۱: تعهد ارزی در افغانستان و عراق لغو شود
دبیر کل کنفدراسیون صادرات ایران می‌گوید برای آنکه امکان حفظ تجارت در کشورهای همسایه به وجود آید بانک مرکزی باید در برخی سیاست‌های ارزی خود تجدید نظر کند.
پس از بازگشت تحریم‌های آمریکا علیه ایران بانک مرکزی اعلام کرد که به منظور تامین نیازهای داخلی کشور صادر کنندگان موظف هستند ارز حاصل از صادرات خود را براساس دستورالعمل‌های اجرایی به کشور بازگردانند و در صورتی که این اتفاق رخ ندهد با آنها برخورد خواهد شد.
اوج برخورد بانک مرکزی با صادر کنندگان در پایان تیرماه امسال رقم خورد و این بانک اعلام کرد کارت بازرگانی افرادی که تعهدات خود را اجرایی نکرده‌اند تعلیق می‌شود و حتی نام برخی از آنها به قوه قضاییه نیز ارائه شده است.
صادر کنندگان در پاسخ به این فشارها از بانک مرکزی خواستند یا در زمان بازگشت تجدید نظر کنند یا با توجه به شرایط تحریمی و موقعیت خاص کشور از برخورد با صادر کنندگان به شکل کلی و همگانی پرهیز کنند. یکی از این توصیه‌ها در رابطه با بازار دو کشور عراق و افغانستان است که با توجه به تحریم‌های آمریکا امکان پرداخت ارز به ایران را ندارند، اما در عین حال بخش مهمی از واردات ایران را به خود اختصاص داده‌اند.
جمشید نفر- دبیر کل کنفدراسیون صادرات ایران – در گفت‌وگو با ایسنا، در این رابطه اظهار کرد: با توجه به آنکه شرایط اقتصادی کشور به نوعی یک جنگ اقتصادی به شمار می‌رود، ما باید تلاش کنیم از تمام گزینه‌های موجود نهایت استفاده را ببریم. در چنین فضایی استفاده از بازار کشورهای همسایه اهمیت بسیار زیادی دارد. از این‌رو این امید وجود دارد دولت با بهبود شرایط برخی گزینه‌ها را برای بخش خصوصی باز بگذارد.
به گفته وی کشورهایی مانند عراق و افغانستان نقش مهمی در صادرات کالاهای ایرانی دارند که اگر در حوزه رفع تعهد ارزی تغییری در آنها رخ ندهد با کاهش صادرات مواجه خواهیم بود. از این رو خواسته بخش خصوصی از بانک مرکزی این است که با هدف حفظ بازار صادراتی و حمایت از صادر کنندگان مرزنشین نسبت به باقی ماندن تعهد ارزی در عراق و افغانستان تجدید نظر کند.
۲: شاخص تمرکز صادرات ایران هشداردهنده است
شاخص بالای تمرکز صادرات علامت هشداردهنده‌ای از تنوع پایین کالاهای صادراتی یک اقتصاد است که این شاخص برای ایران در سال ۲۰۱۹ حدود ۶ برابر ترکیه و لهستان است.
به گزارش اتاق بازرگانی تهران، شاخص تمرکز اقلام صادراتی ایران در سال ۲۰۱۹ روی عدد ۰.۴۳ بوده است که حدود ۶ برابر شاخص تمرکز ترکیه و لهستان است.
شاخص تمرکز صادرات میزان تمرکز و نحوه توزیع اقلام صادراتی یک اقتصاد را نشان می‌دهد.
چنانچه سهم بالایی از صادرات یک کشور به تعداد محدودی از اقلام محدود شود، در این صورت تمرکز صادرات آن کشور بالاست و بالعکس.
تمرکز بالای صادراتی علامت هشداردهنده‌ای از تنوع پایین کالاهای صادراتی یک اقتصاد و ضرورت تغییر ساختار تجارت آن با هدف افزایش توان مقاومت‌پذیری و کاهش آسیب‌پذیری است.
شاخص تمرکز اقلام صادراتی ایران در سال ۲۰۱۹ روی عدد ۰.۴۳ بوده است که حدود ۶ برابر شاخص تمرکز ترکیه و لهستان است.
شاخص تمرکز صادراتی در کشورهای منتخب طی سال ۲۰۱۹ به شرح زیر است.
