۱ : تعمیق روابط سیاسی ایران و چین با امضای پیمان ۲۵ساله
ایران و چین امروز شنبه در دیداری میان وزرای امور خارجه دو کشور و در تلاش برای نزدیک‌تر شدن روابط دو کشور که اکنون در نقطه مقابل ایالات متحده قرار گرفته‌اند، «پیمان همکاری استراتژیک ۲۵ ساله» به امضا رساندند.
این توافق که تقریبا تحت الشعاع تحریم‌های جدید علیه دو کشور و رویکرد ایالات متحده نسبت به آنها قرار گرفته است، ساعتی پیش از سوی محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران و وانگ یی وزیر امور خارجه چین به امضا رسید.
سعید خطیب زاده سخنگوی وزارت امور خارجه ایران پیش از امضای قرارداد به دوربین‌های تلویزیون دولتی ایران گفت: این پیمان شامل مولفه‌های «سیاسی، استراتژیک و اقتصادی» است. سخنگوی وزارت امور خارجه ایران همچنین افزود: ما معتقدیم که این سند همکاری می‌تواند در تعمیق روابط سیاسی ایران و چین بسیار اثرگذار عمل کند.
خطیب زاده همچنین یادآور شد که این پیمان برای نخستین بار در سفر شی جین پینگ رییس جمهوری چین به ایران در ژانویه سال ۲۰۱۶ ارائه شده بود که امروز به امضا می‌رسد.چین پیش از آنکه دونالد ترامپ رییس جمهوری پیشین ایالات متحده با خروج از توافق هسته‌ای با ایران، تحریم‌های یکجانبه شدیدتری علیه این کشور اعمال کند، از جمله شرکای تجاری پیشروی ایران به حساب می‌آمد.
شی جین پینگ رییس جمهوری چین و حسن روحانی همتای ایرانی وی در سال ۲۰۱۶ توافق کردند که نقشه راهی برای سرمایه‌گذاری‌های متقابل درزمینه‌های حمل و نقل، بنادر، انرژی، صنعت و خدمات ایجاد کنند.
آیت الله خامنه‌ای رهبر ایران نیز با بیان اینکه توافق نامه همکاری میان طرفین «صحیح و معقول» است، عنوان کرد: دولت و ملت ایران باید همیشه در تلاش باشند که روابط خود را با کشورهای مستقل و قابل اعتماد مانند چین گسترش دهند.
مراسم امضای سند همکای میان دو طرف امروز به میزبانی محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه برگزار شد.
هیچ چیز برای مخفی کردن نداریم
در جولای سال گذشته، پس از آنکه محمود احمدی‌نژاد رییس جمهوری پیشین ایران در خبری اعلام کرد که جمهوری اسلامی در تلاش برای انجام مذاکرات و توافق جدید ۲۵ ساله با یک کشور خارجی بدون اطلاع رسانی به مردم ایران است، اختلافات در درون کشور علیه توافق پیشنهادی ایجاد شد.
وزیر امور خارجه ایران اما در مجلس شورای اسلامی به نمایندگان اطمینان داد «هیچ مساله مخفی» در توافق پیشنهادی وجود ندارد و پس از آنکه مورد انتقاد نمایندگان قرار گرفت قول داد تا پس از امضای نهایی توافق، جزییات آن اعلام عمومی شود. اگرچه هنوزدولت ایران به این قول خود عمل نکرده و تنها جزییات بسیار ناچیزی از توافق در اختیار عموم قرار گرفته است.
این معامله بخشی از طرح هزار میلیارد دلاری کمربند و جاده چین است که طرحی برای تامین بودجه پروژه‌های زیربنایی چین در خارج از این کشور و در مسیر جاده ابریشم در نظر گرفته شده است.
سفر وانگ یی به تهران تنها چند روز پس از آن برگزار شد که وی برای انجام گفت‌وگوهایی دو طرفه، در شهر گویی‌لین چین میزبان سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه بود.
گفتنی است هر سه کشور ایران، چین و روسیه در روابط خود با اروپا و ایالات متحده با مسائلی روبرو هستند به خصوص پس از آنکه جو بایدن رییس‌جمهوری کنونی ایالات متحده قول داد که روابط خود را به این سه طرف از مسیر دیپلماسی به پیش ببرد.
چین و روسیه به عنوان دو طرف از توافق هسته‌ای آشفته ۲۰۱۵ با ایران، همچنان اظهار امیدواری می‌کنند که بایدن برای احیای برجام بار دیگر تلاش کند.
