بعد ازاینکه تنشها در خاورمیانه بالا گرفت، تنگه هرمز بیشازپیش موردتوجه قرار گرفت. ماهنامه تحلیلی انرژی مرکز پژوهشهای مجلس بهطور ویژه به تحولات تنگه هرمز پرداخته است.طبق این گزارش، تنگه هرمز بهعنوان گلوگاه اصلی مبادلات نفتی جهان است و در سال ۲۰۱۹ براساس تخمینها بهطور متوسط روزانه حدود ۲۰ میلیون بشکه در روز مجموع نفت خام، میعانات و فراوردههای نفتی (۲۰ درصد از عرضه نفت جهان) از این منطقه صورت میگیرد. براساس آمار اداره اطلاعات انرژی آمریکا این میزان در سال ۲۰۱۸ بهطور میانگین ۲۱ میلیون بشکه در روز بوده است. عربستان سعودی در نظر دارد در ماههای آتی ظرفیت ۵ میلیون بشکه در روز خط لوله غربی ـ شرقی را به ۷ میلیون بشکه در روز افزایش دهد. در حال حاضر، از یک خط لوله ۱۲۰۰ کیلومتری که هسته اصلی نفت در استان شرقی را به پایانه دریای سرخ واقع در ینبوع متصل میکند، حدود ۲ میلیون بشکه در روز نفت خام ارسال و حدود ۶۰۰ هزار بشکه در روز نیز از مرزهای غربی صادر میشود، در صورت بروز اختلال در تنگه هرمز ۵ میلیون بشکه در روز از مازاد نفت خام عربستان به ساحل غربی منحرف خواهد شد.
براساس این گزارش، عراق هم در تلاش است از پایانه سیحان ترکیه نفت صادر کند و خطوط لوله جدیدی در پایانههای لبنان و سوریه بسازد. مذاکرات بهمنظور بازگشایی خط لوله عراق در عربستان سعودی موسوم به IPSA میان بغداد و ریاض انجامشده است. شایان توجه است که این خط لوله قریب به ۳۰ سال مسدود بود. خط لوله IPSA از بصره در جنوب عراق تا خط لوله شرقی غربی عربستان سعودی، امتداد دارد و ظرفیت حمل آن ۱٫۶ میلیون بشکه در روز است.
طی نیمه نخست سال جاری حدود ۱۵٫۵ میلیون بشکه در روز نفت از تنگه هرمز ترانزیت شده که مبدأ این میزان نفت از کشورهای ایران، کویت، قطر، امارات و عراق و عربستان سعودی بوده است.
به دلیل اعمال تحریمها علیه ایران و توافق اوپک پلاس، ترانزیت نفت از نیمه اول سال گذشته ۲ میلیون بشکه در روز کاهشیافته است.
در نیمه نخست سال جاری میزان فروش نفت به آسیا از خلیجفارس ۱۲٫۹ میلیون بشکه در روز بوده است. طی نیمه اول سال ۲۰۱۹، چین از طریق این تنگه ۳٫۳ میلیون بشکه در روز نفت دریافت کرده که یکمیلیون بشکه در روز بیشتر از پنج سال گذشته بوده است. هند نیز در دوره همین زمانی ۵۰۰ هزار بشکه در روز واردات داشت درحالیکه این میزان در نیمه اول سال جاری به ۲٫۵ میلیون بشکه در روز رسید.
در مقابل، صادرات نفت از تنگه هرمز به غرب بهویژه به آمریکا بسیار کاهشیافته و علت آن رشد تولید نفت شیل بوده است. پالایشگران آمریکایی فقط ۸۰ هزار بشکه در روز از تنگه هرمز طی نیمه نخست سال وارد کردند که نسبت به زمان مشابه سال ۲۰۱۴ روزانه یکمیلیون بشکه کاهشیافته است.
عربستان سعودی، امارات متحده عربی و عراق تنها کشورهای دارای خطوط لوله میانبُر عملیاتی بر انتقال نفت به پایانههای خارج از خلیجفارس هستند.
علاوه بر ۲ میلیون بشکه در روز که عربستان در حال حاضر به خط لوله غربی ـ شرقی انتقال میدهد، عراق ۵۰۰ هزار بشکه در روز از طریق یک مسیر شمالی به ترکیه با ظرفیت تقریبی ۷۰۰ هزار بشکه در روز ارسال میکند. امارات متحده عربی با خط لوله ۱٫۵ میلیون بشکه در روز حبشان- فجیره، ۶۰۰ هزار بشکه در روز نفت انتقال میدهد
منبع:اتاق بازرگانی تهران
- افسانه رشیدی
- کد خبر 13488
- بدون نظر
- پرینت