زنجیره تامین جهانی درهم شکسته، تورم افسار گسیخته، کمبود انرژی و افزایش قیمتهای کالا حتی پیش از حمله نظامی روسیه به اوکراین وجود داشتند و اکنون به نظر میرسد همه چیز به یکباره وخیمتر خواهد شد.
چه مدت طول خواهد کشید تا اوضاع عادی شود؟ استراتژیستهای ژئوپلیتیکی به منظور تحلیل بازار نفت، درباره چگونگی پایان این جنگ، فرضیههایی مطرح کردهاند. سوال مهم این است که آیا این جنگ به زودی پایان پیدا خواهد کرد. متاسفانه جواب به این سوال دشوار است زیرا به عوامل متعددی بستگی دارد. با این حال سوال مهمتری وجود دارد: آیا اوضاع به شکل عادی خود برمیگردد؟
بعضی از ناظران میگویند این طور خواهد شد. به عنوان مثال مایکل لینچ، تحلیلگر انرژی در مقاله اخیری برای فوربس نوشت: دیر یا زود جنگ پایان خواهد گرفت و بازار نفت به وضع عادی برمیگردد و قیمتها به سطح قابل قبولتری برمیگردند. یکی از تحولاتی که وی پیش بینی میکند، برداشته شدن تحریمهای غربی علیه روسیه و متعاقبا، بازگشت وضعیت دنیای انرژی به دوران قبل از جنگ است.
با این حال غرب اعلام کرده که تحریمها را همین طوری برنخواهد داشت. در واقع آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا اظهار کرده است حتی اگر روسیه تصمیم بگیرد از اوکراین خارج شود، آمریکا تحریمها را لغو نخواهد کرد. مسکو باید تضمینهایی ارائه کند که دیگر هرگز به اوکراین حمله نخواهد کرد.
در مقابل، روسیه روشن کرده است که به هیچ وجه نیت خروج از اوکراین یا فراهم کردن ضمانتهای عدم حمله در این مقطع را ندارد. بنابراین میتوان با اطمینان گفت که تحریمها برای آینده قابل پیشبینی به قوت خود باقی میمانند.
هرچه این وضعیت برای مدت طولانیتری ادامه پیدا کند، احتمال بیشتری وجود دارد که تغییرات غیرقابل بازگشتی مانند چرخش اروپا به سمت واردات LNG به جای واردات گاز روسیه از طریق خط لوله و تغییر مسیر صادرات انرژی روسیه به آسیا، اتفاق بیافتند. قیمتهای نفت و گاز هم برای مدت طولانیتری بالا خواهند ماند.
لینچ هم در مقاله خود نوشته است: حتی اگر تحریمها برداشته شوند و بشکههای نفت روسیه به بازار برگردند، ذخایر نفت سازمان توسعه و همکاری اقتصادی (OECD) ۳۰۰ میلیون بشکه پایین میانگین پنج ساله است که به معنای بالا ماندن قیمتها تا زمان پر شدن دوباره سطح این ذخایر است.
به گفته این تحلیلگر، با کاهش قیمتها، تقاضا با وجود این حقیقت که قیمتها همچنان کاملا گران هستند، تقویت می شود. در واقع آمریکاییها دوست دارند سوخت در بزرگراهها بسوزانند.
در حال حاضر فروش خودروهای برقی با وجود قیمتهای بالاتر که ناشی از کمبود مواد باطری است، رو به رشد است. فروش جهانی خودروهای برقی ۱۲۰ درصد افزایش پیدا کرده و این تازه شروع است. قیمتها میتوانند بالاتر بروند و عرضه خودروهای برقی را با کمبود روبرو کنند.
بر اساس گزارش اویل پرایس، این به معنای تقاضای بیشتر برای نفت خواهند بود. در یک سناریوی فرضی، اگر جنگ در اوکراین تا پایان سال ۲۰۲۲ متوقف شود، احتمالا تقاضا به سطح پیش از دوران پاندمی بازخواهد گشت و به همان سرعت دوران پساکرونا، رشد خواهد کرد. به نظر می رسد جنگ تاکنون میزان زیادی از تقاضا را نابوده نکرده و تنها الگوهای عرضه را تغییر داده است. بنابراین نفت حتی با وجود قیمتهای بالاتر، غالب خواهد ماند.
منبع : ایسنا