۱: دلیل افزایش قیمت‌ها از زبان وزیر اقتصاد
وزیر امور اقتصادی و دارایی علت عمده افزایش تورم و قیمت‌ها را ناشی از افزایش هزینه‌ها دانست و به بررسی علل آن پرداخت.
فرهاد دژپسند در یک برنامه تلویزیونی اظهار کرد: در هفت ماهه اول سال گذشته ۲۷ هزار میلیارد از منابع تنخواه استفاده کردیم اما امسال ۱۲ هزار میلیارد تومان استفاده کردیم. روش تامین مالی از طریق مراجعه مستقیم به مردم معادل ۱۱۷ هزار میلیارد تومان بوده که ۹۰ هزار میلیارد تومان آن از فروش اوراق خزانه بوده است. بودجه کشور تاکنون به گونه‌ای مدیریت شده است که هشدارها و اخطارهایی که پیش از این زده می‌شد، نتیجه نداد. همچنین، در هفت ماهه امسال ۳.۸ میلیارد دلار سرمایه گذاری خارجی جلب شده است.
وی درباره دلیل افزایش تورم، افزود: در دوره‌های مختلف افزایش تورم علل متفاوتی داشته است. علت عمده را باید ناشی از افزایش هزینه دانست. ۷۰ تا ۸۵ درصد واردات مربوط به کالاهای واسطه‌ای، مواد اولیه بوده است که وقتی قیمت این قبیل کالاها متاثر از افزایش قیمت ارز افزایش می‌یابد این افزایش در پروسه تولید می‌نشیند و قیمت کالاهای تولید شده را زیاد می‌کندکه به دلیل دلاریزه بودن اقتصاد ایران متاثر از آن قیمت کالاها نیز افزایش می‌یابد.
تاکنون ۴ درصد از صندوق توسعه ملی برداشت داشته‌ایم
وزیر اقتصاد ادامه داد: فاصله گرفتن از دلاریزه بودن اقتصاد ایران منوط به توسعه شرکت‌های دانش بنیان و ایفای نقش محوری آن‌ها در اقتصاد است. یکی از برنامه‌های ما برای جهش تولید بهبود فضای کسب‌وکار است با اقداماتی که در زمینه کاهش زمان ثبت شرکت‌ها انجام داده‌ایم اکنون فردی را داشتیم که در عرض ۲۰ دقیقه شرکت خود را ثبت کرده است.
دژپسند با اعلام اینکه برداشت از صندوق توسعه ملی تاکنون ۴ درصد بوده است، گفت: در شرایط کرونا بنگاه‌ها با کمبود تقاضا مواجه هستند که کمک بانک‌ها به آن‌ها برای تامین اثر انبساطی دارد و اگر بانک‌ها کمک نکنند، تولید افت می‌کند که این امر تاثیرات خود را بر میزان نقدینگی خواهد گذاشت. در سال گذشته ۲۶۰ هزار میلیارد تومان از بورس تامین مالی کردیم که در شش ماهه اول امسال ۳۲۰ هزار تامین مالی صورت گرفت. نقدینگی تا جایی که امکان داشت کنترل شد درحالیکه گفته‌هایی مبنی بر ابرتورم مطرح بود، این اتفاق رخ نداد.
خصوصی سازی ۶ هزار میلیاردی در سال گذشته
وی افزود: فروش اوراق خزانه به معنای بدهکار کردن دولت‌های بعدی نیست؛ زیرا درآمد ناشی از آن صرف امور زیر بنایی و مواردی چون آموزش و پرورش، آموزش عالی، حراست از مرزها و … می‌شود که ارتباطی با یک دولت و جناح خاص ندارد. ضمن اینکه تا کنون نه تنها حتی یک ریال بدون مجوز قانونی، اوراق فروخته نشده و بازپرداخت اوراق خزانه یک روز به تعویق نیفتاده است. سال گذشته ۶ هزار میلیارد تومان خصوصی انجام دادیم که در شش ماهه اول سالجاری معادل ۳۲ هزار میلیارد تومان درآمدزایی از طریق واگذاری دارایی‌ها داشته‌ایم.
