این اتفاق در شرایطی رخ داد که قیمت جهانی نفت در سخت‌ترین سال‌های تحریمی ایران هم به ۲۰۰ دلار نرسید. تنها نقطه اوج قیمت نفت برنت در سال ۱۳۸۷ با نرخ ۱۴۰ دلار بود که البته آن زمان هم هنوز تحریم‌های سنگین علیه اقتصاد ایران وضع نشده بود. پس از این قیمت نفت روند کاهشی را طی کرد تا در تاریخ چهارم فروردین ماه سال ۱۳۹۹ به ۲۶ دلار رسید.
هشت ماه بعد از این تاریخ قیمت نفت برنت به ۴۹ دلار رسید و حالا نفت در طی یک سال گذشته به بالاترین نرخ قیمت خود یعنی ۶۲ دلار رسیده است اما علت این نوسانات قیمت در سال ۲۰۲۰ میلادی چیست و تا کجا امکان افزایش قیمت نفت وجود دارد؟
نفت ۲۰۰ دلاری دور از واقعیت است
فریدون اسعدی ، کارشناس اقتصاد انرژی عنوان کرد که عدد ۲۰۰ دلار عددی نزدیک به واقعیت نیست، در بهترین شرایط اقتصادی دنیا همچین عددی وجود ندارد. کشورهای پیشرفته و کشورهای اصلی مصرف‌کننده نفت همواره تلاش کرده‌اند شدت مصرف انرژی یا نقش سوخت‌های فسیلی را در تامین انرژی کم کنند.
به گفته اسعدی کم شدن شیوع کرونا و خروج شیل آمریکا که حدود هشت تا نه میلیون بشکه در روز است احتمال افزایش قیمت نفت خام را برای سال ۲۰۲۱ افزایش می‌دهد اما فقط یک اتفاق خیلی خاص مثل جنگ یا تصادف نفتکش‌ها می‌تواند قیمت نفت را تا ۲۰۰ دلار افزایش دهد که البته احتمال بسیار ضعیفی است و نفت ۲۰۰ دلاری بسیار با واقعیت فاصله دارد و به نظر من قیمت نفت در سال ۲۰۲۱ و پس از کرونا زیر ۱۰۰ دلار است.
تاثیر کاهش تولید نفت آمریکا
محمدعلی خطیبی، نماینده پیشین ایران در اوپک، کارشناس انرژی، می‌گوید:« اگر شرایط کرونا بهتر شود وضعیت تقاضا در بازار بهتر می‌شود. البته ویروس‌های جهش‌یافته اجازه این بهبود تقاضا را نمی‌دهد.؟
چنانچه برنامه‌های پیش‌گیرانه و کنترلی برای ویروس‌های جهش‌یافته اجرا شود، تقاضا بهتر می‌شود.
البته در این شرایط هم قیمت نفت به ۲۰۰ دلار نمی‌رسد. اینکه این روز‌ها، قیمت نفت افزایش پیدا کرده بخشی ناشی از بهبود تقاضا پس ازآمدن واکسن و اقدامات کنترلی کرونا و بخش بیشتر هم مربوط به سرمایی است که در آمریکا و اروپا حاکم شده.
سرما و یخ بندان تولید آمریکا را کم کرده و به احتمال خیلی زیاد با آمدن دموکرات‌ها روند تولید نفت آمریکا هم کند می‌شود. عوامل غیر اقتصادی مثل عوامل سیاسی تنها می تواند بر این میزان افزایش قیمت نفت تاثیر بگذارد».
اولین بار رستم قاسمی وزیر نفت دولت احمدی نژاد، در تاریخ دی ماه ۱۳۹۰ مسئله نفت ۲۰۰ دلاری در صورت تحریم ایران را مطرح کرد. پس از آن در سال‌های بعد بارها این احتمال از سوی دیگر مسئولین عنوان شد. اما قیمت نفت برنت که نزدیک ترین معیار برای قیمت نفت جهانی است به خصوص در دوران کرونا با کاهش قیمت همراه بود.
سایت EIA درگزارش پیش‌بینی قیمت نفت در سال ۲۰۲۱ نوشته است کاهش فعالیت اقتصادی مربوط به بیماری همه گیر کووید ۱۹ باعث تغییر تقاضای انرژی و عرضه طی سال گذشته شده است و در آینده نیز بر این الگوها تأثیر خواهد گذاشت. همچین در آینده استفاده از دیگر سوخت‌ها افزایش پیدا می‌کند و این سایت پیش‌یینی می‌کند قیمت نفت برنت در سال ۲۰۲۲ به طور متوسط ۵۵ دلار برای هر بشکه نفت باشد.
