نخستین جلسه اتاق فکر نقش‌آفرینی و مشارکت در ابتکار کمربند- جاده در اتاق بازرگانی تهران برگزار و فرصت‌های اقتصاد ایران برای استفاده از این پروژه تاریخی بررسی شد.
به گزارش پایگاه خبری بازرگانان ایران ، ابتدا رئیس مرکز خدمات سرمایه‌گذاری اتاق تهران، با اشاره به وضعیت کنونی ابتکار کمربند-جاده و برنامه‌ها و سرمایه‌گذاری‌های چین روی این ابرپروژه از ضرورت توجه دقیق و موشکافانه بخش خصوصی و دولتی کشور برای مشارکت موثر و کسب منافع از این پروژه بزرگ گفت.
فریال مستوفی با اشاره به تحولات چین در دهه‌های گذشته و رسیدن به جایگاه بزرگترین صادرکننده و دارنده بالاترین ذخایر ارزی، گفت: چین در سال ۲۰۲۰ بعد از آمریکا که با جذب ۱۵۶ میلیارد دلار رتبه اول جهانی را در جذب سرمایه‌گذاری دارد، با جذب ۱۴۹ میلیارد دلار سرمایه رتبه دوم را کسب کرده است. سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی چین در سایر کشورها در سال ۲۰۲۰ در سطح ۱۳۳ میلیارد دلار بوده و چین را به بزرگترین سرمایه‌گذار جهانی تبدیل کرده است، در حالی که آمریکا در این سال ۹۳ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری خارجی کرده است.
او افزود: باید دقت داشت استراتژی چین در جذب سرمایه‌گذاری و هم چنین سرمایه‌گذاری در سایر کشورها بسیار هوشمندانه و در جهت کمک به شرکت‌های چینی برای رقابت بیشتر در سطح بین‌المللی بوده است. بر اساس این توانمندی‌ها دولت چین ابتکار کمربند جاده (Belt Road Initiative) را در سال ۲۰۱۳ اعلام کرد اما برنامه‌ها و سیاست‌های ملموس‌تر در سال ۲۰۱۵ به اجرا درآمد. چین هدف خود را زنده کردن روح جاده ابریشم می داند.
مستوفی حجم سرمایه‌گذاری مستقیم شرکت‌های چینی در اقتصاد کشورهای شرکت‌کننده در کمربند جاده، را بالغ بر ۱۳۰ میلیارد دلار اعلام کرد و گفت: داده‌های مربوط به سرمایه‌گذاری چین در ۱۴۰ کشور ابتکار کمربند-جاده نشان می‌دهد که میزان کل سرمایه‌گذاری در طرح کمربند-جاده در شش ماهه اول سال ۲۰۲۱ حدود ۱۹.۳ میلیارد دلار آمریکا بوده است. پروژه‌های بزرگی تحت چارچوب این پروژه وجود دارد و ترکیب سرمایه‌گذاری به مرور از انرژی که بسیار برای چین حیاتی است عبور کرده و به حوزه‌های دیگر وارد می شود.
رئیس مرکز خدمات سرمایه‌گذاری اتاق تهران با اشاره به برنامه برنامه بلندمدت چین برای توسعه راه‌آهن و خطوط ریلی تا سال ۲۰۳۰ ادامه داد: با انجام این برنامه چین دارای یکی از پیشرفته‌ترین شبکه‌های راه آهن در جهان خواهد بود که طی آن نه تنها کل بخش‌های چین به هم متصل خواهد شد، بلکه سیستم راه‌آهن چین به سایر کشورها متصل می‌شود و گسترش می‌یابد.
فریال مستوفی با اشاره به آمار واردات چین در سال ۲۰۲۱ گفت: این آمار نشان می‌دهد که واردات به چین و صادرات از اروپا رونق داشته است. به ویژه تحت برنامه پنج ساله چهاردهم و مدل گردش دوگانه (Dual circulation) در اقتصاد چین، این استراتژی واردات همچنان به رشد خود ادامه می‌دهد و مسیرهای بیشتری برای دسترسی شرکت‌های کوچک و متوسط برای صادرات کالا و خدمات به چین فراهم می‌شود که باید از این ظرفیت استفاده کرد و سهمی برای کشور به دست بیاوریم.
رئیس کمیسیون بازار پول و سرمایه اتاق تهران با اشاره به کمبود زیرساخت در اغلب کشورهای مشارکت‌کننده در ابتکار کمربند-جاده، عنوان کرد که چین بر وجود زیرساخت‌های مناسب تاکید زیادی دارد و ۴۰ سال اصلاحات و توسعه در چین، در واقع توسعه عظیم زیرساخت‌هاست که به اقتصاد چین کمک کرده تا به آنچه امروز هست تبدیل شود.