هر دو طرف به شدت نسبت به تحریم‌های یک جانبه علیه ایران که توسط ترامپ اعمال شده انتقاد دارند و همزمان تاکید کرده‌اند که از هیچ تلاشی برای احیای این توافق فروگذار نخواهند کرد.
بایدن تاکید کرده است که ایالات متحده به دنبال «تقابل» با چین نیست اما رقابت شدیدی میان دو ابرقدرت اقتصادی و نظامی دنیا ایحاد شده است. رییس‌جمهوری آمریکا همچنین تصریح کرده است که من چندین بار شخصا به آنها اعلام کرده‌ام که ما به دنبال رویارویی با چین نیستیم هر چند می‌دانیم که رقابتی تند و تیز میان طرفین ادامه خواهد یافت.
۲ : اولین سیگنال بانک مرکزی به بازار ارز ۱۴۰۰
تعدیل مثبت قیمت دلار و یورو در صرافی ملی نشان داد بازار ساز در سال ۱۴۰۰ اعتقاد به اولویت مدیریت نوسان بر کنترل قیمت دارد.
در سیاست ارزی همواره در دو گانه مدیریت نوسان ارز و کنترل قیمت دلار قرار داشته است نتیجه کنترل قیمت دلار مداخله بانک مرکزی در قالب تزریق اسکناس و حواله ارزی به بازار با قیمت پایین بوده است. این تزریق ارز در قالب سیاست مداخله پر قدرت و پر فشار رخ داده است سیاستی که بر اثر آن موجب شد تا ابتدای سال ۹۷ حدود ۲۰۰ میلیارد دلار از منابع ارزی کشور با قیمت پایین تر به بازار تزریق شود. نتیجه این سیاست هم در نوسان قیمت دلار مشهود است. به محض کاهش حجم مداخله یا انسداد در نقل و انتقالات قیمت دلار در بازار ارز پرش داشته است.
نکته ای که رئیس کل کنونی بانک مرکزی نیز بر آن تاکید داشته و در آخرین سخنان خود از به عنوان ارزپاشی یاد کرد. همتی گفت: انتظار از بانک مرکزی هم از جانب ارز و هم از سمت ریال فراوان است اما باید به محدودیت‌های ارزی ونیز مضرات بسط ریال توجه شود؛ البته این انتظار ارزی نیز از زمانی که منابع ارزی فراوان بوده است و بانک مرکزی سالانه بیش از ۵۰ میلیارد دلار درآمد ارزی داشته، ایجاد شده است و این محلِ انتقاد است.
کارشناسان اقتصادی سیاست کنترل قیمت دلار از طریق مداخله را ارزپاشی عنوان می کنند و همتی نیز با استفاده از این واژه نشان داد منتقد سیاست مداخله ارزی پر قدرت با قیمت پایین تر از بازار است. اما گزینه جایگزین چیست؟ مدیریت نوسان. در این سیاست بازار ساز با مدیریت نوسان قیمت دلار در بازار ارز تلاش می کند دامنه تغییرات را محدود کند. این اتفاق از طریق نزدیکی به قیمت در بازار ارز رخ می دهد در این حالت تقاضای رسمی با قیمت نزدیک به بازار پوشش داده می شود و وقتی بازار ساز به عنوان یک عرضه کننده موثر تقاضا را با قیمت بازار پوشش می دهد دو اتفاق رخ می دهد: نخست تغییر هیجانی قیمت در بازار کم می شود و دوم امکان فساد از طریق آربیتراژ از بین می رود. زیرا سیاست مداخله ارزی به دلیل آنکه با قیمت پایین تری انجام می شد ریسک بهره گرفتن از تفاوت قیمت ها برای کسانی که دلار مداخله ای را به دست می آوردند وجود داشت. هر چه قیمت پایین تر باشد انتفاع از این تفاوت قیمتی بالا می رود.
در نتیجه زمینه برای بالای بردن قیمت دلار در بازار آزاد نیز افزایش می یابد تا رانت ارزی مابه التفاوت قیمت مداخله ای و قیمت بازار آزاد ارز بیشتر شود. اما وقتی شکاف قیمتی در بازار رسمی و بازار آزاد کم باشد ریسک فساد از طریق آربیتراژ و انگیزه افزایش نوسان کاهش می یابد.
امروز قیمت دلار در بازار متشکل و صرافی ملی نسبت به روز ۵ شنبه افزایش یافت در روزهای نخستین نوروز ۱۴۰۰ نیز که بازار به دلیل تقاضای مسافرتی فعال بود اصراری بر کاهش تند و تیز قیمت نبود صرافی ملی در بازار ارز به عنوان عامل اجرایی بازار ساز شناخته می شود، ضریب نفوذ بانک مرکزی در بازار متشکل نیز غیر قابل انکار است بنابراین وقتی در این بازار و صرافی ملی کاهش قیمت تند و تیز نیست می توان اولین سیگنال بانک مرکزی به بازار ارز را این گونه توصیف کرد: مدیریت نوسان قیمت دلار در بازار ارز اولویت دارد.
