با اوجگیری شمار مبتلایان و فوتیهای کرونا، از ٢٠ آبان ماه فعالیت تمام مشاغل غیرضروری در ۲۵ مرکز استان از جمله تهران تا ساعت ١٨ مجاز و مشاغل گروه ٣ و ۴ نیز به طور کلی تعطیل شدند. در مجموع در ۸۹ شهرستان مقررات سختگیرانه اجرا شده است اما با توجه به ادامه اوجگیری آمار مبتلایان و فوتیها از روز شنبه، اول آذر همه مشاغل به جز مشاغل سطح یک مانند مراکز تهیه مایحتاج ضروری مردم، خدماترسانی ضروری، امداد و نجات، فروشگاههای زنجیرهای، مراکز درمانی و سلامت از جمله بیمارستانها و مطبها و مراکز تامین زیرساخت آب، برق، گاز و تلفن تعطیل هستند و قوانین منع رفت و آمد نیز اجرا خواهد شد.
بر همین اساس رییس اتاق اصناف ایران با اشاره به تعطیلی حدود دو میلیون واحد صنفی به علت اعمال محدودیتهای کرونایی، گفت: پیشنهاداتی را در بیمه، مالیات، عوارض شهرداری و تعویق وصول تعهدات مالی ارائه کردیم تا این واحدها با خسارت کمتری تعطیلی دو هفتهای را پشت سر بگذارند.
سعید ممبینی با اشاره به ابعاد وسیع تاثیر بیماری کرونا بر دنیا و همچنین در ایران، اظهار کرد: شیوع این بیماری و مرگ و میر ناشی از آن موجب شده دستگاههای اجرایی در جهان تدابیر جدیدی را برای مدیریت کشورها بیندیشند. وی با تاکید بر اینکه در ایران نیز شاهد این روند بودهایم، تصریح کرد: اصناف کشور با توجه به مسوولیت اجتماعی که بر عهده داشتند در ماههای گذشته برای کنترل و کاهش شیوع کرونا همکاری لازم را به عمل آوردند.
رییس اتاق اصناف ایران با اشاره به تعطیلات مقطعی برای گروهی از مشاغل در ماههای گذشته که اثربخشی لازم را نیز به دنبال نداشته است، خاطرنشان کرد: با آغاز آذرماه تدابیر و اقدامات جدیدی در دستور کار قرار دارد که میتواند به کاهش شیوع ویروس کرونا کمک کند.
برنامه جامع برای چهار گروه صنفی
ممبینی با بیان اینکه برنامه جامعی برای چهار گروه صنفی در این مدت پیشبینی شده است، تاکید کرد: اصنافی که نیازهای روزمره شهروندان را تامین میکنند در گروه نخست جای گرفتهاند که اجازه فعالیت در مناطق قرمز را خواهند داشت.
وی با بیان اینکه تغییراتی در دستهبندیهای اصناف انجام دادهایم، افزود: تعداد مشاغل گروه اول افزایش پیدا کرده که بر اساس آن، تعمیرات لوازم خانگی، یدکی و واحدهای خدماتی اجازه فعالیت در روزهایی اعمال محدودیت را دارند. البته در روزهای آینده تا زمان اجرای طرح احتمال بازنگری و تغییرات مجدد نیز وجود دارد.
ممبینی با بیان اینکه با آغاز آذرماه مشاغل گروههای ۲، ۳ و ۴ مجوز فعالیت در مناطق قرمز را نخواهند داشت، تاکید کرد: بیش از دو میلیون واحد صنفی مشمول این تعطیلی هستند که این موضوع به آنها ابلاغ شده و مکلف به اجرا هستند.
ناتوانی در پرداخت تعهدات مالی
رییس اتاق اصناف ایران اظهار کرد: برای کمک به ۲ میلیون واحد صنفی که مشمول تعطیلی در مناطق قرمز شدهاند پیشنهاداتی را ارائه کردیم تا با خسارت کمتری این تعطیلی را پشت سر بگذارند. به طور مثال واحدهای صنفی به دلیل اینکه از تعطیلی مراکز خود در هفتههای پیش رو مطلع نبودند و اقدام به خرید کالای مورد نیاز خود با چک کردهاند، با توجه به تعطیل نبودن بانکها صاحبان چک میتوانند نسبت به وصول آن اقدام کنند.
