۱: بازدهی ۱۶۷ درصد شاخص کل فرابورس در نیمه اول سال
شاخص کل فرابورس با کاهش ۶ درصدی نسبت به ماه قبل در ارتفاع ۱۷ هزار و ۵۹۹ واحدی قرار گرفت اما آیفکس از آغاز سال ۹۹ تا پایان شهریورماه بازدهی ۱۶۷ درصدی را به ثبت رسانده است.
به گزارش فرابورس ایران، شاخص کل فرابورس با کاهش ۶ درصدی نسبت به ماه قبل در ارتفاع ۱۷ هزار و ۵۹۹ واحدی قرار گرفت اما آیفکس از آغاز سال ۹۹ تا پایان شهریورماه بازدهی ۱۶۷ درصدی را به ثبت رسانده است.
طی شهریورماه فرابورس از عرضه اولیه سهام دو شرکت جدید در این ماه میزبانی کرد که در جریان آن ۱۵ درصد از سهام شرکت برق و انرژی پیوندگستر پارس در نماد «بپیوند» در بازار اول و ۱۰ درصد از سهام شرکت کیا الکترود شرق در نماد «کیا» در بازار شرکت‌های کوچک و متوسط برای نخستین بار عرضه شد.
همچنین شرکت بیمه تجارت نو در نماد «بنو» از بازار پایه زرد به بازار دوم ارتقا یافت و شاهد گشایش نماد این شرکت در بازار دوم فرابورس بودیم.
پذیره‌نویسی اوراق مرابحه عام دولت در نماد اراد ۵۰ و همچنین ادامه پذیره‌نویسی اوراق مرابحه عام دولت در نمادهای «اراد ۴۳، اراد ۴۵، اراد ۴۷، اراد ۴۸، اراد ۴۹، اراد ۵۱، اراد ۵۲ و اراد ۵۳» در بازار ابزارهای نوین مالی فرابورس از دیگر رویدادهای مهم فرابورسی به شمار می‌آید.
در اواخر شهریورماه نیز شاهد آغاز عرضه اوراق اختیار فروش تبعی سهام شرکت سهامی ذوب آهن اصفهان در نماد «ذوب تبعی ۹۹۱۲» در بازار مشتقات فرابورس بودیم.
در بازارهای فرابورس چه گذشت؟
در بازارهای فرابورس طی ۲۱ روز کاری، روزانه دادوستد متوسط ۱۸۱۲ میلیون ورقه به ارزش بیش از ۴۵ هزار میلیارد ریال به ثبت رسید.
رصد معاملات بازارهای فرابورسی نشان می‌دهد به ترتیب بازار ابزارهای نوین مالی و اول با رشد ۴۵۹ و ۲۴ درصدی، بیشترین افزایش در حجم معاملات را نسبت به شهریورماه ۹۸ به ثبت رساندند؛ این در حالی است که بازار دوم کاهش ۲ درصدی حجم دادوستدها را نسبت به شهریورماه سال گذشته تجربه کرد.
از سوی دیگر ارزش معاملات ماهانه در تمامی بازارهای فرابورس نسبت به مدت مشابه سال گذشته افزایش یافته است به گونه‌ای که در بازارهای اول، دوم و پایه رشد ۳۸۱، ۲۹۰ و ۴۲۵ درصدی ارزش دادوستدها را شاهد بودیم. همچنین ارزش معاملات در بازارهای SME و ابزارهای نوین مالی به ترتیب ۴۰۴ و ۱۷۶ درصد افزایش یافت.
طی شهریورماه اوراق بدهی و صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله به تعداد ۲۰۱ و ۵۰۱۹ میلیون ورقه دادوستد شدند که ارزش این مبادلات به ترتیب بیش از ۱۸۳ هزار و ۱۰۷ هزار میلیارد ریال بود.
همچنین خریداران و فروشندگان اوراق گواهی تسهیلات مسکن ۲.۷ میلیون ورقه تسه را دست به دست کردند که از این طریق ارزش ۲۰۱۵ میلیارد ریالی را به ثبت رساندند. بدین ترتیب در تمامی اوراق بدهی فرابورس شاهد افزایش حجم و ارزش دادوستدها نسبت به شهریورماه سال گذشته بودیم.
با نگاهی به جدول ارزش معاملات خرد بازار سهام و اختیار سهام به تفکیک گروه‌های صنعت، گروه بانک‌ها و مؤسسات اعتباری را در صدر این جدول می‌بینیم که با ثبت ارزش مبادلاتی ۱۵۱ هزار و ۲۸۵ میلیارد ریالی، ۲۴ درصد از ارزش کل معاملات خرد را در اختیار گرفته است.