۳: تاکید بر متنوع‌سازی رویه‌های مطمئن بازگشت ارز صادراتی
تسهیل روند صادرات و بازگشت ارزهای صادراتی بخش خصوصی و واردات کانتینر یخچال‌دار برای کمک به ناوگان حمل زنجیره سرد محصولات کشاورزی فسادپذیر صادراتی در کارگروه توسعه صادرات بررسی شد.
به گزارش سازمان توسعه تجارت، در جلسه کارگروه توسعه صادرات برخی از موضوعات دستور کار جلسه آتی شورای‌عالی صادرات از جمله پیشنهادات بخش غیردولتی مبنی بر اصلاح بسته سیاستی مورخ ۹۹/۴/۲۵ بانک مرکزی پیرامون بازگشت ارز صادرات به چرخه اقتصادی کشور و تعیین تکلیف واردات کانتینر یخچال‌دار برای کمک به ناوگان حمل زنجیره سرد محصولات کشاورزی فسادپذیر صادراتی بررسی شد.
در این جلسه همچنین تاکید شد که جایگاه و نقش بخش خصوصی در صادرات غیرنفتی باید مورد دقت نظر و حمایت واقع شود و تمامی دستگاه‌های اجرایی به ویژه بانک مرکزی برای کمک به تسهیل صادرات و برگشت ارز صادراتی به چرخه اقتصادی کشور تدابیر لازم را به فوریت اجرا کنند چرا که انتظار برای بازگشت ارز صادرات به چرخه اقتصادی کشور بدون رفع موانع و چالش‌های سر راه صادرات غیرنفتی بخش خصوصی و متنوع‌سازی رویه‌های مطمئن بازگشت ارز صادرات، سیاست قابل تضمینی نخواهد بود.
در نشست کارگروه توسعه صادرات، راهکارهایی برای اصلاح بسته سیاستی بانک مرکزی پیشنهاد شد و به تأیید اعضای کارگروه توسعه صادرات رسید و مقرر شد به فوریت در دستور کار شورای‌عالی صادرات و بانک مرکزی قرار گیرد.
در ادامه، اعضای کارگروه با توجه به اهمیت و ضرورت تقویت ناوگان حمل سرد محصولات صادراتی بخش کشاورزی به منظور کاهش هزینه‌های حمل و رعایت استاندارد بین‌المللی حمل و نقل کالای صادراتی و حفظ کیفیت محصولات تا بازار هدف با واردات ۲۰ درصد نیاز ناوگان یخچالی کشور موافقت کردند و بر این اساس مقرر شد ساز و کار اجرایی آن به فوریت توسط کمیته ماده یک آئین‌نامه اجرایی قانون مقررات تعیین و ابلاغ شود.
گفتنی است؛ سی و چهارمین نشست کارگروه توسعه صادرات با حضور نمایندگان دستگاه‌های اجرایی و بخش غیردولتی عضو شورای‌عالی توسعه صادرات غیرنفتی کشور در محل سازمان توسعه تجارت ایران برگزار شد.
۴: صعود محدود قیمت طلای جهانی
نظرسنجی هفتگی کیتکونیوز نشان داد کارشناسان وال استریت و سرمایه گذاران پیش بینی می کنند فضا برای صعود بیشتر قیمت طلا در معاملات هفته جاری وجود دارد اما رکوردشکنی طلا نامعلوم است.
طلا پس از شروع پرتلاطم معاملات در روز دوشنبه، موفق شد هفته را با عملکرد مثبت به پایان برساند و تحت تاثیر دورنمای انتخابات ریاست جمهوری متلاطم آمریکا، نزدیک به بالاترین حد دو هفته گذشته معامله شد.
اگرچه خوش بینی بالایی به افزایش قیمت طلا وجود دارد اما این پرسش همچنان باقی است که آیا طلا نیروی کافی برای عبور از مرز ۲۰۰۰ دلار خواهد یافت یا خیر.
در نظرسنجی هفته جاری از کارشناسان وال استریت، ۱۷ نفر شرکت کردند که از میان آنها ۱۳ نفر معادل ۷۶ درصد به افزایش قیمت طلا و یک نفر معادل شش درصد به کاهش قیمت طلا رای دادند و سه نفر معادل ۱۸ درصد نظری نداشتند.
اگرچه سرمایه گذاران همچنان به روند صعودی طلا خوش بین مانده اند اما با ادامه تحکیم قیمتها، علاقه آنها کاهش قابل توجهی پیدا کرده است و شمار شرکت کنندگان در نظرسنجی آنلاین کیتکونیوز به پایینترین سطح از اواخر ژوئن رسید.