۳ : انعطاف امریکا در قبال برجام
رویترز: امریکا در قبال ایران در موضوع برجام انعطاف نشان می‌دهد.
یک مقام امریکایی که نخواست نامش فاش شود:
مسئله اصلی برای واشنگتن این موضوع نیست که کدام طرف نخستین گام را در اجرای توافق هسته‌ای ایران بردارد.
موضوع اصلی که درحال‌حاضر مطرح است رسیدن به توافق بر روی این مهم است که چه گام‌هایی به صورت همزمان برای اجرای برجام برداشته شود.
این دیدگاه غلط است که امریکا به پایبندی ایران به برجام تاکید کند، اما خود هیچ گامی برای احیای آن انجام ندهد.
در صورتی که دو طرف به انجام اقدامات گام به گام توافق کنند، دیگر این موضوع که کدام کشور ابتدا به توافق بازگردد اهمیتی ندارد.
۴ : صرفه جویی ارزی ۶ میلیارد دلاری با ممنوعیت واردات کالاهای غیرضروری در سال ۹۹
وزیر صنعت، معدن و تجارت با اشاره به رشد ۱۹ شاخه صنعتی کشور در سال ۱۳۹۹ گفت: حدود ۶ میلیارد دلار از ناحیه ممنوع کردن واردات کالاهای غیر ضروری که به فرمایش مقام معظم رهبری رخ داد صرفه جویی کردیم.
علیرضا رزم حسینی وزیر صنعت، معدن و تجارت گفت: باید از مقام معظم رهبری تشکر کنیم که یازده سال پیاپی اقدام به نامگذاری اقتصادی سال ها می کنند و سه سال اخیر هم به نام های رونق تولید، جهش تولید و پشتیبانی از تولید و مانع زدایی نام گذاری کرده اند. این کار بسیار مهمی است و نشان می دهد که راهبرد جمهوری اسلامی در جهت تولید و رونق اقتصاد کشور است.
وی با بیان اینکه وزارت صمت به عنوان یکی از واحدهای متولی حوزه تولید، تمام تلاشش را برای پشتیبانی انجام می دهد اظهار داشت: ما برای سال جدید چند برنامه داریم. حمایت جدی از بخش تولید، اعطای تسهیلات بانکی، تسهیل در صدور مجوزها از این قبیل برنامه ها است. در حال حاضر مجوز تولید در شهرک های صنعتی یک روزه صادر می شود و ما به دنبال این هستیم که قوانین شهرک های صنعتی را خیلی روانتر کنیم و امسال این کار را خواهیم کرد.
وزیر صمت ادامه داد: نکته دوم بحث معادن است که بیش از شش هزار معدن راکد در کشور داریم و یا در اختیار افرادی هستند که فعالیت نکرده اند. در پایان فروردین ماه از طرحی رونمایی خواهیم کرد که این معادن را آزاد سازی و از طریق مزایده در اختیار متقاضیانی که اهلیت هم دارند قرار خواهیم داد.
وی در پاسخ به عملکرد سامانه جامع تجارت اظهار داشت: نکته دیگر سامانه جامع تجارت است که انتقادتی هم به آن وارد می شود. در حال حاضر، خوشبختانه حدود هفتاد درصد این سامانه کارآمد است و از ورود، ترخیص، انبار تا توزیع کالا در سطح بازار در این سامانه تا حدودی ثبت می شود. بیش از ۵۵۰ هزار انبار در این سامانه ثبت شده است و اکثر کالاهایی که مبدا ورودشان مشخص است را می توانیم در این سامانه دنبال کنیم. در مورد کالاهایی هم که مبدا تولید مشخص دارند همینطور است؛ به نحوی که برخی از واحدهای تولیدی بزرگ ما در این سامانه ثبت شده اند.
وی با تاکید بر اینکه باید واقعیت را بگوئیم بیان کرد: ما چیزی حدود چهار تا پنج دهه سال عقب افتادگی در این حوزه داریم و باید به نوعی این خلا را جبران کنیم. ورود اطلاعات نزدیک به چهار میلیون…. را به تدریج وارد سامانه کردن و ارائه و آموزش اپیلیکشین و فرهنگ سازی استفاده از آن کار زمان بری است.