گروه‌های محصولات شیمیایی و فلزات اساسی نیز با در اختیار گرفتن ۱۵ و ۱۰ درصد از ارزش معاملات خرد، جایگاه‌های دوم و سوم را در این میان به خود اختصاص دادند.
۲: بهره‌برداری گسترده مدیریتی از سامانه جامع تجارت
رییس جمهور ضرورت بهره‌برداری گسترده مدیریتی از سامانه جامع تجارت را مورد تاکید قرار داد.
حجت الاسلام والمسلمین دکتر حسن روحانی روز یکشنبه در جلسه ستاد هماهنگی اقتصادی دولت پس از ارائه گزارش وزارت صمت در خصوص اقدامات بانک مرکزی و گمرک در مورد ترخیص کالاها، گفت: مدیریت شرایط خاص و نیاز کشور به تامین کالاهای اساسی و مواد اولیه کارخانجات باید به یک میراث مدیریتی ماندگار در حوزه تجارت کشور منجر شود و دستگاه های مرتبط استفاده گسترده از سامانه جامع تجارت را سامان دهند.
وی خاطرنشان کرد: این سامانه به طور قطع می تواند با تامین شفافیت اطلاعاتی، مقابله با رانت و فساد اقتصادی را سامان دهد و زمینه تسهیل و تسریع در تجارت را فراهم کند.
رییس جمهور با تاکید برضرورت ثبت شفاف از مرحله سفارش تا توزیع کالا در مراکز فروش در سامانه جامع تجارت، گفت: اطلاعات این سامانه نه تنها در اختیار دستگاه ها و تجار بلکه حتی باید در دسترس عموم مردم باشد.
روحانی با بیان اینکه هیچ کالایی نباید در گمرک های کشور معطل بماند، اظهار داشت: دستگاه های اقتصادی کشور نظیر وزارت اقتصاد، وزارت صمت و بانک مرکزی با هماهنگی های لازم باید نسبت به تسریع در ترخیص کالا اقدام کنند.
۳: ادامه تامین کالاهای اساسی با ارز ۴۲۰۰ تومانی
رئیس سازمان برنامه و بودجه گفت: تجربه نشان داده هر گونه تغییر ارز از ۴۲۰۰ به نرخ نیمایی به افزایش قیمت در بازار منتهی می شود؛ لذا سیاست دولت برای تأمین کالاهای اساسی و مورد نیاز مردم در سال آینده تامین آن با ارز ۴۲۰۰ تومانی است.
محمدباقر نوبخت در حاشیه جلسه ستاد بودجه ۱۴۰۰ گفت: سال آینده آنچه از فروش نفت به دست می‌آید به دو شیوه است یکی فروش و صادرات نفت است که امسال با شرایط سخت آن را صادر کرده ایم و سال آینده نیز چنین خواهیم کرد و درآمدهای ارزی آن را با ارز ۴۲۰۰ تومانی، ریالی آن را در بودجه بیاوریم و ارز آن را به کالاهای اساسی اختصاص دهیم.
وی گفت: در بخش دیگر، نفت برای استفاده غیرصادراتی در نظر گرفته شده که پیش فروش آن مدنظر است که هم اکنون در شورای عالی هماهنگی این موضوع نهایی شده است که در شش ماه پیش آینده آن را اجرایی می‌کنیم که سال آینده اجرایی خواهد شد که این یک روش دور زدن و بی اثر کردن تحریم هاست.
طبق اعلام سازمان برنامه و بودجه، رییس این سازمان اظهار کرد: قیمت هر بشکه نفت برای پیش فروش ۴۰ دلار و نرخ تسعیر آن نیمایی خواهد بود.
نوبخت افزود: سیاست کاهش وابستگی به درآمدهای نفتی را سال آینده دنبال می‌کنیم.
وی گفت: در سال آینده منابع عمومی برای خروج از رکود تعیین کننده هستند و اگر با طرح‌های عمرانی و افزایش آن بتوانیم از رکود خارج شویم و رشد اقتصادی داشته باشیم باید سرمایه گذاری و هزینه کنیم.
به گفته نوبخت، همزمان باید سیاست‌های پولی انقباضی و مالی انبساطی داشته باشیم، چون مصرف بخش خصوصی براساس گزارش بخش آمار مطلوب نیست و ناشی از استمرار رکود است.
رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور تأکید کرد: اگر می‌خواهیم از رکود خارج شویم دولت باید در مخارج خود تجدید نظر و قدرت خرید مردم را در بودجه ببیند به همین علت تصمیم نداریم کمتر از نرخ تورم رشد افزایش حقوق داشته باشیم.
آقای نوبخت گفت: بر این اساس برای مهار تورم از سیاست‌های انقباضی که مسئولیت آن با بانک مرکزی است استفاده می‌کنیم و با سیاست‌های مالی که سازمان برنامه و بودجه مسئولیت آن را دارد می‌توانیم سیاست‌های انبساطی متناسب داشته باشیم.
وی افزود: به همین علت برای سال آینده منابع بیشتری علاوه بر فروش نفت لازم داریم و آن درآمدها یعنی مالیات و حقوق گمرکی است.
نوبخت گفت: مصمم هستیم اصلاح ساختار را که به مجلس دادیم اجرایی کنیم و بتوانیم از ظرفیت‌های مالیاتی بدون افزایش تعرفه و حتی در مواقعی در بخش تولید، چند درصد آن را کاهش دهیم. اما با توجه به نوع افزایش پایه مالیاتی بتوانیم برای تأمین منابع و خروج از رکود و جبران آن برای کاهش قدرت خرید و در طرح‌های عمرانی استفاده کنیم.
رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور گفت: مولد سازی دارایی‌ها را امسال انجام دادیم و با توجه به بند ج سیاست‌های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی به نوعی خروج از مالکیت و مدیریت وظیفه دولت است بر این اساس باید بخشی از دارایی‌های خودمان را که به صورت سهام کارخانجات است برای کمک به بورس عرضه و از منابع آن استفاده کنیم.
نوبخت افزود: در کنار اصلاح ساختار در بخش هزینه‌ها یک کمیته ویژه هزینه‌ها در قانون بودجه آوردیم تا هزینه‌ها واقع بینانه و محدود کنیم.
وی با اشاره به آخرین بررسی‌ها برای صدور بخشنامه بودجه، گفت: بودجه ما در یک شرایط رکود تورمی در حال تهیه است و پیش بینی ما این است که ضمن مهار تورم باید از رکورد خارج شویم که لازمه آن سیاست رشد اقتصادی از طریق ارزش افزوده، طرح‌های تولیدی، عمرانی و زیربنایی است.
رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور گفت: برای تحقق طرح‌های تولیدی، سیاست‌های توسعه‌ای صادرات غیرنفتی را به صورت جدی در پیش می‌گیریم. سال آینده رویکرد ما افزایش صادرات غیرنفتی از طریق افزایش تولید به ویژه برای شرکت‌های دانش بنیان و افزایش ارزش افزوده از طریق زیربناها و طرح‌های تولیدی است. طرح‌های تولیدی که امسال و سال آینده قابلیت افتتاح دارند به آنها بودجه کافی پرداخت می‌شود.
وی افزود: همچنین بازار سرمایه یک فرصتی است برای فعالان اقتصادی، دولت و صاحبان سرمایه، امسال پیش بینی ما این بود از طریق عرضه سهام دولتی در بازار سرمایه حدود ۱۱ هزار و ۹۰۰ میلیون تومان کسب کنیم، اما در پنج ماه نخست سال بالغ بر ۳۵ هزار میلیارد تومان از این طریق کسب کردیم و در سال آینده بازار سرمایه برای دولت از طریق عرضه سهام‌های دولتی منابع قابل توجه دیگری کسب خواهد کرد تا بتوانیم سیاست‌های خروج از رکود و افزایش اشتغال را دنبال کنیم.
۴: توضیحات رییس کل بانک مرکزی درباره بازدید ازگمرک شهیدرجایی
رییس کل بانک مرکزی از همراهی بانک مرکزی با واردکنندگان کالاهای اساسی و تولیدکنندگان در راستای کاهش زمان ماندگاری کالاهای اساسی، مواد اولیه، تجهیزات و قطعات مورد نیاز خبر داد.
عبدالناصر همتی از همراهی بانک مرکزی با واردکنندگان کالاهای اساسی و تولید کنندگان در راستای کاهش زمان ماندگاری کالاهای اساسی، مواد اولیه، تجهیزات و قطعات مورد نیاز تولید خبر داد.
