممکن است در صورت رفع مشکلات موجود، کارت اعتباری تا پایان آبان‌ماه در اختیار سهامداران سهام عدالت قرار گیرد.
ارائه کارت اعتباری سهام عدالت تا پایان آذرماه
حال با گذشت آبان‌ماه و دهه نخست آذرماه، همچنان خبری از اعطای کارت اعتباری نیست و زمان دقیق آن در هاله‌ای از ابهام قرار گرفته است.
در این زمینه «علیرضا ماهیار»، معاون فناوری و توسعه نوآوری شرکت سپرده‌گذاری مرکزی امروز (سه‌شنبه) در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا به آخرین اقدامات انجام شده برای نهایی شدن زمان اعطای کارت اعتباری اشاره کرد و گفت: مسایل مربوط به بحث فنی و اقدامات مربوط به قرارداد حقوقی آن در حال انجام است.
وی ادامه‌داد: به محض تکمیل اقدامات مربوطه، بحث حقوقی آن به بانک‌ها اعلام می شود و بانک‌ها فعالیت‌های مربوط به ارائه این کارت‌ها را در دستور کار قرار خواهند داد.
ماهیار اظهار داشت: براساس مذاکرات انجام شده، قرار است تا مسایل حقوقی آن تا پایان هفته به بانک‌ها ارسال شود.
وی خاطرنشان‌کرد: در صورت انجام برخی از هماهنگی‌ها، تا پایان آذرماه مراحل پایانی اعطای کارت اعتباری نهایی می‌شود و اقدامات لازم برای اعطای این کارت‌ها به سهامداران در دستور کار قرار خواهد گرفت.
۱۹: سبدگردانی صندوق پالایشی یکم را به سازمان خصوصی‌سازی سپردیم
معاون وزیر نفت در امور برنامه ریزی گفت: وزارت نفت وظیفه‌ای در زمینه سبدگردانی صندوق پالایشی یکم ندارد و تمام اختیارات لازم را به سازمان خصوصی‌سازی سپرده‌ایم.
بازرگانان نیوز: هوشنگ فلاحتیان، معاون وزیر نفت در امور برنامه‌ریزی درباره اینکه آیا برای بازارگردانی سهام صندوق پالایشی یکم، اقدامی از سوی وزارت نفت (شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی) انجام شده یا خیر، گفت: پیگیری وضعیت صندوق پالایشی یکم در اختیار سازمان خصوصی سازی است و وزارت نفت مسئولیت‌های خود درباره ثبت صندوق که شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی پیگیر انجام آن بود را انجام داده است.
وی افزود: سازمان خصوصی سازی همکاری‌های لازم را در این زمینه داشته است،
این مقام مسئول در پاسخ به اینکه آیا وزارت نفت برای بازارگردانی این صندوق برنامه‌ای ندارد، اظهار داشت: وزارت نفت وظیفه‌ای در این زمینه ندارد و تمام اختیارات لازم را به سازمان خصوصی سازی سپرده‌ایم.
۲۰: افغانستان به جمع خریداران گاز از ایران می‌پیوندد
سفیر سابق ایران در افغانستان با تاکید بر اینکه نیاز افغانستان به گاز ایران یک امر قطعی است، گفت: ایران به یک افغانستان باثبات و توسعه‌یافته نیاز دارد، توسعه افغانستان در واقع برای ما یک هدف راهبردی است و از این طریق می‌توانیم شرق کشور را فعال کنیم.
بازرگانان نیوز: ابوالفضل ظهره‌وند، درباره برنامه صادرات گاز به افغانستان اظهار داشت: درست است که افغانستان ذخایر گازی چشمگیری دارد اما فعلا قابل استحصال نیست، این کشور در حال حاضر بخش عمده نیازهای سوختی خود را از خارج وارد می‌کند، بنابراین نیاز افغانستان به گاز ایران یک امر قطعی است.
وی درباره موضوع تامین امنیت خطوط لوله گاز در این کشور گفت: مسئله امنیت قابل حل است، در گام اول به سمت زرنج و هرات و از مرز دو قارون که از امنیت خوبی برخوردارند، می‌توان صادرات داشت. این مسیرها مبادی ورود و خروج کالا و ترانزیت و انجام تجارت هستند، استان هرات هم کشش خوبی دارد، بنابراین در فاز اول محدودیت و مانعی نیست و ما می‌توانیم گاز را برای مصرف مردم افغانستان ارسال کنیم و در گام‌های بعدی به سمت شرق و چین، تاجیکستان و حتی پاکستان برویم.
سفیر سابق ایران در افغانستان خاطرنشان کرد: ما مشکلی از نظر عرضه گاز نداریم، مسئله ظرفیت‌ها و زیرساخت‌هایی است که باید طرف افغان ایجاد کند. این کشور میزانی گاز به صورت مایع دریافت می‌کرد، شاید بتوانند در مرز کارخانجاتی راه بیندازند و گاز ایران را با کامیون حمل کنند، بخشی هم از مسیر خط لوله خواهد بود که نیاز به زیرساخت است. هر قدر آنها در این حوزه فعال‌تر بوده و سرمایه‌گذاری کنند امکان دریافت بیشتری را خواهند داشت.
وی با بیان اینکه استراتژی ایران تامین ثبات و امنیت پایدار در افغانستان است، خاطرنشان کرد: این گاز میتواند به مناطق شرقی چین هم کشیده شود، نکته دیگر اینکه این گاز از جنبه توسعه افغانستان برای ایران اهمیت دارد. هر قدر افغانستان توسعه یافته‌تر باشد، امنیت هم در منطقه پایدار و باثبات‌تر خواهد شد.
ظهره‌وند تاکید کرد: ایران به یک افغانستان باثبات و توسعه‌یافته نیاز دارد، توسعه افغانستان در واقع برای ایران یک هدف راهبردی است و از این طریق میتواند شرق کشور را فعال کند، اگر کارخانجات مرزی و بازارچه‌های مشترک مرزی رونق گرفته و مردم بیشتری در این مناطق سکونت و حضور داشته و فعالیت‌های اقتصادی و تجاری افزایش یاید، برای ایران هم امنیت نوار شرقی را در پی خواهد داشت که بسیار اهمیت دارد، بنابراین ایران به صدور گاز به افغانستان از نگاه توسعه و امنیت نگاه می‌کند تا فروش گاز و بحث اقتصاد.
به گزارش ایلنا، در سفری که عبدالله عبدالله، رئیس شورای عالی مصالحه ملی افغانستان، در ۲۸ مهرماه به ایران داشت، در گفت‌وگویی به خبرنگار اقتصادی ایلنا گفته بود: در کمیسیون مشترک اقتصادی و سفر مقامات دو کشور در خصوص واردات گاز از ایران بحث و تبادل نظر شده است. قبلا موضوع واردات گاز از ایران به عنوان یک ضرورت مطرح شده و آمادگی از سوی طرفین نیز وجود دارد.
در همین رابطه هیجدهم آبان‌ماه حسن منتظر تربتی مدیر عامل شرکت ملی گاز نیز در پاسخ به خبرنگار اقتصادی ایلنا، اعلام کرده بود: طرح اولیه صادرات گاز به افغانستان آماده و مکاتبات مربوط به آن انجام شده است. اکنون منتظریم که دیپلماسی کشور ورود کند تا تایید آنها را داشته باشیم.
به گفته معاون وزیر نفت مبنای صادرات به افغانستان بخش خصوصی است اما نیاز است که بخش خصوصی افغان مجوز لازم را از دولت این کشور داشته باشند، در هر حال ما زیرساخت‌های لازم را آماده کرده‌ایم.