وی افزود: بسیاری از واحدهای صنفی با درآمد روزانه، هزینههای خود را تامین میکنند که با توجه به تعطیلی دو هفتهای مناطق قرمز و احتمال ادامه آن، توان پرداخت تعهدات مالی خود را نخواهند داشت که انتظار میرود دولت در این زمینه حمایتهایی از جمله تعویق وصول تعهدات مالی را در دستور کار قرار دهد.
ممبینی با بیان اینکه پرداخت بیمه، مالیات و عوارض شهرداری یکی از مهمترین مشکلات اصناف تعطیل است، تصریح کرد: برخی از مشاغل مانند تالارهای پذیرایی در ماههای گذشته به طور کامل تعطیل بودند و برخی دیگر نیز از جمله آرایشگاهها با محدودیتهایی به فعالیت خود ادامه دادهاند که پیشنهاد کردیم برای این گروه از مشاغل معافیت مالیاتی در نظر گرفته شود و بیمه و عوارض شهرداری نیز از اصناف مناطق قرمز مطالبه نشود.
وی با بیان اینکه مجلس شورای اسلامی نیز حمایت از اصناف را در دستور کار خود قرار داده است، تاکید کرد: حمایت از واحدهای صنفی، حمایت از حفظ اشتغال است زیرا در صورت تداوم تعطیلی کارکنان در بخشهای مختلف تعدیل و بیکار میشوند و دولت مجبور به پرداخت بیمه بیکاری خواهد شد در حالی که میتواند همین هزینه را برای اشتغال این افراد صرف کند.
رییس اتاق اصناف ایران با بیان اینکه دستورالعمل جامع مدیریت هوشمند تخلفات پیشبینی شده است، تصریح کرد: واحدهای متخلف مشمول اخطار و تعطیلی میشوند که این برای مناطق قرمز یک ماه، نارنجی ۱۵ روز و زرد یک هفته در نظر گرفته شده است.
تعطیلی بیحساب وکتاب
در این خصوص همچنین نایب رییس اتاق اصناف ایران گفت: اگر قرار بر تعطیلی اصناف است باید فکری برای نظام بانکی شود زیرا چکاوک سامانه آنلاین بانکی است و قطعا در این دو هفته چکهای زیادی از اصناف برگشت خواهد خورد.
جلالالدین محمدشکریه در مورد تعطیلی دوهفتهای اصناف ناشی از تشدید شیوع کرونا اظهار کرد: دو روز پیش بیانیهای که در مجلس قرائت شد خواسته اصناف است زیرا قولهایی که به ما داده شده بود عملیاتی نشد؛ به عنوان مثال قرار بر «معافیت از پرداخت حق بیمه سهم کارفرما تا میزان ۵ نفر کارگر» بود اما اتفاقی در این حوزه نیفتاد. همچنین تسهیلاتی که با سود ۱۲ و ۱۶ درصد پرداخت کردند به هیچ وجه گره از کار صنوف باز نکرد و ما این موضوع را در میزان استقبال صنوف از این وام دیدیم. ۱۷ درصد از صنوف در این طرح ثبتنام کردند و فقط ۶ درصد این تسهیلات را گرفتند.
نایب رییس اتاق اصناف ایران افزود: این شکل از تسهیلات منجر به تولید نمیشود و مشکلات را حل نمیکند؛ اصناف حقوقبگیر نیستند بلکه خود حقوق میپردازند، وقتی بیحساب و کتاب و بیبرنامه اصناف را تعطیل کنند چه کسی حقوق کارگران را میپردازد؟ آیا درست است کارگرانی که در واحدهای صنفی کار را یاد گرفته اند و مشغول فعالیت هستند به خاطر بیپولی و بیدرآمدی صاحب کار اخراج شوند؟
وی ادامه داد: از سویی دیگر با توجه به رشد نرخ بودجه کشور و کاهش فروش نفت، دولت برای سرشکن کردن هزینهها، مالیات را افزایش داد، این مالیات از چه محلی قرار است پرداخت شود؟ در این دو هفته کدام نهاد قرار است هزینه واحدهای صنفی را پرداخت کند؟
بستهای برای حمایت از اصناف تدوین نشده است
شکریه با بیان اینکه از ابتدای شیوع کرونا تاکنون بستهای حمایتی برای اصناف تدوین نشده است، گفت: دولت میخواهد یک بسته پیشنهادی ارائه دهد آن هم در زمانی که صنوف قرار است تعطیل شوند. اگر دولت واقعاً به دنبال حمایت بود باید از قبل این بسته را طراحی و صنوف را شناسایی و با ارائه جدولی، جایگاه و وضعیت صنوف را مشخص میکرد و سپس اعلام کرد که صنوف یک ماه تعطیل باشند. اما دولت حالا به فکر تدوین بسته افتاده است که قطعاً هیچ نتیجهای نخواهد داشت و حتی این دو هفته هم میگذرد و هیچ برنامهای عملیاتی نمیشود.