وزیر اقتصاد ادامه داد: شرایط اقتصاد ایران به گونه‌ای است که توجه به بازار سرمایه اجتناب ناپذیر است. تحلیل بازار سرمایه باید به دور از حواشی سیاسی باشد و همه انواع بازارهای سرمایه محور باید محیط آرامش بخشی داشته باشند. بازار سرمایه فرهنگ مقابله با فرهنگ نفتی است. دولت به حمایت و تقویت از بازار سرمایه همیشه نیاز دارد. متغیر غالب و علت تام برای بازار سرمایه نداریم و اعتماد به این بازار دارد کم کم برمی‌گردد.
دژپسند افزود: اینکه گفته می‌شود سازمان بورس بر وضعیت بازار سرمایه نظارت نمی‌کند ما بسیاری از اخبار را رسانه‌ای نمی‌کنیم که بسیاری از مدیران عزل شدند و برخی جریمه‌های ۵۰ تا ۶۰ میلیونی پرداخت کردند. اوراق تبعی حمایت قاطع از سهامدار است.
۲: پاسخگویی آنلاین به ذی‌نفعان گمرک و عدم نیاز به مراجعه حضوری به ستاد مرکزی
گمرک ایران با انتشار اطلاعیه‌ای اعلام کرد: به منظور پیشگیری از شیوع بیماری کووید-۱۹ و با توجه به آماده بودن بستر ارتباط الکترونیکی با ادارات و واحدهای مختلف ستاد مرکزی این سازمان، ذی‌نفعان می‌توانند از طریق سامانه‌های الکترونیکی و بدون نیاز به مراجعه حضوری، مسائل و مشکلات و درخواست‌های خود را مطرح و پیگیری نمایند.
در این اطلاعیه با اشاره به تأکید وزارت بهداشت و ستاد ملی کرونا مبنی بر لزوم رعایت کامل پروتکل‌های بهداشتی و مقررات وضع شده از جمله اجرای محدودیت‌های اخیر آمده است:
گمرک ایران با راه‌اندازی سیستم‌های الکترونیکی برقراری ارتباط آنلاین و از طریق پورتال سازمانی گمرک به نشانی www.irica.ir پاسخگوی خدمت‌گیرندگان بوده و از ذی‌نفعان گمرک می‌خواهد حتی‌المقدور از مراجعه حضوری به ستاد مرکزی سازمان خودداری نمایند.
در این اطلاعیه همچنین اضافه شده است: در صورت ضرورت به مراجعه حضوری ارباب‌رجوع و همکاران گمرکات اجرایی به ستاد گمرک، متقاضیان می‌توانند ضمن هماهنگی با دفتر مدیرکل واحد مربوط، نسبت به انجام امور خود اقدام نمایند و همکاران گمرکی نیز طبق برنامه شیفت‌بندی در محل کار خود حضور داشته و کماکان آماده پاسخگویی هستند.
۳: نقدینگی در حال ورود دوباره به بازار سهام است
یک تحلیلگر بازار سرمایه با هشدار درباره نگاه کوتاه مدت داشتن به سودآوری در بازار سرمایه گفت: پول های خارج شده از بورس در حال ورود مجدد به بازار سهام هستند.
افشین دهقان با بیان اینکه قیمت سهام با توجه به اصلاح نرخ گروه پالایشی، فلزی و خودرو طی ماههای گذشته و نقدینگی که در جامعه موجود است، شرایط مناسبی را برای تأمین مالی دولت از بازار سهام از طریق فروش سهام فراهم کرده است؛ گفت: در شرایطی که بازار صعودی است دولت حتی اگر سهام خود را بفروشد و نقدینگی از بازار خارج کند، در روند بازار مشکلی ایجاد نخواهد کرد.
