در حالی که بارها بر ضرورت اندیشیدن تدابیری برای سپرده‌های خرد مردمی، تاکید شده است آمار موجود و گفته های مسئولان، حکایت از رتبه پائین ایران در حمایت از این دست سرمایه‌ها دارد. چه بسا بی توجهی به این موضوع، به سرگردانی بیشتر سپرده ها در میان بازارهای مختلف و شدت نرخ تورم منجر خواهد شد.
چندی پیش بود که اخباری در رابطه با تدوین لایحه حمایت از سرمایه‌گذاران خرد، منتشر شد تا اینگونه مشارکت آنها در بازار سرمایه بیشتر شود. با این حال هنوز هم این سرمایه‌های سرگردان محل مشخص و مطمئنی برای استقرار پیدا نکرده‌اند به‌طوری‌که براساس آمار در شاخص حمایت از سرمایه خرد، امتیاز ایران، ۳۳ است که امتیاز چندان خوشایندی در این زمینه محسوب نمی‌شود.
حال باوجود نبود حمایت از سرمایه‌های خرد مردمی در شهری همچون اصفهان که مردمش بارها با تجربه‌های شکست سرمایه گذاری در مؤسسات مالی مانند آل طه و ثامن‌الحجج و یا سرمایه‌گذاری ناموفق در مجموعه گیتی پسند و … روبرو شده‌اند سؤال آن است، تکلیف این نوع از نقدینگی‌ها چه می‌شود؟
در این زمینه کارشناسان معتقدند با توجه به شرایط فعلی بازارهای کشور و نبود اعتماد به ارزش پول داخلی، مردم ترجیح می‌دهند سرمایه‌های خود را در بازارهایی مانند ارز وطلا وارد کنند و یا در بانک سپرده‌گذاری داشته باشند که معنایی جز خروج پول از گردش در اقتصاد ندارد. از طرفی هم صاحبان نقدینگی های نه چندان کلان، نمی‌توانند برای سرمایه‌گذاری در صنایع اقدامی کنند مگر آنکه در بخش‌های خدماتی وارد شوند. جدای از آن که اعتمادی برای ورود به دیگر بخش‌های اقتصادی باقی نمانده است.
بنابراین در شرایط کنونی که بر اقتصاد کشور حاکم است، ضرورت ارائه تدابیری برای حمایت از اینگونه سرمایه‌ها در راستای قرار گرفتن در مسیر صحیح و معتبر، بسیار احساس می‌شود.
سرمایه‌های خرد به دنبال محلی امن
از جمله شاخصه های سرمایه‌های خرد و سرگردان، قابلیت تبدیل سریع به پول نقد و یا کالاهای سرمایه‌ای است. این سرمایه‌ها از آن جهت سرگردان محسوب می شود که هر زمانی ممکن است وارد بازاری شوند و یا در بانک‌ها و در نهایت در خانه‌ها انباشته شوند. درواقع نا امنی بازار و فقدان شرایط مناسب برای سرمایه‌گذاری باعث شده است که در سال‌های اخیر، مردم نسبت به تبدیل دارایی خود به طلا و ارز، رغبت بیشتری داشته و شاید گمان می کنند اینگونه از پول خود، حفاظت بیشتری می‌کنند، ضمن آنکه کاهش نرخ سود سپرده‌ها در برهه‌ای از زمان، باعث شد که برخی پس انداز خود را از بانک‌ا بیرون آورند و در محلی دیگر سرمایه گذاری کنند.
به گفته شهریار بابایی کارشناس اقتصادی در کل هر زمان که افراد کشش زیادی به ورود سپرده‌هایشان به بازاری خاص پیدا می‌کنند باعث افزایش تقاضا و در نتیجه تورم در آن بازار می‌شود، که این خود آفتی برای اقتصاد بشمار می‌آید.
وی در گفت‌وگو با ایمنا می‌افزاید: اوایل دهه ۹۰ که به یک‌باره نرخ سکه و طلا با رشد زیادی روبه‌رو شد و مردم نقدینگی خود را به سرعت به این بازار وارد می‌کردند زیرا بر این تصور بودند که با حفاظت از ارزش سرمایه‌های خود از این وضع سود حداکثری کسب می‌کنند.
بابایی اضافه می کند: در شرایط فعلی نیز با توجه به رکود چندساله اقتصادی و ضررهای زیاد از این رکود، مردم ما چنین آمادگی را دارند که برای جبران آن زیان‌ها نقدینگی خود را در بازاری خاص و پرسود وارد کنند که قطعاً ایجاد چنین فرایندی آسیب‌رسان خواهد بود. همان‌طور که کم و بیش در بازار سکه و دلار شاهد آن هستیم.