مستوفی گفت: چین بزرگراه‌ها، راه‌آهن، پل و اخیراً قطار سریع‌السیر راه‌اندازی و همچنین بنادری زیادی احداث کرده و همه اینها گسترش تولیدات چین و ایجاد یک اکوسیستم و زنجیره تامین عظیم را تسهیل می‌کند. چین یک اقتصاد برنامه‌ریزی شده دولتی است. بنابراین اگر یک شرکت دولتی بخواهد سرمایه‌گذاری کند، به تحلیل‌های مختلفی نگاه می‌کند. زیرساخت مهم است زیرا بدون آن کسب‌وکاری وجود ندارد. از منظر کسب‌وکار، چین با کمبود منابع و مواد اولیه مواجه است. بنابراین چینی‌ها به دنبال دریافت منابع و مواد اولیه هستند. چین برای مبادله به این موضوع نگاه می‌کند که آیا زیرساخت مناسبی در آن کشور وجود دارد یا نه، اگر زیرساخت نباشد سرمایه‌گذاری نمی‌کند.
او ادامه داد: تا آنجا که ما اطلاع داریم برای بخش چینی، آنها یک سازمان داخلی برای پیشبرد پروژه‌ها و هماهنگ کردن سیاست‌ها و سرمایه‌گذاری‌های خود راه‌اندازی کرده‌اند و ابتکار کمربند-جاده به جزو ضروری سیستم برنامه پنج ساله آن تبدیل شده است که تلاش می‌کند این پروژه را در سیستم تجاری جدید ادغام کند، به طوری که همه منابع و سیاست‌های دیگر در جهت موفقیت پروژه‌های ابتکار کمربند-جاده هماهنگ و یکپارچه شوند.
رئیس مرکز خدمات سرمایه‌گذاری اتاق تهران با اشاره به تلاش کشورهای مشارکت‌کننده در این ابتکار برای ایجاد فرآیندها و رویه‌های متناسب و ایجاد چارچوب مشخصی برای انتخاب پروژه‌های مناسب افزود: برای مثال مقامات محلی، استانی، دولتی و بنگاه‌های خصوصی پروژه‌های پیشنهادی خود را ارائه می‌دهند؛ بعد از تبادل‌نظر اولیه پروژه‌ها به وزارتی مانند اقتصاد داده می‌شود و این وزارتخانه طرح اولیه را بررسی کرده و نحوه تعامل آن با اهداف و چشم‌انداز ملی، اشتغالزایی، استانداردهای محیط زیستی و همچنین برخی استانداردهای منطقه‌ای می‌سنجد. در مرحله بعد، یک کمیسیون بین‌دولتی متولی ابتکار کمربند-جاده (مرکب از چین و کشور مربوطه) پروژه‌ها را مجددا بررسی می‌کند و اجرایی شدن آن را تائید می‌کند. در نهایت، بعد از تائید شدن پروژه توسط این کمیته، طرف چینی پروژه را جهت توسعه و اصلاح در اختیار نهادهای استانی یا مرکزی چین قرار می‌دهد؛ بعد از این مرحله نهایی، پروژه وارد فاز اجرایی می‌شود.
بر اساس گزارش سایت اتاق تهران، مستوفی با تاکید بر حیاتی بودن وجود چنین سازوکاری در ایران تاکید کرد که ایران باید ابتدا استراتژی خود در قبال طرح کمربند-جاده را مشخص کند و بداند در این پروژه چه کاری می‌خواهد و می‌تواند انجام دهد و برنامه‌ریزی سرمایه‌گذاری آن را تدوین کند و بعد از آن به سراغ فرآیندهای بررسی و انتخاب پروژه‌ها و میزان سرمایه‌گذاری و … برویم.
او افزود: البته برای تدوین این استراتژی و برنامه‌ریزی می‌توان از تجربه دیگر کشورهای مشارکت‌کننده مانند لهستان، رومانی، ایتالیا، و …بهره‌برداری کرد. این اتاق فکر می‌تواند پایه و اساسی باشد برای شکل‌گیری چین سازمان و نهادی که از طریق آن بتوان بهره‌برداری حداکثری از مزایای طرح کمربنده-جاده برای کشور ایجاد کرد. با توجه به اینکه حدود ۲۶۰ نفر، از سازمان‌ها و نهادهای مختلف دولتی و حاکمیتی و همچنین بخش خصوصی دعوت ما را برای مشارکت در این اتاق فکر پذیرفته‌اند بسیار امیدوار هستم که بتوانیم با همراهی و همکاری یکدیگر این هدف را محقق سازیم.
منبع : ایسنا