وی افزود: واحدهای صنفی با واحدهای صنعتی فرق میکنند؛ صنوف بدون تسهیلات و با سرمایه خود، ملکیت، خرید سرقفلی، سرمایه در گردش، سرمایه ثابت، سرمایه منقول و غیرمنقول خود وارد این کار میشوند و دولتها هیچ پولی به این بخش نمیپردازند و تمام هزینهها از جیب خود اصناف تامین میشود، پس چگونه است که باید دو هفته بدون هیچ برنامه حمایتی تعطیل شوند؟
نایبرییس اتاق اصناف ایران اظهار کرد: نکته جالب این است که در ستاد ملی کرونا هیچ نمایندهای از اصناف حضور ندارد؛ اگر قرار است این بخش تعطیل شود حتما باید نظر بخش خصوصی و اصناف را بپرسند. اعلام میکنند که کارخانهها تعطیل نباشند اما واحدهای تولیدی صنفی تعطیل شوند، چطور این مساله ممکن است؟ در همه کشورها دولتها به دنبال تقویت بنگاههای کوچک هستند اما در کشور ما این موضوع برعکس است.
وی یادآور شد: بسیاری از صنوف ما روزمزد هستند و اگر یک روز کار نکنند از نظر مالی بسیار به مشکل میخورند؛ اما دولت بدون هدفگذاری در مورد تعطیلی صنوف تصمیم گرفته است.
وی افزود: وقتی اصناف را از ساعت ۱۸ به بعد تعطیل کردند، واحدهای صنفی به مشکل خوردند حالا که قرار است بیحساب و کتاب دو هفته شوند، دیگر ببینید چه اتفاقی میافتد.
نایب رییس اتاق اصناف ایران تصریح کرد: از طرف دیگر هیچ فهرست دقیقی در مورد تعطیل صنوف ارائه نکردهاند. به جای این مدل تعطیلات باید اجازه میدادند یک پنجم کارکنان در صنوف حضور داشته باشند تا مشکلی پیش نیاید در سادهترین شکل میتوان به فروشگاههای مواد خوراکی اشاره کرد، این واحدها از کجا میخواهند پلاستیکهای مورد نیاز خود را تهیه کنند؟
تشدید نظارتها با شروع محدودیتها
در این رابطه همچنین معاون بازرسی و نظارت اتاق اصناف ایران از آغاز طرح تشدید نظارتها با شروع محدودیتهای جدید کرونایی از اول آذر خبر داد و گفت: از اول آذر به واحدهای صنفی که واحد خود را باز میکنند اخطار کتبی و شفاهی داده میشود که معمولا اثر بخش است و باعث میشود خودشان مقررات را رعایت کنند، اما اگر از این کار تبعیت نکنند اماکن انتظامی واحدهای متخلف را پلمب میکند.
بهنام نیک منش از انجام بیش از ۹۰۰ هزار بازرسی در زمینه رعایت پروتکلهای بهداشتی از سوی اتاق اصناف در سال جاری خبر داد و گفت: در هفتههای گذشته هم که محدودیت ساعتی برای فعالیت اصناف وضع شده بود، سعی کردیم تا حد امکان واحدهای صنفی پلمب نشود و با اخطار و تذکر آنها را ترغیب به رعایت پروتکلهای بهداشتی کنیم. بنابراین طی هفتههای گذشته هم تذکرات لازم به واحدهای صنفی که از ساعت ۱۸ به بعد فعالیت میکردند داده شده است و آنها هم رعایت کردند.