در نظرسنجی آنلاین کیتکونیوز از سرمایه گذاران، ۱۱۶۴ نفر شرکت کردند که از میان آنها ۶۲۸ نفر معادل ۵۴ درصد افزایش قیمت و ۳۰۹ نفر معادل ۲۷ درصد کاهش قیمت طلا را پیش بینی کردند و ۲۲۷ نفر معادل ۲۰ درصد نظری نداشتند.
نیروی صعودی جدید بازار طلا در معاملات روز جمعه کمک کرد بهای این فلز ارزشمند رشد یک درصدی برای کل هفته را ثبت کند. هر اونس طلا در معاملات روز جمعه بازار نیویورک ۳۱ دلار و ۱۰ سنت معادل ۱.۶ درصد افزایش یافت و در ۱۹۲۶ دلار و ۲۰ سنت بسته شد که بالاترین قیمت از ۱۸ سپتامبر به این طرف بود.
اگرچه تحلیلگران فضا برای صعود بیشتر قیمت طلا را پیش بینی می کنند اما متقاعد نشده اند که مرز ۲۰۰۰ دلار بزودی شکسته خواهد شد.
کالین سیژینسکی، استراتژیست ارشد بازار در شرکت مدیریت سرمایه SIA اظهار کرد: انتظار دارم طلا در معاملات هفته جاری صعود کند اما این صعود در محدوده معاملاتی این فلز ارزشمند خواهد بود. طلا برای این که به رکورد بالاتری صعود کند، به هزینه های محرک مالی بیشتری نیاز دارد و به نظر می رسد بانکهای مرکزی آماده تزریق بیشتر نقدینگی به بازارها نیستند و تصور نمی کنم دولت آمریکا تا بعد از انتخابات ریاست جمهوری، اقدامی انجام دهد.
با این حال تحلیلگران پیش بینی می کنند که ممکن است این آغاز روند جدید صعود طلا باشد.
آدریان دی، رییس و مدیرعامل شرکت مدیریت دارایی آدریان دی به کیتکونیوز اظهار کرد که دو گام به جلو و یک گام به عقب طلا ممکن است سرمایه گذاران را دوباره به بازار برگرداند. عوامل بنیادین بازار مثبت مانده اند و کسانی که در حاشیه قرار گرفته اند درمی یابند که طلا به میزان قابل توجهی کاهش پیدا نخواهد کرد و بنابراین در مقطعی برای خرید طلا وارد بازار می شوند.
۵: لیست کالاهای دپو شده در گمرک به وزارت صمت رفت
معاون فنی گمرک ایران از ارسال لیست کالاهای اساسی و غیراساسی به وزارت صمت خبر داد.
مهرداد ارونقی آخرین وضعیت اجرای مصوبه سفر اخیر معاون اول رئیس جمهور برای تعیین تکلیف و تسریع ترخیص کالاهای موجود در گمرک و بنادر را تشریح کرد.
الزام به ثبت سفارش و کد رهگیری بانک برای کالاهای وارداتی
معاون فنی و امور گمرکی گمرک ایران گفت: باستناد مصوبۀ ۲۲ فروردین سال ۱۳۹۷ هیأت وزیران، واردات کلیۀ کالاها به صورت تجاری به کشور اعم از مناطق آزاد تجاری – صنعتی و ویژه اقتصادی و سایر مبادی ورودی بدون انجام ثبت سفارش ممنوع اعلام شده است. در بند ۴ این مصوبه اعلام شده است « تمامی ثبت سفارشات صادره به استثنای مواردی که به آن اشاره خواهد شد، با رویۀ بانکی صادر خواهد شد.» همچنین بند ۵ مصوبۀ اشاره شده تصریح به این موضوع دارد که « ترخیص کالا با هر رویه، منوط به تعیین منشأ ارز کالای وارداتی (صدور اعلامیۀ فروش ارز) از سوی بانک مرکزی خواهد بود که به صورت سیستمی اعلام می شود.» بنابراین مستند به مفاد مصوبه سال ۱۳۹۷ هیأت وزیران، ارائه کدرهگیری بانک به گمرک ، قبل از ترخیص کالا الزامی شده است.