این کارشناس اقتصادی اظهار می‌کند: در صورتی که اگر پول‌های سرگردان در بازار مسکن و یا واحدهای تولیدی و صنعتی، سرمایه‌گذاری می شد، تا حد زیادی به بهبود وضع بازارها کمک می‌کرد اما از آنجا که مردم، از سودآوری و حتی بازگشت اصل سرمایه خود در این بازارها نامطمئن هستند کمتر به چنین سمتی روی می‌آورند.
وی توضیح می‌دهد: مورد دیگر که نباید از آن غافل شد، خروج پس اندازهای مردم از بانک‌ها و کاهش سرمایه‌گذاری در این مراکز مالی بود که بسیار آسیب رسان است، نخست به دلیل آنکه ورود سپرده‌های خارج شده از بانک ها به هر یک از بازارهای اشاره شده علاوه بر آنکه می تواند تعادل بازارها را برهم زند، در صورت تداوم این روند می تواند باعث شود که توانایی بانک ها برای اعطای تسهیلاتی همچون وام به صاحبان صنایع و … نسبت به قبل کمتر شود، مضاف بر آنکه اگر خروج سپرده‌ها از بانک‌ها شدت بیشتری بگیرد می تواند منجر به تشدید بحران بانکی و سوق آنها به سوی ورشکستگی شود.
بابایی خاطر نشان می کند: به نظر می رسد لازم است از سوی بخش دولتی و خصوصی کشور، راهکارهایی اجرایی ارائه شود تا مردم بتوانند سرمایه های کوچک خود را با اعتماد کامل در محل‌هایی مطمئن، وارد کنند و البته به آن شرط که ورود این سرمایه ها منجر به رشد اقتصادی شود و تورمی در پی نداشته باشد.
کدام بازار؟!
اما بحث داغی که اکنون وجود دارد آن است که باور بازاریان در رابطه با سمت وسوی مردم این شهر، نسبت به پس انداز سرمایه های خردشان چیست؟
به گفته فعالان این بخش، مردم اصفهان برای ورود سرمایه هایشان به هر بازاری با دقت و وسواس زیادی عمل می‌کنند، به عبارتی آینده نگری مالی، جزئی از فرهنگ مردم این دیار است که با خوی مردم شهرعجین شده است به ویژه از زمانی که تجربه ناخوشایند سپرده‌گذاری در مؤسسات مالی برای مردم این شهر پیش آمد شهروندان برای ورود سرمایه خود به هر موسسه مالی حساسیت بیشتری به خرج می‌دهند و در شرایط فعلی سرمایه‌گذاری در بازارهایی همچون سکه و طلا را به هر بازار دیگری ترجیح می‌دهند.
محمدرضایی، یکی از بازاریان اصفهان در همین ارتباط به ایمنا می گوید: مردم برای پس انداز سرمایه های خود بازارهای مختلفی را انتخاب می کنند اما معمولاً خرید سکه در اولویت قرار دارد و البته استقبال زیاد از این کالا هم باعث رشد قیمت شده است، مانند اتفاقی که در همین هفته‌های اخیر در رابطه با نرخ سکه شاهد آن بودیم.
وی می‌افزاید: شیوه‌های دیگری که مردم برای استفاده از سرمایه‌های خرد خود دارند خرید دلار، سرمایه‌گذاری در مسکن و یا ورود به بازار بورس است که از متداول ترین روش ها به شمار می آید، زمانی که سرمایه ها به هر یک از این بازارهای خاص ورود پیدا کند تعادل آن بازار برهم می خورد زیرا این رسم هر بازاری است.
این فعال اقتصادی یادآور می شود: راهکاری سنتی هم وجود دارد که عبارت از سپردن نقدینگی به اشخاص قابل اعتماد است، به طوری که از آن سرمایه در جریان فعالیت اقتصادی خود بهره ببرد و سودش را به صاحب سرمایه دهد، البته سپرده‌گذاری در بانک‌های معتبر، قابل‌اعتمادتر می‌تواند، باشد.
وی می گوید: به‌هرحال در شرایطی قرار داریم که پیشنهاد می شود مردم برای ورود به هر بازاری دقت کامل داشته باشند تا سرمایه خرد خود را به هر میزانی که باشد با بی احتیاطی از دست ندهند زیرا فعلا نمی توان از بازاری نام برد که احتمال نوسان آن وجود نداشته باشد و شاید این نوسانات باعث ضرر شخص سرمایه گذار شود.
- محمد شجاعی
- کد خبر 16177
- بدون نظر
- پرینت
