به نظر می‌رسد درباره افول زغال سنگ که کثیف‌ترین سوخت فسیلی به شمار می‌رود، در سالهای اخیر اغراق شده است چرا که کمبود فعلی انرژی، باعث افزایش چشمگیر تقاضا برای این منبع انرژی شده است.
به گزارش پایگاه خبری بازرگانان ایران ، با وجود صحبتهای زیادی که درباره تسریع توسعه انرژی تجدیدپذیر می‌شود، زغال سنگ همچنان در بعضی از بازارها سلطه خود را حفظ کرده است. چین مرتبا تولید زغال سنگ خود را افزایش می‌دهد و همزمان، اندونزی به دنبال صادرات به خریداران جدید در اروپاست. در حالی که بسیاری از کشورها تحریمهایی را علیه زغال سنگ روسیه اعمال کرده‌اند، هند واردات زغال سنگ روسیه که هزینه پایین‌تری دارد را افزایش داده است.
تولید روزانه زغال سنگ چین همچنین رو به رشد است و در مارس نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۱۵ درصد افزایش یافت. این رشد تولید، برابر ۳۹۵.۷۹ میلیون تن معادل ۱۲.۷۷ میلیون تن در روز بود و فراتر از هدف چین برای تولید ۱۲.۶ میلیون تن در روز تا پایان سال ۲۰۲۲ بوده است. چین به دلیل ابهاماتی که در زنجیره تامین در واکنش به حمله نظامی روسیه به اوکراین ایجاد شده، مشتاق است تولیدش را حفظ کند.
این افزایش تولید با وجود قرنطینه‌های جدیدی روی داده که در سراسر چین در پی موج جدید ابتلا به کرونا اجرا شده است. استفاده از زغال سنگ در نیروگاه‌های چین به دلیل محدودیتهای جدید کرونا کاهش پیدا کرده و به چین اجازه داده است بخشی از این تولید بالاتر را ذخیره کند. ذخایر زغال سنگ از حدود ۲۲ میلیون تن در چند نیروگاه بزرگ در آوریل سال ۲۰۲۱، به ۲۸ میلیون تن در سال میلادی جاری افزایش پیدا کرده است. و همزمان با افزایش تولید در چین برای تضمین امنیت انرژی، اندونزی به دنبال پر کردن خلا ناشی از تحریمها علیه صادرات زغال سنگ روسیه، در اروپاست. شرکت “پی تی آدارو انرژی” اندونزی که دومین معدنکار بزرگ زغال سنگ این کشور است، در واکنش به تحریمها علیه زغال سنگ روسیه، حدود ۳۰۰ هزار تن زغال سنگ به خریداران اروپایی صادر کرد. در حالی که آدارو اعلام کرد ارتباطات تجارت زغال سنگ فعلی خود را حفظ خواهد کرد، خریداران اروپایی ممکن است به دنبال فروشندگان بیشتری برای پر کردن شکاف به وجود آمده در تامین زغال سنگ مورد نیاز خود باشند.
اتحادیه اروپا در راستای تحریمهای خود علیه انرژی روسیه، واردات زغال سنگ روسیه را از اواسط اوت ممنوع می کند. دولتهای سراسر این منطقه اکنون به سمت تامین منابع انرژی خودشان شتافته‌اند و به دنبال گزینه‌های بیشتری برای واردات و همچنین افزایش تولید ملی سوختهای فسیلی و تجدیدپذیرها هستند. صادرات زغال سنگ اندونزی در مارس به رکورد بالایی رسید و این روند احتمالا به دلیل تحریمها ادامه پیدا می کند.
اتحادیه اروپا به دلیل فشار آلمان که واردکننده بزرگ انرژی روسیه است، تحریمها علیه زغال سنگ روسیه را حدود دو ماه به تاخیر انداخت. آلمان در سال ۲۰۲۰ حدود ۲۱.۵ درصد از زغال سنگ، ۳۵.۲ درصد از نفت و ۵۸.۹ درصد از گاز طبیعی مورد نیازش را از روسیه وارد کرد و وابستگی بالا به این تولیدکننده انرژی را نشان داد. در حالی که اتحادیه اروپا مایل است تحریمهایی را در واکنش به جنگ در اوکراین اعمال کند، اما این کار راحتی نبوده و بر اهمیت تضمین امنیت انرژی این منطقه پیش از قطع کامل واردات انرژی روسیه تاکید می کند.
با این حال، کشورهای دیگر که در محکومیت اقدام روسیه تعلل کرده‌اند، از این وضعیت به عنوان فرصتی برای خرید انرژی ارزان استفاده می‌کنند. هند با خرید نفت ارزان روسیه، اکنون به دنبال واردات زغال سنگ از این کشور است. واردات زغال سنگ هند از روسیه در مارس به بالاترین میزان در دو سال گذشته صعود کرد و تحلیلگران بر این باورند که هند و چین ممکن است همچنان واردات زغال سنگ از روسیه را افزایش دهند زیرا مسکو به دلیل از دست دادن شرکای تجاری دیگر خود، قیمتهای پایین‌تری را عرضه می کند. روسیه زغال سنگ خود را ۶۰ تا ۶۵ دلار در هر تن ارزان‌تر از قیمت زغال سنگ نیوکاسل عرضه می کند و از این رو زغال سنگ این کشور در شرایطی که قیمتهای انرژی به رکورد بالایی صعود کرده‌اند، جذابیت فزاینده‌ای پیدا کرده است.
سمیر ان کاپادیا، مدیر تجارت روابط دولتی شرکت مشاوره وژل در این باره گفت: با وجود هشدارهای غرب، هند همچنان به روسیه برای تامین منابع طبیعی نظیر نفت و زغال سنگ تمایل دارد. وی معتقد است سواپ ارزی روپیه-روبل می تواند به هند کمک کند تحریمهایی که علیه روسیه وضع شده‌اند را دور بزند و به واردات زغال سنگ کم هزینه ادامه دهد. کاخ سفید هند را تحت فشار قابل توجهی قرار داده تا وارداتش از روسیه را محدود کند و درباره عواقب احتمالی ادامه حمایت از روسیه به دهلی نو هشدار داده است.
هند از سال گذشته ذخایر زغال سنگ اندکی داشته و چندین ایالت این کشور احتمال کمبود برق را تجربه می کنند. اگرچه دولت هند توقف واردات زغال سنگ تا سال ۲۰۳۰ را اعلام کرده است اما همچنان وابستگی زیادی به زغال سنگ خارجی دارد. هند در حال حاضر عمده زغال سنگ خود را از استرالیا خریداری می کند که هفتمین شریک تجاری بزرگ این کشور است اما اگر روسیه به عرضه انرژی ارزان‌تر ادامه دهد، ممکن است نه گفتن را برای هند دشوار کند.
بر اساس گزارش اویل پرایس، با وجود تعهدات قاطعانه‌ای که عبور از سوختهای فسیلی به سوی منابع تجدیدپذیر داده شده است، تحریمهای جدید علیه روسیه، اتکای جهان به زغال سنگ را نمایان کرده است. در حالی که اروپایی‌ها به دنبال تولیدکنندگان آسیایی برای تامین تقاضای زغال سنگ خود هستند، سایرین به سرعت به سمت روسیه رفته‌اند و انرژی ارزان را بالاتر از مسائل ژئوپلیتیکی قرار داده‌اند.
منبع : ایسنا