وزیر صنعت، معدن و تجارت ادامه داد: البته و خوشبختانه اتفاق خوبی افتاده است و دو ماه پیش در وزارت صمت به عنوان متولی این کار، امضای الکترونیک در حوزه سلامت را رونمایی کردیم که امروز هم تقریبا در همه بخش سلامت اجرایی می شود. البته دولت الکترونیک کم کم در همه شبکه دولت پایدار می شود و فکر می کنم که به زودی همه بتوانیم از سیستم دولت الکترونیک بهره مند شویم.
رزم حسینی در مورد مقاومت هایی که در مقابل تغییرات و نقصان های موجود در بازار و توسعه موانع حقوقی برای مقابله با تعدی به حقوق مردم گفت: بخشی از این موارد بر عهده مجلس شورای اسلامی است که ما رابطه خوبی هم با کمیسیون صنایع داریم. ما بخش مقرارت زدایی، قوانین مزاحم و زائدی که بر مسیر تولید است را احصا کرده ایم و خدمت مجلس شورای اسلامی ارائه کرده ایم و امسال هم پیگیری خواهیم کرد تا به کمک مجلس شورای اسلامی آن را حذف کنیم.
وزیر صمت به مشکلات ابتدای سال گذشته اشاره کرد و گفت: پارسال همین موقع برای تولید ماسک، مواد شوینده، دستگاه ونتیلاتور و گان که به دلیل کرونا مورد نیاز مردم بود مشکل داشتیم. امروز ۲۲ میلیون ماسک N95 تولید روزانه ایران است و صادر کننده آن هستیم. تولید ونیتلاتور کلا در یک کارخانه در خراسان رضوی انجام می شد اما در همین چند ماه گذشته کارخانه دیگری در تهران راه اندازی شد و ما صادر کننده شده ایم. در همه اقلامی که پیش بینی نشده بود و ما با بحران روبرو شده بودیم، امروز صادر کننده شده ایم و انواع شوینده ها در کشور هست.
وی با بیان اینکه فرمایش مقام معظم رهبری که در سال گذشته جهش تولید قابل قبول است بسیار حائز اهمیت است گفت: ما در بیش از نوزده رشته صنعتی رشد داشته ایم. در سال ۹۹ شاخص رشد صنعتی در رشد اقتصادی ایران به بیش از ۷ و نیم درصد خواهد رسید. تا اول اسفند ماه بر اساس اعلام بانک مرکزی ۷ درصد بوده که ما پیش بینی می کنیم اگر آمار این یک ماه بیرون بیاید به هفت و نیم درصد می رسد.
وزیر صمت با درخواست از رسانه ها و بویژه رسانه ملی برای بیان نکات منفی و مثبت اقتصاد ایران به صورت توامان گفت: توجه کنید که این در شرایط تحریمی و کرونائی است درحالی که ۲۵۰۰ میلیارد دلار خسارت کرونا برای اقتصاد بین المللی بود و همه کشورها این خسارت را داشتند و بعضا رشد منفی اقتصادی هم داشتند. در ایران، علی رغم تحریم رشد اقتصادی هفت و نیم درصدی تجربه کرده ایم. بدانید حدود ۶ میلیارد دلار از ناحیه ممنوع کردن واردات کالاهای غیر ضروری که به فرمایش مقام معظم رهبری رخ داد صرفه جویی کردیم سه میلیارد دلار تولید داخلی داشتیم که در مجموع نزدیک به ۹ میلیارد دلار صرفه جویی داشتیم و ما این روند را ادامه خواهیم داد.
وی تاکید کرد: ما به دنبال تسهیل تولید داخل هستیم ضمن اینکه این تولیدات باید رقابتی هم بشوند. ما باید به این موضوع توجه داشته باشیم که اگر بخواهیم کالای ایرانی از کیفیت خوبی برخوردار باشد باید فضای بازار ایران رقابتی شود.
۵ : کانال سوئز چرا مسدود شد؟
از عصر سه شنبه گذشته کانال سوئز در اثر اصابت کشتی غول پیکر اورگیون متعلق به شرک ژاپنی با طول ۴۰۰ متر به دیواره شرقی آن از دو طرف مسدود شده است و از آن زمان تاکنون هیچ کشتی ای نتوانسته است از این کانال عبور کند؛ مسدود شدن این شاهراه ارتباطی تاکنون توانسته است قیمت نفت در بازارهای جهانی را تحت تاثیر قرار دهد.