وی افزود: البته زمان و نحوه ورود منابع از سوی دولت در بورس بسیار مهم است؛ به نحوی که اگر حمایت منطقی از بازار صورت بگیرد و تصمیمات دولتمردان همه جانبه و همراه با حمایت تمامی بخش‌های مختلف دولت باشد، تأمین مالی طرح‌های دولت از جمله پرداخت یارانه نقدی، لطمه‌ای به بازار وارد نخواهد کرد.
به گفته دهقان، بازار پتانسیل رشد را دارد و خریداران حقیقی سهام، پول سنگینی را وارد بازار سهام می‌کنند که نشان می‌دهد نقدینگی در حال هدایت به سمت بازار سهام است.
وی اظهار داشت: پول‌هایی که در زمان ریزش از بازار خارج شده‌اند، مجدد در حال بازگشت به بورس هستند؛ پس باید انتظار داشت نقدینگی سنگینی وارد شود.
این تحلیلگر بازار سرمایه معتقد است بازار سرمایه چشم انداز رو به رشدی دارد به طوری که شاخص رشد بزرگی را در آینده شاهد خواهد بود؛ به نحوی که اصلاح اخیر در آن گم می‌شود.
دهقان گفت: با توجه به رکود بازار مسکن و حبابی بودن بازارهای طلا و ارز، نقدینگی تمایل دارد وارد بازار سرمایه شود که این اتفاق ارزنده‌ای است و پس از آن، حتی اگر دولت بخواهد باز هم منابع را از بازار خارج کند، بازار جای رشد دارد.
دهقان معتقد است قیمت‌های سهام هم اکنون ارزنده است و مردم اگر با بررسی اقدام به خرید سهام کنند در کوتاه مدت به سود می رسند؛ ولی در میان مدت مردم باید مراقب باشند که هر سهمی را نخرند.
۴: تعیین قیمت نهاده‌های دامی در مبادی ورودی بر اساس آخرین تغییرات قیمت جهانی
ستاد تنظیم بازار قیمت نهاده های دامی را بر اساس آخرین تغییرات قیمت جهانی (مورد تایید کمیته ارزی) به تصویب رساند.
به گزارش وزارت صمت، بر این اساس قیمت هر کیلوگرم دانه سویا در مبادی ورودی ۳۱ هزار ریال و قیمت هر کیلوگرم کنجاله سویا در مبادی ورودی ۳۲ هزار و ۲۰۰ ریال تعیین شد.
ستاد تنظیم بازار همچنین قیمت هر کیلوگرم ذرت و جو را در مبادی ورودی ۱۷ هزار ریال اعلام کرد.
در این ستاد مقرر شد، سقف قیمت‌های جهانی خرید این نهاده ها در سامانه جامع تجارت به صورت مستمر توسط کارگروه نظارت و تخصیص ارز، بررسی و بروز شود.
تمامی قیمت های تعیین شده در خصوص انواع روغن و نهاده‌های دامی در مبادی ورودی بوده و کرایه حمل مستند به اسناد و مدارک مثبته و بارنامه های سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای به تناسب در این قیمت‌ها قابل اعمال است.
همچنین در خصوص دانه‌های روغنی، کرایه حمل متناسب با روغن خام و کنجاله استحصالی اعمال می شود.
در ستاد تنظیم بازار مقرر شد که با توجه به ضرورت تسهیل تامین و توزیع نهاده های دام و طیور، از آنجایی که در سامانه بازارگاه برای توزیع کنندگان نهاده‌های دام و طیور نقش و جایگاه تعریف شده است، تمامی هزینه‌های توزیع برای تحویل نهادها به دامداران و مرغداران توسط تمامی عوامل و واسطه های فروش به ازای هر کیلوگرم جو و ذرت ۱۵۰ ریال و برای هر کیلوگرم کنجاله ۲۵۰ ریال مصوب گردید که این مبلغ شامل اتحادیه ها و تشکل های مربوطه نیز می باشد.
۵: تجارت ایران و اتحادیه اروپا ۱۱ درصد آب رفت
تجارت ایران با اتحادیه اروپا یا مجموعه صادرات و واردات حدود ۳ میلیارد و ۳۴۵ میلیون یورو ثبت شده که با افت ۱۱ درصدی نسبت به مدت مشابه سال گذشته همراه است.
