بازرگانان نیوز: پسته سالیان سال از جذاب ترین محصولات صادراتی ایران بوده است. محصولی خاص و منحصر به ایران. مقصد و بازار اصلی صادرات پسته در سال های گذشته کشورهای اروپایی بودند. امروز اما بنا به دلایل مختلف این بازار را از دست داده ایم و مقاصد اصلی تغییر کرده است. حالا اولین مقصد صادرات پسته کشور به گفته رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی کرمان بازار چین است. در مراحل بعدی هند، روسیه و اروپا صادرات پسته کشور را دریافت می کنند.
قدیمیترین آمار رسمی صادرات پسته به نقل از گمرک ایران مربوط به سال ۱۲۸۴ هجری شمسی است که با ۳۲۳تن صادرات ۹۰۱ هزار ریال درآمد نصیب کشور کرده است. در سال ۱۳۵۷ این صادرات به ۱۶۹۰۰ تن و به ارزش بیش از۲۷۰ میلیون تومان رسید و در پایان سال ۱۳۸۸ هجری شمسی، پس از گذشت ۱۲۰ سال پرفراز و نشیب در صنعتپستهایران، این صادرات وزنی حدود۱۱۹هزارتن دارد و این، در حالی است که در سال۱۳۸۶ صادرات پسته ایران رکورد۲۰۳ هزارتن صادرات را کسب کرد. میزان صادرات پسته ایران در سال ۱۳۸۹ برابر با ۱۵۱ هزار تن بوده است. حالا اما زمزمه ای مبنی بر توقف صادرات پسته کشور به گوش می رسد.
سیدمحمدرضا ترابی موسوی رئیس کمیسیون کشاورزی کرمان در پاسخ به شایعات مبنی بر توقف صادرات پسته به بازرگانان نیوز گفت: توقف صادرات پسته را خیلی جدی تکذیب می کنم. صادرات با مشکلاتی مواجه بوده اما متوقف نشده است. صادرات پسته کشور در برخی پاره های زمانی با رکود مواجه شده است، اما هرگز به شکل کامل متوقف نشده. همچنین هیچ مشکل قانونی پیرامون صادرات پسته از سوی کشورهای مقصد وجود ندارد. آنچه در حال حاضر صادرات پسته دچار آن شده کاهش جدی میزان صادرات است و نه توقف کامل آن.
ترابی دلیل رکود بازار و کاهش صادرات را مشکلات مربوط به برگشت ارز و بدهکار شدن تجار به بانک مرکزی اعلام کرد و افزود: خوشبختانه هفته گذشته جلسه مشترکی بین انجمن پسته، اتاق بازرگانی کرمان و بانک مرکزی برگزار شد. طی این جلسه مشکلات برگشت ارز صادر کنندگان مطرح شد و رئیس بانک مرکزی در این جلسه قول مساعدت داد تا شرایط بهتری برای بازگشت ارز محصولات کشاورزی پیش بینی و اجرا شود.
رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی کرمان با تاکید بر اهمیت رونق بخشی به صادرات پسته ادامه داد: در پی این جلسه شرایط اندکی بهبود یافت. این روند موجب شد رونق بازار نسبت به دوران رکود بهبود پیدا کرده و امیدوار کننده شود.
وی با اشاره به مشکلات باغداران و انباشت پسته افزود: صادرات پسته با همه مشکات خود همچنان ادامه دارد اما در مقابل باغ دارها نیز کماکان مشکلات جدی دارند. همچنین بازرگانان با انباشت پسته در انبارها و گمرک دچار مشکل شده اند. رکود بازار و پایین بودن قیمت موجب شده محصول به فروش نرسد و همین روند باغ دار و بازرگان را دچار مشکلاتی جدی کرده است.
این عضو اتاق بازرگانی کرمان با تشریح شرایط تعهد مالی صادر کننده به بانک مرکزی ادامه داد: مشکلات حاشیه ای موجود در روند تجارت پسته علاقه بازرگانان نسبت به حضور در این حوزه را کاهش داده است. صادر کننده موظف است ارز را طی ۶ ماه بر اساس قوانین و ضوابط بانک مرکزی برگرداند. صادراتی بودن محصول پسته و میزان کم مصرف داخلی این محصول میزان اهمیت حمایت از صادرات پسته را روشن می کند. در شرایط فعلی آنگونه که اتظار می رود حمایت کافی و همه جانبه از صادرکنندگان نمی شود.
ترابی این رویه را دلیل رکود بازار پسته اعلام کرد و افزود: شهریور ۹۸ تا اسفند ۹۸ صادرات پسته از محل گمرک کرمان نزدیک به ۵۰ هزار تن برآورد می شود. این در حالی است که محصول پسته بیش از ۱۵۰ هزار تن بوده است. چنین مشکلاتی موجب عدم رونق بازار پسته و دپو محصولات در انبارها شده است. همچنان امیدواریم قول رئیس بانک مرکزی مبنی بر حمایت از محصولات کشاورزی مخصوصا پسته محقق شود و امکان صادرات بخش عمده ای از محصولات دپو شده فراهم شود.
وی با تشریح انواع تولید پسته کشور گفت: حجم اصلی پسته تولیدی کشور، پسته فندقی است. از همین رو کشورهای خارجی پسته فندقی را بیشتر از ایران خریداری می کنند. در چند سال اخیر اما برخی باغ دارها انواع اکبری و احمدآبادی را نیز در ردیف تولیدات خود قرار داده و این روند موجب ایجاد تنوع بیشتر در محصول صادراتی شده است.
پسته ایرانی طعم و مزه خاص و متفاوتی دارد و همین ویژگی موجب شده شاهد مقبولیت جهانی آن باشیم. ترابی با بیان این جمله در ادامه افزود: این موضوع مهم ترین مزیت پسته ایرانی است اما به هر روی هر تولید کننده ای که محصول مشابه در دنیا تولید کند رقیب محسوب می شود. حال با توجه به مشکلات حاصل از تحریم و همچنین قوانین دست و پاگیر داخلی تجارت پسته همچنان ادامه دارد. از همین رو انتظار می رود قوانین بازرگانی اصلاح شود تا شاهد عملکرد بهتر بازرگانان در این حوزه باشیم.
به گفته وی بخش خصوصی طی سالیان گذشته راهکارهای مقابله با تحریم ها و چگونگی حضور در بازار جهانی را بر اساس مطالعه و تجربه کشف کرده است. این اطمینان را داشته باشید که بر اساس میزان تولید پسته کشور صادرکنندگان بازاریابی مناسب را انجام داده و هدف گذاری کرده اند. در حال حاضر موانع باید هموار شوند تا چرخه تجارت آنگونه که باید و شاید به حرکت خود ادامه دهد.