بازرگانان نیوز: لایحه بودجه سال آینده در ۱۲ آذر سال جاری به مجلس تقدیم شد که پس از آن گمانه‌های مبنی بر حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی از بودجه ۱۴۰۰ مطرح شد و در این زمینه رئیس سازمان برنامه و بودجه توضیح داد که دلار ۴۲۰۰ تومانی برای تامین کالاهای اساسی در نظر گرفته شده است اما چنانچه شرایط طوری باشد که این ارز حذف شود، یارانه‌ها دو تا سه برابر می‌شود.
با این تفاسیر، شرط افزایش یارانه نقدی حذف دلار ۴۲۰۰ تومانی اعلام شده است که در این رابطه میثم هاشم خانی – یک کارشناس اقتصادی – به تحلیل این موضوع پرداخت و گفت: اگر دولت دلار ۴۲۰۰ تومانی را به قیمت روز بفروشد و مازاد آن را برای یارانه نقدی اختصاص دهد، تبعات مثبتی چون جلوگیری از فسادهای زیادی که در پی دلار چند نرخی ایجاد شده و احیای بخشی از قدرت خرید قشر ضعیف جامعه را در پی دارد.
دلار ۴۲۰۰ تومانی قیمت کالاها را کم نکرد
وی افزود: اگر مابه‌التفاوت درآمد حاصل از دلار نفتی با دلار ۴۲۰۰ تومانی صرف افزایش یارانه نقدی شود، هیچ اثر تورمی نخواهد داشت، زیرا هیچ پولی چاپ نمی‌شود که اثر تورمی داشته باشد. با ورود ارز دولتی به اقتصاد کشور و تداوم آن تا پایان امسال معادل ۱۴ برابر یارانه نقدی سالانه ایرانی‌ها رانت توزیع شده که دلار ۴۲۰۰ تومانی عموما باعث کاهش قیمت کالاها نشده است.
این کارشناس اقتصادی ادامه داد: از زمانی که پرداخت یارانه نقدی تصویب و اجرا شد، مشکل کلیدی این طرح آن بود که منابع مالی آن مشخص نشده بود که در نهایت دولت را برای تامین منابع مالی آن مجبور به چاپ پول کرد که افزایش تورم را در پی داشت. از سوی دیگر، برنامه جامعی برای تامین منابع مالی یارانه نقدی در آینده هم وجود نداشت.
وی خاطرنشان کرد: اگر هر سال یارانه نقدی به اندازه تورم رسمی که بانک مرکزی اعلام می‌کند، افزایش می‌یافت، عدد آن تقریبا به ۴۵۰ هزار تومان می‌رسید و فقر بالا را مشاهده نمی‌کردیم و یارانه نقدی یکی از مهمترین و موفق‌ترین برنامه دولت برای حمایت از اقشار ضعیف جامعه می‌شد.
حمایت از تولید با چند برابر شدن یارانه نقدی
هاشم خانی با تاکید براینکه در شرایط فعلی با تشدید تحریم‌ها و ظهور کرونا، تولیدکنندگان تحت فشار قرار دارند، گفت: چند برابر شدن یارانه نقدی حتما به منظور حمایت از تولیدکنندگان است، زیرا دولت در دو حالت می‌تواند از تولیدکنندگان حمایت کند؛ یکی تامین منابع مالی و وام و دیگری تخصیص دلار ارزان (ارز دولتی) است.
وی اظهار کرد: اگر دلار ۴۲۰۰ تومانی را به قیمت آزاد بفروشیم و اختلاف آن را به تولیدکننده بدهیم به این معنی است که مردم تصمیم بگیرند از کدام تولیدکننده خرید خود را بیشتر و حمایت کنند و برعکس. در این راستا، تولیدکنندگان هم کیفیت و قیمت محصولات خود را افزایش و کاهش دهند تا مصرف کننده را جذب کنند و با فروش کالا و خدمات از افزایش چند برابری یارانه نقدی نفع ببرند؛ بنابراین، جنبه حمایت از تولید چند برابر شدن یارانه نقدی مهم است.