معاونت بررسی‌های اقتصادی اتاق تهران به بررسی تجارت کالایی ایران و اتحادیه اروپا در ۹ ماه میلادی پرداخته است. بر اساس آمارهای یورو‌استات؛ از ژانویه تا سپتامبر ۲۰۲۰ ، ایران معادل ۵۶۳ میلیون یورو کالا به اتحادیه اروپا صادر کرده و در مقابل دو میلیارد و ۷۸۳ میلیون یورو کالا از این منطقه وارد کرده است. آمارها نشان می‌دهد که صادرات ایران از اتحادیه اروپا طی ۹ ماهه ۲۰۲۰ نسبت به مدت مشابه سال گذشته بیش از ۱۳ درصد رشد کرده و واردات آن از این منطقه نیز افت نزدیک به ۱۵ درصدی را تجربه کرده است.
طی این بازه زمانی تجارت ایران با اتحادیه اروپا یا مجموعه صادرات و واردات حدود ۳ میلیارد و ۳۴۵ میلیون یورو ثبت شده که با افت ۱۱ درصدی نسبت به مدت مشابه سال گذشته همراه است.
طی ۹ ماهه ۲۰۲۰ ، بیشترین ارزش صادرات کالایی ایران به اتحادیه اروپا به گروه کالایی «مواد غذایی و حیوانات زنده» اختصاص داشته که معادل ۲۲۲ میلیون یورو ثبت شده است دومین گروه کالایی با بیشترین ارزش صادرات نیز «مواد شیمیایی و محصولات مرتبط» بوده که صادرات آن حدود ۱۱۰ میلیون یورو رقم خورده است.
ارزش صادرات مواد غذایی و حیوانات زنده ایران به اتحادیه اروپا طی ۹ ماهه ۲۰۲۰ نسبت به مدت مشابه سال گذشته میلادی با رشد ۶۵ درصدی و ارزش صادرات مواد شیمیایی و محصولات مرتبط با افت ۷۰ درصدی مواجه شده است. همچنین سومین گروه کالایی که ایران بیشترین صادرات را به اتحادیه اروپا داشته «سوخت های معدنی و روان کننده ها» هستند.
بیشترین ارزش واردات کالایی ایران از اتحادیه اروپا طی ۹ ماهه سال ۲۰۲۰ مربوط به «ماشین آلات و تجهیزات حمل و نقل» و معادل ۸۸۷ میلیون یورو بوده است واردات ایران از اتحادیه اروپا در این گروه کالایی نسبت به مدت مشابه سال ۲۰۱۹ با افت ۲۳ درصدی مواجه بوده است.
بزرگترین مقصد صادراتی ایران در اتحادیه اروپا آلمان است که طی ۹ ماهه سال ۲۰۲۰ حدود ۳۶ درصد ارزش صادرات ایران به اتحادیه اروپا به این کشور انجام شده که سهم آن نسبت به مدت سال ۲۰۱۹ با افزایش حدود ۷ درصدی همراه بوده است.
هلند در ۹ ماهه سال ۲۰۱۹ نهمین مقصد صادراتی ایران در اروپا بود اما در مدت مشابه سال ۲۰۲۰ صادرات ایران به این کشور حدود ۸ برابر شده و در نتیجه این کشور به جایگاه دومین مقصد عمده صادراتی ایران در اتحادیه اروپا انتقال یافته است. سهم این کشور از ارزش صادرات ایران به اتحادیه اروپا در ۹ ماهه ۲۰۲۰ حدود ۱۹ درصد بوده است.
متقابلاً ارزش صادرات ایران به ایتالیا و اسپانیا طی این مدت به ترتیب کاهش ۳۵ درصد و ۱۸ درصد را تجربه کرده است.
همچنین آلمان و ایتالیا در صدر کشورهای صادرکننده کالا به ایران قرار دارند.
