یکی از چالشهای مهم نظام آموزشی کشور که بهطور مستقیم بر بازار کار و اشتغال تاثیرگذار است، ضعف در ارائه آموزشهای مهارتی و فنیوحرفهای است. قریب به یک دهه است سهم مدرک تحصیلی بهعنوان ملاک اصلی جذب نیروی کار کاهش یافته است.
به گزارش پایگاه خبری بازرگانان ایران، به عبارت دیگر در سالهای اخیر و بهدنبال اشباع فضای کار، سیاستگذاران حوزه اشتغال به این نتیجه رسیدهاند که کشور، فقط به کارشناس، کارشناسارشد و دکتری نیاز ندارد بلکه نیروی کار ماهر که توانایی، آمادگی و مهارت کافی برای رفع نیاز بخشهای مختلف اقتصادی داشته باشد، بیش از همیشه نیاز است.اهمیت مهارتآموزی از نگاه نیروی کار نیز مورد توجه قرار گرفته است و در یکی، دو دهه گذشته اگرچه آمار فارغالتحصیلی دانشجویان مقاطع کارشناسیارشد و دکتری افزایش یافته، با این وجود همین افراد به این باور رسیدهاند که برخورداری از مدرک تحصیلی بدون داشتن مهارت، فرصتهای شغلی چندانی را پیشروی آنها قرار نخواهد داد.کشف این حقیقت که در دنیای کنونی، داشتن مهارت برای ورود به بازار کار یک الزام است، اگرچه در ایران اندکی با تاخیر نسبت به کشورهای توسعه یافته یا در حال توسعه به دست آمده است، اما همچنان سیاستگذاری منسجمی برای افزایش آموزشهای مهارتی، در نظام آموزش رسمی کشور تدوین نشده است.
آموزشهای مهارتی چیست؟
زمانی که از واژه آموزش همراه با صفت «فنی» یا «مهارتی» استفاده میشود، منظور، نوع خاصی از آموزش است که هدف اصلی آن، آمادهسازی افراد است. درواقع مهارتآموزی، انجام فعالیتهایی است کـه به واسطه آن فرد برای ورود به شغل، حرفه و کسبوکار آماده میشود یا کارایی و توانایی او را در انجام آن افزایش میدهد. نگاهی به نظام آموزش عالی کشورهای توسعهیافته نشان میدهد حدود ۷۰درصد نظام آموزشی این کشورها به آموزشهای مهارتی با هدف تربیت تکنسین اختصاص دارد و صرفا ۳۰ درصد نظام آموزشی در مسیر تولید علم و دانش حرکت میکند.این درحالی است که طبق نظر کارشناسان حوزه آموزشی کشور، سهم آموزشهای مهارتی در نظام آموزشی ایران بسیار کمتر از کشورهای توسعهیافته یا درحال توسعه است، بنابراین ضروری است برای افزایش این سهم سیاستگذاری درستی در دستور کار مسئولان قرار گیرد.
سهم آموزشهای مهارتی از بودجه
در لایحه بودجه سال ۹۹، دولت، ۱۹هزار و ۵۸میلیارد تومان بودجه برای وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در نظر گرفته است که از این میزان معادل ۲۰میلیارد و ۵۶۷ میلیون تومان به برنامه توسعه امور آموزشهای مهارتی و ۷۹۵ میلیارد و ۲۳۰ میلیون تومان از آن به برنامه آموزش نیروی انسانی متخصص مهارتی اختصاص دارد. در واقع چهار درصد از بودجه وزارت علوم به برنامه آموزش نیروی انسانی متخصص مهارتی و کمتر از یک درصد از آن به توسعه امور آموزشهای مهارتی اختصاص دارد.این درحالی است که به تازگی رئیس دانشگاه جامع علمی- کاربردی به دولت پیشنهاد کرده است در راستای مهارتی کردن دانشجویان، ۳۰ درصد از شهریه آنها را در برخی رشتههای مورد نیاز خود در بعضی از مناطق مورد تایید پرداخت کند.محمدحسین امید، این اقدام را بهعنوان یک راه برونرفت از مشکل بیکاری در راستای کارآفرینی، مفید و راهگشا دانسته است.به گفته او دانشگاه علمی-کاربردی سال گذشته در کمیسیون تحقیقات و آموزش مجلس موضوع پرداخت ۳۰ درصد از شهریه دانشجویان را عنوان کرده که مصوب شد و در کمیسیون تلفیق در مرحله اول به تصویب رسید، اما در مرحله بعد به علت شرایط اقتصادی کشور و کمبود بودجه این پیشنهاد تایید نشد.براساس قانون برنامه ششم توسعه سهم آموزشهای مهارتی در نظام آموزش عالی کشور از سال ۹۶ تا پایان سال ۱۴۰۰ سالانه رشد داشته است. طبق نمودار مذکور در این گزارش، در سال ۹۶ سهم آموزشهای مهارتی از نظام آموزش عالی ۲۰ درصد بوده که این سهم در سال ۹۸ با رشد ۲۰درصدی به ۲۴درصد رسید. طبق قانون برنامه توسعه ششم این سهم باید در سال ۹۹ به ۲۷ درصد و در سال پایانی برنامه توسعه یعنی در سال ۱۴۰۰ به ۳۰ درصد برسد.طبق گفته رئیس دانشگاه جامع علمی-کاربردی، درحال حاضر تعداد دانشجویان و در اصل متقاضیان ورود به دانشگاه کاهش یافته و تعداد آنها به سهمیلیون و ۳۰۰ هزار نفر رسیده است. به این ترتیب ۳۰ درصد از این تعداد دانشجو، حدود یکمیلیون دانشجو میشود. درحالی که اکنون سهم دانشجویان مهارتی از کل دانشجویان کشور کمتر از ۱۵درصد یعنی حدود ۴۵۰هزار دانشجو است.
- مهدیه مشایخ
- کد خبر 16247
- بدون نظر
- پرینت