رییس کل بانک مرکزی که روز شنبه به همراه معاون اول رییس جمهوری به بندر شهید رجایی سفر کرده بود در یادداشت خود نوشت: ۵ مهرماه ۹۹ در معیت معاون اول محترم رئیس جمهور، جمعی از وزرای محترم و رؤسای سازمان های گمرک و بنادر از گمرک بندر شهید رجایی در بندرعباس بازدید و موضوع کالاهای دپو شده در گمرک این بندر و نیز سایر بنادر کشور را بررسی کردیم.
بانک مرکزی در راستای کاهش زمان ماندگاری کالاهای اساسی و مواد اولیه و تجهیزات و قطعات مورد نیاز تولید در قالب تصمیمات ذیل، همراهی کامل خود را با وارد کنندگان کالاهای اساسی و تولید کنندگان محترم ابراز داشت.
در این جلسه مقرر شد:
واردات کلیه کالاهای مشمول ارز با نرخ ترجیحی که در گمرکات کشور دپو شده اند، امکان بهره گیری از خرید اعتباری ۳ ماه و تضمین نرخ ارز توسط بانک مرکزی را با تایید وزارت مربوطه و ترخیص و خروج کالاها ظرف ۴۵ روز خواهند داشت.
کلیه مواد اولیه، تجهیزات و قطعات مورد نیاز تولید که کالاهای آنها به گمرک اظهار و منتظر تخصیص ارز و صدور اعلامیه تامین ارز جهت خروج کالا هستند، با اعلام وزارت صمت به بانک مرکزی ظرف ۲۴ ساعت تخصیص ارز توسط این بانک صورت گرفته و امکان دریافت اعلامیه تامین ارز، خروج کالا از گمرک و سپس اقدام برای تامین ارز از بازار ثانویه (نیما) خواهند داشت.
کالاهای اساسی که در گذشته به صورت درصدی از گمرک خارج و از شمول ارز با نرخ ترجیحی خارج شده‌اند، با پیشنهاد وزارت صمت و تایید معاون اول محترم در سقف ارزی واردات با نرخ ارز ترجیحی، می توانند اقدام به تامین ارز با آن نرخ و خروج باقیمانده کالا از گمرکات نمایند.
اتصال کلیه سامانه های مرتبط به تجارت خارجی به سامانه جامع تجارت و اتصال بارنامه و قبوض انبار به ثبت سفارش توسط سامانه مذکور با قید فوریت صورت گیرد و این دست از ثبت سفارش ها توسط بانک مرکزی در اولویت تخصیص و تامین ارز قرار گیرند.
۵: آخرین وضعیت تزریق منابع صندوق توسعه ملی به بورس
درحالی که حدود دو هفته از خبر تزریق یک درصد از صندوق توسعه ملی به صندوق تثبیت بازار می گذرد، یکی از اعضای شورای عالی بورس تاکید کرد که این موضوع حتما اجرایی خواهد شد.
کاهش های پی در پی شاخص بورس مسئولان را بر آن داشت تا تصمیمات مختلفی برای به تعادل رساندن بازار سرمایه اخذ کنند. یکی از این تصمیمات تزریق منابع صندوق توسعه ملی به این بازار بود.
در این راستا، چندی پیش حسن قالیباف اصل – رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار – اعلام کرد که این سازمان پیگیر نهایی شدن انتقال یک درصد از منابع صندوق توسعه ملی به صندوق تثبیت بازار است و بر این موضوع تاکید کرد که اجرای این مصوبه در شرایط فعلی بازار برای بازارگردانی مداوم همه نمادها و افزایش نقدشوندگی بازار اتفاق بسیار خوبی است.
هرچند که رقم دقیق آن هنوز به صورت رسمی اعلام نشده است اما پیگیری‌های ایسنا از این حکایت داشت که طبق مذاکرات صورت گرفته فعلا قرار است این منابع از حساب‌های ریالی صندوق توسعه ملی نزد بانک‌ها تامین شود و احتمالا نزدیک به ۱۰ هزار میلیارد تومان خواهد بود. چندی بعد از اعلام خبر مذکور، صندوق توسعه ملی نیز آمادگی خود را برای حمایت از بورس اعلام کرد اما هنوز خبری از تزریق این منبع نشده است.
در این راستا، حسین سلاح ورزی – یک عضو شورای عالی بورس – در گفت و گو با ایسنا، درمورد آخرین وضعیت تزریق یک درصد از منابع صندوق توسعه ملی به صندوق تثبیت بازار، توضیح داد: این طرح هنوز اجرا نشده و درحال طی کردن مراحل اداری است؛ اما به طور قطع اجرا خواهد شد.