بر اساس اعلام سازمان کانال سوئز حدود ۱۹۰۰۰ کشتی، از جمله قایق های کوچک و کشتی های مسافربری، در سال ۲۰۲۰ از سوئز عبور کردند. به گزارش گروه تجارت صنایع دریایی بیمکو، به طور متوسط روزانه ۳۹ کشتی باری بزرگ از کانال سوئز عبور می کنند.
در عصر سه شنبه گذشته کشتی غول پیکر ژاپنی با نام اورگیون در اثر اصابت به دیواره شرقی این کانال در آن جا گیر افتاد؛ طبق گفته خبرنگاران مستقر در آنجا طول این کشتی غول پیکر ژاپنی چهار برابر یک زمین فوتبال است و این کشتی آن قدر بزرگ است که عرض کانال را به کلی مسدود کرده است و منجر به ایجاد یکی از بزرگترین ترافیک های دریایی در دنیا شده است به طوری که تنها با گذشت چند ساعت و در صبح روز چهارشنبه نزدیک به ۱۰۰ کشتی در انتهای این کانال گیر افتاده بودند و طبق تحقیقات صورت گرفته اکثر این کشتی ها حامل بشکه های نفتی هستند که حدود یک دهم تقاضای روزانه نفت را تامین می کنند و هفت کشتی از میان آنها حامل ۶.۳ میلیون بشکه نفت خام هستند.
کارشناسان مصری گفته اند که وزش باد شدید در روز سه شنبه منجر به انحراف این کشتی غول پیکر ژاپنی شده است؛ سرعت باد در آن روز ۳۱ مایل بر ساعت تخمین زده شده است. جمیل سایق، کاپیتان سابق و متخصص حقوق دریایی با تجربه پیمایش در کانال سوئز به خبرگزاری گاردین گفت: این حادثه احتمالاً تا حدی به دلیل وزش شدید باد بوده است که کانتینرهای بالای عرشه را به یک بادبان وسیع تبدیل کرده است که کشتی را از مسیر خارج کرده است.
این کارشناس امور دریایی در ادامه گفت: کشتی های عبوری از سوئز موظف هستند از خلبانان مصری برای کمک به آنها در مسیر حرکت کمک بگیرند و پیش بینی های هواشناسی نیز نشان می داد که وزش باد در روز سه شنبه و چهارشنبه شدید است. اما اگر حرکت کشتی را به تاخیر بیاندازند و این کشتی مجبور به لنگرانداختن در لنگرگاه سوئز شود صاحب کشتی مجبور به پرداخت روزانه ۶۰ هزار دلار خواهد شد.
در روز چهارشنبه، هنگامی که این مشکل برای اولین بار توسط رسانه ها بازتاب داده شد، نفت خام بخشی از ضرر روز گذشته اش را جبران کرد؛ اما طولی نکشید که قیمت ها دوباره شروع به ریزش کردند. بازار نفت تحت تاثیر افزایش تعداد مبتلایان در دنیا و بازگشت محدودیت های قرنطینه در کشورهای اروپایی و به خصوص ایتالیا و کاهش تقاضا برای این طلای سیاه ریزش قیمت ها از سر گرفت.
گفتنی است هنگامی که یک کشتی به همین اندازه در اقیانوس هند در سال ۲۰۱۶ در نزدیکی بندر هامبورگ، آلمان گیر کرده بود ۱۲ کشتی و قایق یدک کش به مدت یک هفته برای آزادسازی آن تلاش کردند و حال نیز اعلام خبر به طول انجامیدن بازگشایی کانال سوئز برای هفته های آینده شوک دیگری به بازار نفت وارد کرده است.
امروز قیمت نفت برنت در بازارهای جهانی با ۱ دلار و ۴۲ سنت افزایش به ۶۳ دلار و ۳۷ سنت در لحظه انتشار خبر رسید. قیمت نفت وست تگزاس آمریکا هم با رشد ۱ دلار و ۶ سنت به قیمت ۵۹ دلار و ۶۲ سنت به فروش می‌رود. اگرچه قیمت نفت امروز افزایشی بود اما همچنان سومین کاهش هفتگی خود را تکرار کرده است. کاهش قیمت نفت در روزهای گذشته به دلیل آغاز دوباره قرنطینه در کشورهای اروپایی بود که تهدید جدی برای تقاضای نفت به شمار می‌رود.
وزارت انرژی عربستان روز جمعه که با ششمین سالگرد مداخله نظامی این کشور در یمن مصادف شده است، اعلام کرد که پس از اصابت یک موشک، ترمینال نفتی جنوب این کشور آتش گرفته است. این اتفاق نیز در رشد قیمت‌ها موثر واقع است.
- محمد شجاعی
- کد خبر 30018
- بدون نظر
- پرینت