ابلاغ تصمیمات سفر معاون اول رییس جمهور
ارونقی افزود: با توجه به رصد میزان کالاهای دپو شده در بنادر و گمرکات کشور و انعکاس پیشنهادهای مربوطه جهت تسریع و تسهیل در انجام تشریفات گمرکی و ترخیص کالاهای موجود در این اماکن، متعاقب سفر اخیر معاون اول رییس جمهور به استان هرمزگان و بازدید از بندر و گمرک شهید رجایی بندرعباس، مصوبات مهم این سفر روز سه شنبه( ۱۵ مهرماه ۱۳۹۹ ) به گمرک واصل شد که متضمن تصمیمات بسیار مهمی برای ترخیص کالاهای اساسی و غیراساسی موجود در بنادر و گمرکات کشور است.
تأمین ارز و صدور اعلامیه تأمین ارز کالاهای اساسی
معاون فنی و امور گمرکی گمرک اضافه کرد: وفق تصمیمات اتخاذ و ابلاغ شده، درخصوص کالاهای اساسی موجود در بنادر و گمرکات کشور که تأمین و انتقال ارز این کالاها صورت نپذیرفته ، بانک مرکزی اعلام آمادگی کرده است تا با اعلام وزارت صمت، نسبت به اولویت دادن در تأمین ارز این کالاها اقدام کند. همچنین بانک مرکزی دربارۀ کالاهای اساسی که بصورت اعتباری خریداری شده و اسناد مالکیت آنها در اختیار صاحبان کالا قرار دارد اعلام آمادگی کرده تا با صدور اعلامیۀ تأمین ارز اعتباری اجازه ترخیص این اقلام را صادر کرده و حداکثر ظرف سه ماه پس از ارائه پروانۀ گمرکی، نسبت به تأمین ارز کالاهای ترخیص شده اقدام کند.
صدور کد رهگیری بانک برای نهاده های تولید
این مقام مسئول گفت: درخصوص کالاهای گروه ۲ که قبض انبار تا تاریخ پنجم مهر امسال دارند، مقرر شده است صاحبان کالا ظرف دو هفته از تاریخ ابلاغ تصمیمات سفر، اقدام به اظهار کالا به گمرک کنند که این موضوع قبلاً نیز اطلاع رسانی شده است. شایان ذکر است، گمرک در این خصوص فراخوان صادر کرده و مقرر شده لیست مربوطه را به وزارت صمت ارسال و وزارتخانه مزبور اعلام آمادگی کرده تا در حداقل زمان ممکن شماره های ثبت سفارش کالاهای اساسی، مواد اولیه، کالاهای واسطه ای و اجزاء و قطعات یدکی تولید را به بانک مرکزی ارسال و بانک مرکزی ظرف یک هفته پس از دریافت لیست از وزارت صمت، نسبت به تخصیص ارز و پیگیری کدرهگیری بانک اقدامات لازم را معمول دارد.
ارسال اولین لیست کالاهای اساسی و غیراساسی به وزارت صمت
ارونقی با اشاره به بررسی اطلاعات واصله از سوی صاحبان کالا اعلام کرد: ظرف هفته قبل بیش از ۲۵۰۰ فقره درخواست بصورت ایمیل به حوزه معاونت فنی گمرک ایران واصل و این اطلاعات بررسی و پالایش شد که فهرست اول اطلاعات صاحبان کالا مربوط به گروه های ۱ و ۲۱ لغایت ۲۵ در بیش از ۹۰۰ رکورد، با ارزشی بیش از ۳۵۰ میلیون دلار ظرف روز شنبه ۱۹ مهرماه ، بصورت رسمی تحویل وزارت صمت خواهد شد که فهرست کوتاژهای موجود در لیست، در همین کانال منتشر می شود.
معاون امور گمرکی گمرک ایران در پایان اظهار کرد: صاحبان کالاهایی که سریال یا کوتاژ اظهارنامه های متعلق به آنها در فایل مربوطه وجود ندارد بقید فوریت نسبت به پیگیری موضوع اقدام کنند. همچنین سایر صاحبان کالاهایی که تاکنون نسبت به اظهار اقلام خود به گمرک اقدام نکرده اند لازم است جهت برخورداری از مصوبات سفر معاون اول رییس جمهور به استان هرمزگان، ظرف موعد مقرر « دو هفته »، نسبت به اظهار کالاهای خود و ارسال مشخصات مربوطه در فرمت اعلامی اقدام کنند.
