یک پژوهشگر دیپلماسی اقتصادی، توسعه روابط با شرق را لازمه توسعه اقتصادی کشور دانست و گفت: در سال‌های اخیر همگرایی سیاسی و امنیتی بسیار خوبی با روسیه داشتیم، اما همگرایی اقتصادی به حد مورد انتظار شکل نگرفته که لازم است در سال‌های پیش رو کاستی‌ها و کم‌کاری‌ها جبران شود.
«حسین حاجیلو» امروز (یکشنبه) در گفت‌وگو با پایگاه خبری بازرگانان ایران افزود: روسیه به دلایل راهبردی از جمله تحریمی که از طرف غرب شده و نیازی که به اقلام و بازار ایران دارد، به‌شدت تمایل دارد با ایران روابط اقتصادی داشته باشد و تجارت خود را با این کشور همسایه در سطح عالی گسترش دهد.
این کارشناس اقتصادی با اشاره به نکاتی برای توسعه تجارت ایران و روسیه، گفت: در ۲ سال اخیر اتفاقات خوبی در روابط ایران و روسیه به‌ویژه در توافق با اتحادیه اقتصادی اوراسیا انجام شد که باید این توافقنامه تقویت شده و اقلام بیشتری در آن گنجانده شود. همچنین خبر خوبی که به‌تازگی از طریق وزیر اقتصاد اطلاع رسانی شد، اختصاص نخستین خط اعتباری روسیه برای نیروگاه سیریک بود که نشان می‌دهد این کشور اراده واقعی برای همکاری با ایران دارد و توسعه روابط با شرق بر اقصاد کشور اثر ملموس خواهد داشت.
حاجیلو یادآور شد: در عین حال در راه توسعه تجارت با روسیه موانعی وجود دارد که مهمترین آن، مانع بانکی است. به دلیل تحریم‌هایی که علیه ایران اعمال شده، با همه کشورها این مشکل را داریم که یکی از راهکارهای اصلی رفع این مانع نیز «اتاق تسویه» است. در سال‌های قبل با کشورهای مختلف از جمله ترکمنستان این راهکار را اجرا کردیم و نتیجه آن توسعه صادرات ایران به ترکمنستان از حدود ۵۰۰ میلیون دلار به مرز یک میلیارد دلار بود. همین اقدام با روسیه نیز قابل پیگیری است.
وی ادامه‌داد: موضوع دیگر مشکل حمل و نقل بین ایران و روسیه است که در یک سال اخیر یکی از راه‌های اصلی حمل و نقل بین دو کشور (آستارا) به واسطه نفوذ و دخالت ترکیه دچار وقفه شد؛ برای حل این مشکل باید بار عبوری ۲ کشور در کریدورهای مختلف تقسیم شود، از جمله شرق خزر، خود دریای خزر مسیرهایی که از جمهوری آذربایجان، ارمنستان- گرجستان و جلفا- نخجوان- ارمنستان می گذرد. باید بین اینها تقسیم خوبی انجام شود تا تجارت به یک مسیر وابسته نباشد. با توجه به اینکه یکی از خواسته‌های روسیه راه اندازی کریدور شمال- جنوب است، این متنوع سازی برای راه افتادن کریدور موثر خواهد بود.
این کارشناس حوزه دیپلماسی اقتصادی با بیان اینکه روسیه بیش از ۳۰ میلیون تن کالای خود را از مسیرهای موازی کریدور شمال- جنوب عبور می‌دهد، تاکید کرد: حال اگر حدود یک چهارم این کالاها یعنی هشت میلیون تن آن هم از ایران ترانزیت شود، رقم قابل توجهی خواهد بود که می‌تواند به اقتصاد ایران کمک کند.
وی ادامه‌داد: موضوع دیگر بحث ویزا است، ایران با کشورهای مختلفی در شرایط لغو ویزا قرار دارد این شرایط باید بین ایران و روسیه نیز برقرار شود تا به توسعه تجارت دو کشور کمک کند.
حاجیلو خاطرنشان‌کرد: نکته آخر درباره تجارت ایران و روسیه موضوع تجارت اقلام اساسی است؛ ما اقلام اساسی کشور را از کشورهای نامطمئن وارد می کنیم که در تحریم ها با ما همراهی لازم را نداشتند. حال با توجه به اینکه روسیه یکی از بزرگترین تولیدکنندگان اقلام اساسی (از جمله گوشت و غلات) در جهان است، تا موقعی که ایران در این اقلام خودکفا نشده، بهتر است این اقلام استراتژیک را از روسیه وارد کند.
به گزارش پایگاه خبری بازرگانان ایران، سیداحسان خاندوزی وزیر اقتصاد نیز در سخنانی در نماز جمعه این هفته تهران با بیان اینکه رویکرد منطقه‌گرایی دولت سیزدهم در حال ثمر دادن است، چند خبر خوب برای مردم داشت که از جمله آن، اختصاص نخستین بخش از خط اعتباری از سوی روسیه به نیروگاه سیریک بود و گفت: با فاصله بسیار کم از سفر به روسیه اولین ثمره آن را شاهد بودیم که بر اساس نامه رسمی کشور روسیه بخش نخست از خط اعتباری را به نیروگاه سیریک تخصیص داد.
